Νταβός 2018: Γιατί και φέτος όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στην Ελβετία

Όπως κάθε χρόνο τέτοια εποχή, τα βλέμματα της πολιτικής, οικονομικής και ακαδημαϊκής κοινότητας είναι στραμμένα στο μικρό Ελβετικό θέρετρο. Για λίγες αλλά πυκνές σε γεγονότα ημέρες ηγέτες, οικονομικοί παράγοντες και ακαδημαϊκοί συναντώνται για επεξεργαστούν μια σειρά ζητήματα που αφορούν την παγκοσμιοποιημένη και πολύπλοκη πραγματικότητα, να παρουσιάσουν την πολιτική τους ή να συναντηθούν.

Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός έχει με τα χρόνια εξελιχθεί στην  σημαντικότερη συνάντηση κορυφής για την παγκοσμιοποίηση, που επικεντρώνει την προσοχή της στις προκλήσεις που είναι πιθανόν να αποτελέσουν αιτίες αποσταθεροποίησης ενός πολύπλοκου, διαρκώς μεταβαλλόμενου και ευαίσθητου συστήματος. Με άλλα λόγια η προσέγγιση του ιδρυτή του Φόρουμ καθηγητή Schwab και των συνεργατών τους αποτελεί ένα είδους θερμομέτρου.

Το πρώτο κείμενο και οι σχετικές εισηγήσεις με τα οποία ανοίγει η αυλαία είναι η ετήσια μελέτη για τους κινδύνους και τις  τάσεις που καταγράφονται στην περιγραφή της έρευνας (Global Risk Report).

Η μεθοδολογία της έρευνας έχει σαν κύρια χαρακτηριστικά την ολοένα βελτιούμενη και πολυπλοκότερη  μεθοδολογία εκτίμησης των κινδύνων με την οπτική της λειτουργίας των «συστημάτων», που μάλλον είναι η πιο πρόσφορη μέθοδος για την εκτίμηση των ισορροπιών πέντε επιμέρους παραγόντων και την  δραστικότητα μεταξύ τους. Τα συστήματα αυτά χωρίζονται σε πέντε κατηγορίες: Οικονομική, Περιβαλλοντική , Γεωπολιτική, Κοινωνική και Τεχνολογική.

Το υλικό στο οποίο βασίζεται η μελέτη-έρευνα προέρχεται από 1000 περίπου στελέχη που εκπροσωπούν την Ακαδημαϊκή, Πολιτική και Επιχειρηματική κοινότητα στο ανώτερο δυνατόν επίπεδο. Έτσι κι αλλιώς η φιλοσοφία του Νταβός στηρίζεται στην ανάγκη σύμπραξης και συνεργασίας μεταξύ των Κυβερνήσεων, Διεθνών Οργανισμών, Συνδικάτων εργαζομένων και εργοδοτών, Πανεπιστημίων προκείμενου να αντιμετωπιστούν τα όλο και πιο σύνθετα φαινόμενα που επηρεάζουν την ανθρωπότητα.

Όπως γράφει ο καθηγητής Schwab, «H Ανθρωπότητα δεν μπορεί να χειριστεί τις προκλήσεις αποσπασματικά. Οι παγκόσμιοι κίνδυνοι γίνονται όλο και πιο πολύπλοκοι, συστημικοί και αλληλεπικαλυπτόμενοι και συνεπώς οι απαντήσεις μας οφείλουν να είναι διασυνδεδεμένες  με τα πολυπληθή παγκόσμια συστήματα που αποτελούν τον Κόσμο μας».

Ο ορισμός της «παγκόσμιας απειλής» (global risk) είναι ο εξής: Ένα αβέβαιο γεγονός το οποίο αν πραγματοποιηθεί μπορεί να προκαλέσει σημαντικές επιπτώσεις σε κάποιες χώρες ή στην βιομηχανία σε χρονικό ορίζοντα δέκα ετών.

Στους πίνακες, και στη συνέχεια στις αναλύσεις, οι κίνδυνοι χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες ανάλογα με την πιθανότητα εμφάνισής τους καθώς και την έντασή τους. ‘Έτσι βλέπουμε ότι οι τρεις οι από τους  πέντε πρώτους κινδύνους αφορούν στο Περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή. Η εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων, φυσικές καταστροφές και αποτυχία αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής από παγκόσμιας κοινής προσπάθειας για το Περιβάλλον. Το τελευταίο φαντάζομαι ότι οφείλεται στην αύξηση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακος, μετά από 4 χρόνια μείωσης.

Οι άλλοι δυο κίνδυνοι προέρχονται από τον χώρο της τεχνολογίας και συγκεκριμένα την δραματική αύξηση των κυβερνοεπιθέσεων (cyberattacks) και την διαδικτυακή εγκληματικότητα σε βάρος επιχειρήσεων και ατόμων.

Σε σχέση με την περσινή χρονιά εμφανίζεται μειωμένος ο κίνδυνος από τις επερχόμενες ανατροπές της ψηφιακής εποχής, λόγω της εντατικής προετοιμασίας των Επιχειρήσεων και της Εκπαίδευσης. Επίσης μειωμένος εμφανίζεται ο κίνδυνος από τρομοκρατικές επιθέσεις, αλλά αυξημένος από εμφυλίους πολέμους, ακόμη και μεταξύ όμορων κρατών.

Από τις 23/1 θα περάσουμε στο δεύτερο μέρος των εργασιών του Φόρουμ, στο οποίο ηγέτες συζητούν ή παρουσιάζουν το όραμά τους. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η παρουσία του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλτν Τραμπ, που αποφασίστηκε την τελευταία στιγμή, στο μέτρο που είναι ο κύριος και σημαντικότερος εκφραστής μιας τάσης που έρχεται σε πλήρη ρήξη με την φιλοσοφία του Νταβός. Τόσο η κλειστοφοβική πολιτική του απέναντι στο εμπόριο, όσο και η αποχώρησή του από την συμφωνία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ανατρέπουν την μέχρι τώρα κυρίαρχη άποψη για την λειτουργία της φιλελεύθερης οικονομίας, όσο και τα ευρήματα της μελέτης. Πέρσι τέτοιον καιρό είχαμε την έκπληξη από την ομιλία του Κινέζου Προέδρου Σι, ο οποίος εμφανίστηκε ως ο νέος ηγέτης της παγκοσμιοποίησης. Και την δραματική παρέμβαση του Χένρι Κίσιντζερ σχετικά με την γεωστρατηγική ισορροπία στην Ευρώπη λόγω Ουκρανίας. Να δούμε εφέτος ποιος θα ‘’κλέψει’’ την παράσταση.

Κλείνοντας το σύντομο σημείωμα, να θυμίσω τα λόγια του Σι: «Βγαίνοντας για το μεγάλο ταξίδι στον Ωκεανό της παγκοσμιοποίησης, δεν μπορούμε σε κάθε φουρτούνα να επιστρέφουμε στο ασφαλές λιμάνι μας. Οφείλουμε να προχωρήσουμε με κάθε καιρό».

Διαβάστε ακόμη: Δέκα πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για το Νταβός