Eυρώπη – Μ. Βρετανία: Σχέσεις σε τεντωμένο σχοινί και μέτρα εκτάκτου ανάγκης

Καθώς τελειώνει η χρονιά, δυο ανακοινώσεις σφραγίζουν τη σημερινή κατάσταση των σχέσεων E.E. και Μεγάλης Βρετανίας, δηλαδή τα προπαρασκευαστικά μέτρα και από τις δύο πλευρές εκτάκτου ανάγκης, που καλούνται να πάρουν τα κράτη μέλη την 29η Μαρτίου, την μέρα που θα υλοποιηθεί το Brexit, σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία για «μαλακή» έξοδο. Μοιάζουν και τα δυο σαν πολεμικά ανακοινωθέντα. Μάλιστα η Μ. Βρετανία εμπλέκει και τον στρατό!

Τα μέτρα που προτείνει η Κομισιόν έχουν σαν στόχο να «μαλακώσουν» την έξοδο σε ορισμένους τομείς, ώστε να αποτραπούν βίαιες αναστατώσεις στην λειτουργία της οικονομίας. Η δημοσίευση έχει τρεις στόχους. Να δείξει πρακτικά τι σημαίνει η αποχώρηση από την Ε.Ε. χωρίς συμφωνία. Να ενισχύσει την προσπάθεια της Τερέζα Μέι να περάσει από το Βρετανικό Κοινοβούλιο τη συμφωνία «μαλακής» εξόδου, που για την ώρα δεν φαίνεται να επιτυγχάνει. Να σταματήσει την συζήτηση για έξοδο αλά καρτ( managed no deal Brexit) που προωθούν κάποιοι Συντηρητικοί. Τέλος, πρέπει να σημειώσουμε ότι οι διευκολύνσεις είναι προσωρινές και μονομερείς. Δηλαδή η Ε.Ε. μπορεί κάθε στιγμή να τα ανακαλέσει.

Ας δούμε μερικά από τα μέτρα.

1.1. Αεροπορικές μεταφορές. Tα βρετανικά αεροπλάνα θα μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στον Ευρωπαϊκό εναέριο χώρο, αλλά από σημείο σε σημείο, που σημαίνει ότι δεν θα μπορούν να εξυπηρετούν εσωτερικές πτήσεις (Καμποτάζ), ούτε να σταθμεύουν σε δεύτερη πόλη για την παραλαβή και αποβίβαση επιβατών. Το μέτρο θα έχει διάρκεια 12 μηνών.

1.2. Μεταφορές Φορτηγών. Οι μεταφορείς να μεταφέρουν οδικές εμπορευματικές μεταφορές στην ΕΕ για περίοδο εννέα μηνών, χωρίς να χρειάζεται να υποβάλλουν αιτήσεις για άδειες.

1.3. Χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Δίνεται άδεια για συνέχιση εκκαθάρισης λογαριασμών – ιδίως για τα παράγωγα, για ένα ή δυο χρόνια. Για τις υπόλοιπες χρηματοοικονομικές -υπηρεσίας θα απαιτείται «ευρωπαϊκό διαβατήριο», δηλαδή θα πρέπει να μεταφέρουν την έδρα τους σε κράτη μέλη για να συνεχίσουν απρόσκοπτα τις εργασίες τους, όπως μέχρι τώρα.

1.4. Βρετανοί υπήκοοι. Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να είναι «γενναιόδωρα» με όσους κατοικούν μόνιμα σε αυτά, υπό την προϋπόθεση ότι θα τύχουν ανάλογης μεταχείρισης οι δικοί τους πολίτες που διαμένουν την Μ.Βρετανία.

Το κείμενο, επισημάνεται, ότι δεν προβλέπει ρύθμιση για σύνορα Β. Ιρλανδίας και Ιρλανδικής Δημοκρατίας. Επίσης θα πρέπει να δούμε πώς θα καλυφθεί το κενό των 10-12 δις που συνεισφέρει το Ηνωμένο Βασίλειο στον τρέχοντα προϋπολογισμό της Ε. Ένωσης. Τέλος εφιαλτικός προβλέπεται ο συνωστισμός που θα υπάρξει λόγω ελέγχων στα σύνορα και λόγω δασμών που συνεπάγεται η έξοδος από την εσωτερική αγορά.

Από την πλευρά της η Κυβέρνηση της Μέι σε έκτακτη συνεδρίαση αποφάσισε να εντείνει τις προετοιμασίες εξόδου διαθέτοντας 2δις λίρες για τις ανάγκες πρόσθετων μέτρων για τις ανάγκες σε προσωπικό των υπουργείων και συμπληρωματικές ενημερωτικές καμπάνιες . Επίσης, πέρα από τις προετοιμασίες που έχουν ληφθεί για την αποσυμφόρηση του Dover- δέσμευση αεροδιάδρομου για παρκινγκ φορτηγών λόγω τελωνειακών ελέγχων, διέθεσε 3.500 στρατιώτες, ώστε να συνεισφέρουν (!) στην ταχύτερη προώθηση στην αγορά, ειδών πρώτης ανάγκης σε φάρμακα και τρόφιμα.

Προφανώς η σκλήρυνση της στάσης από την Ε.Ε. και εργατικών μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την ανατροπή των ισορροπιών υπέρ της προτεινόμενης συμφωνίας, μπορεί όμως και όχι . Θα το ξέρουμε την εβδομάδα μετά την 14.1 που έχει θέσει η Πρωθυπουργός τη συμφωνία για ψηφοφορία στη Βουλή.

Τα σενάρια για το τι μπορεί να συμβεί είναι πολλά. Να ψηφιστεί η συμφωνία, με κάποια κίνηση της Ε.Ε. για να διευκολύνει την κ. Μέι. Να απορριφθεί και να έχουμε σκληρό Brexit. Να δοθεί ακόμη μια ευκαιρία στην Βουλή να ψηφίσει διάφορες εκδοχές, μέχρι και την επανάληψη του δημοψηφίσματος. Και ακόμη μια νέα δυνατότητα που άνοιξε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με την απόφασή του ότι η εφαρμογή του άρθρου 50 μπορεί να ανασταλεί μονομερώς από την Μ. Βρετανία μέχρι την παραμονή της Εξόδου. Ο Θεός του Ηνωμένου-για την ώρα-Βασιλείου ας τους φωτίσει μέρες που είναι.

Καλά Χριστούγεννα…

* Κατά την γνώμη μας το πιο πιθανό σενάριο είναι η ψήφιση της Συμφωνίας. Αλλά ποιος ξέρει. Ο κόσμος έχει βαρεθεί πια. Δυόμιση χρόνια τώρα. Ας τους φωτίσει ο Θεός, μέρες που έρχονται.