Η κυβέρνηση έχει χρέος να βρει λύση άμεσα

Όταν τον Ιανουάριο του 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδιζε τις εκλογές, η εντολή που πήρε από τον ελληνικό λαό ήταν να επιδιώξει μια καλύτερη συμφωνία, εντός όμως του ευρώ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μετά από πέντε μήνες ο πρωθυπουργός φέρεται ακόμα να δίνει μεγαλύτερο βάρος στο πώς θα διαχειριστεί μια εσωτερική ομάδα στο κόμμα του, παρά στη σταθερή πορεία της Ελλάδας εντός της Ευρωζώνης. Όσοι στο ΣΥΡΙΖΑ κάνουν λόγο για ρήξη με τους εταίρους δεν έχουν ούτε καν plan b για το πώς θα κινηθεί η χώρα σε περίπτωση που αναγκαστεί να εγκαταλείψει το ενιαίο νόμισμα.

Στελέχη της αριστερής πλατφόρμας κυρίως κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν όταν ερωτώνται για τις συνέπειες ενός Grexit, με δηλώσεις όπως «η Ελλάδα θα περάσει δύσκολα δύο μήνες, αλλά μετά θα συνέλθει». Αυτό που δεν εξηγούν βέβαια είναι ότι για παράδειγμα μια επιστροφή σε εθνικό νόμισμα, με το ελληνικό χρέος να βρίσκεται σε αγγλικό δίκαιο (πάνω από 80% του χρέους, όπως αποφασίστηκε μετά το πρώτο κούρεμα του ελληνικού χρέους το 2012) θα αναγκάσει τη χώρα μας να βρίσκεται σε ένα μόνιμο default απέναντι στους πιστωτές της, απομονωμένη οικονομικά από όλους τους εταίρους της.

Και αυτό γιατί το συντριπτικό μέρος του δημόσιου χρέους θα παρέμενε σε ευρώ, ακόμα και σε ένα Grexit και θα ήταν πολύ δύσκολο να πληρωθεί με ένα υποτιμημένο νέο νόμισμα. Επίσης κανένας δεν εξηγεί ότι πλέον το χρέος βρίσκεται κυρίως σε χέρια κρατών και όχι ιδιωτών, κάτι που σημαίνει βάσει πάντα του αγγλικού δικαίου, ότι απαιτείται να συναινέσει το 75% των πιστωτών για να αναδιαρθρωθεί, όπως λέει ότι επιδιώκει η ελληνική κυβέρνηση. Και κανένας δεν πρόκειται να το κάνει τόσο εύκολα, όπως έχουν δείξει και άλλα ιστορικά παραδείγματα (βλέπε Αργεντινή).

Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα για τις καταστροφικές συνέπειες ενός άτακτου Grexit. O πρωθυπουργός επέλεξε τη χειρότερη χρονικά στιγμή να πάει σε δημοψήφισμα, με το ελληνικό πρόγραμμα να σταματάει από την Τρίτη και τις επιλογές της Ελλάδας να είναι περιορισμένες, με τον κόσμο να περιμένει σε ουρές μπροστά από τα ΑΤΜ.

Δημοψήφισμα για πρόταση…που έχει αποσυρθεί
Φυσικά και τα δημοψηφίσματα είναι στην κουλτούρα της Ε.Ε. και στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της δημοκρατίας. Όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε ένα δημοψήφισμα χωρίς στην ουσία να υπάρχει πρόταση από τους εταίρους, καθώς αυτή δεν ισχύει πλέον. Ο πρωθυπουργός με παραπλανητικό τρόπο βάζει τους πολίτες να αποφανθούν σε μόλις 5 μέρες επί δημοσιονομικών μέτρων, επί ενός non paper στην ουσία, νομιμοποιώντας παράλληλα τη ρητορική κάποιων στην Ευρωζώνη του «take it or leave it». Βεβαίως και οι πολίτες δεν θέλουν να συνεχίζονται άκριτα πολιτικές λιτότητας, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση ήδη Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συνδυάζουν το «όχι» με έξοδο από το ευρώ. Στην ουσία ο Αλέξης Τσίπρας επιλέγει να πετάξει την «καυτή» πατάτα στους πολίτες. Επίσης η κυβέρνηση από την πλευρά της εξακολουθεί να μην εξηγεί πώς θα κινηθεί σε περίπτωση ενός «όχι» στο δημοψήφισμα της Κυριακής, αλλά διάφορα στελέχη της κυκλοφορούν στους διαδρόμους της Βουλής, λέγοντας ότι θα το «δούμε μετά τη ψηφοφορία»…

Επιστροφή τώρα στις διαπραγματεύσεις
Ακόμη και τώρα μπορεί να δοθεί λύση και για να γίνει αυτό, η κυβέρνηση πρέπει να επιστρέψει άμεσα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ο Αλέξης Τσίπρας πρέπει να θυμάται ότι τα κόμματα, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ που βρέθηκαν από το 3% στο 33% σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, αν δεν προσαρμοστούν στις απαιτήσεις των ψηφοφόρων τους και δεν αναλάβουν τις ευθύνες τους, εύκολα γυρίζουν πίσω σε μονοψήφια νούμερα ή στην αφάνεια…

Από την πλευρά τους οι εταίροι δεν πρέπει να υποτιμούν τις συνέπειες ενός Grexit και για τις δύο πλευρές και να επιδιώξουν μια πραγματικά έντιμη λύση, “ανάσα” για την ελληνική οικονομία, μακριά από παράλογες απαιτήσεις. Η έκθεση του ΟΟΣΑ δεν αφήνει πολλά περιθώρια για παρερμηνείες. Μόλις σήμερα η επικεφαλής του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης ανέφερε πως οι «αγορές δεν είναι έτοιμες» για μία έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη.

Μια λύση που μπορεί να προκύψει έστω και στο παρά πέντε μέσα από μια έκτακτη Σύνοδο Κορυφής μπορεί να κατέβει προς ψήφιση σε ένα δημοψήφισμα έχοντας την υπογραφή τόσο της ελληνικής κυβέρνησης όσο και των εταίρων. Και τότε οι Έλληνες πολίτες θα δώσουν τη λύση, ακόμα και αν η συμφωνία δεν είναι «βελούδινη»…γιατί η ανάγκη παραμονής στην Ευρώπη και το ευρώ δεν αμφισβητείται από την πλειοψηφία του ελληνικού λαού.

* Ο Τάσος Ζάχος είναι Editor in Chief του Fortune.