Ο “Dr. Doom” προειδοποιεί ότι μπορεί να βρεθούμε αντιμέτωποι με παγκόσμια τραπεζική κρίση

Του Will Daniel

Τον Νοέμβριο, ο Nouriel Roubini, διευθύνων σύμβουλος της Roubini Macro Associates, ανταποκρίθηκε στο παρατσούκλι του σε συνέντευξή του στο Fortune. Ο ‘Dr. Doom’ προειδοποίησε ότι η παγκόσμια οικονομία αντιμετώπιζε μια «παραλλαγή μιας άλλης Μεγάλης Ύφεσης» λόγω της αύξησης του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους, του επίμονου πληθωρισμού, των επιθετικών αυξήσεων των επιτοκίων και μιας σειράς άλλων «μέγα-απειλών».

Ένα βασικό απόσπασμα από την άνω της μίας ώρας συνέντευξη που δεν μπήκε στο τελικό κείμενο φαίνεται να είναι επίκαιρο σήμερα. Ο Roubini προειδοποίησε ότι όταν ένας τομέας της οικονομίας έχει προβλήματα χρέους και κερδοφορίας, τα προβλήματα αυτά «μπορούν να μεταμορφωθούν σε τραπεζική κρίση».

Μετά την κατάρρευση της Silicon Valley Bank (SVB) και της Signature Bank – οι οποίες ήταν και οι δύο σε μεγάλο βαθμό εκτεθειμένες στα πλέον προβληματικά οικοσυστήματα τεχνολογικών startups και κρυπτονομισμάτων – την περασμένη εβδομάδα, τα λόγια του φαίνονται προφητικά. Και παρά το γεγονός ότι οι ρυθμιστικές αρχές επενέβησαν για να σώσουν τους καταθέτες και στις δύο τράπεζες κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, ο Roubini εξακολουθεί να πιστεύει ότι η τραπεζική κρίση απέχει πολύ από το να τελειώσει.

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα ανακοίνωσε την Κυριακή ότι η Ομοσπονδιακή Εταιρεία Ασφάλισης Καταθέσεων (FDIC) θα προστατεύσει «πλήρως όλους τους καταθέτες, ασφαλισμένους και ανασφάλιστους» στις SVB και Signature, επικαλούμενη την «εξαίρεση συστημικού κινδύνου» ως λόγο για τις ενέργειές της σε ξεχωριστή ανακοίνωση. Αλλά ο Roubini προειδοποίησε σε συνέντευξή του στο Newsweek τη Δευτέρα ότι υπάρχει μια «φυσική καθυστέρηση» στην «παγκόσμια μετάδοση» και οι ρυθμιστικές αρχές δεν μπορούν πάντα να σώσουν την κατάσταση.

Είναι απλά θέμα μιας περιφερειακής τράπεζας;

Ο Roubini, ο οποίος είναι ομότιμος καθηγητής στο Stern School of Business του NYU, δήλωσε τη Δευτέρα ότι τα προβλήματα της SVB και της Signature θα μπορούσαν να εξαπλωθούν σε περιφερειακές τράπεζες των ΗΠΑ που έχουν μικρότερη βάση καταθετών και τίτλους που έχουν χάσει την αξία τους. Ο ίδιος σημείωσε ότι αν οι τράπεζες αυτές αναγκαστούν να πουλήσουν τα χαρτοφυλάκιά τους στην τρέχουσα αγοραία αξία καθώς οι καταθέτες ζητούν πίσω τα χρήματά τους, αυτό θα μπορούσε να είναι μια καταστροφή -όπως ακριβώς συνέβη με την SVB και τη Signature. «Το τρέξιμο μπορεί να συνεχιστεί», υποστήριξε. «Η κρίση δεν έχει τελειώσει».

Ωστόσο, ο Roubini προσέθεσε ότι δεν προβλέπει προς το παρόν την εξάπλωση των προβλημάτων των περιφερειακών τραπεζών στις μεγάλες αμερικανικές τράπεζες ή στο ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα, και δεν είναι ο μόνος με αυτή την άποψη. Ο David Trainer, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας επενδυτικών ερευνών New Constructs, δήλωσε στο Fortune την Παρασκευή ότι δεν βλέπει «κίνδυνο μετάδοσης» για ολόκληρο τον τραπεζικό τομέα μετά την κατάρρευση της SVB, προσθέτοντας ότι «η καταθετική βάση από τις μεγάλες τράπεζες είναι πολύ πιο διαφοροποιημένη από την SVB και οι μεγάλες τράπεζες είναι σε καλή οικονομική κατάσταση».

Κάποιοι εμπειρογνώμονες έχουν υποστηρίξει ότι ορισμένες μεγαλύτερες τράπεζες επωφελούνται στην πραγματικότητα από τα προβλήματα των περιφερειακών τραπεζών, καθώς οι καταθέτες συρρέουν σε ασφαλέστερα βοσκοτόπια. Η Bank of America, για παράδειγμα, συγκέντρωσε πάνω από 15 δισεκατομμύρια δολάρια σε καταθέσεις εν μέσω της πτώσης της SVB και της Signature.

Αλλά ο Roubini έκανε μια άλλη προφητική πρόβλεψη τη Δευτέρα που δεν δίνει μια τόσο ρόδινη εικόνα για τις τράπεζες σε παγκόσμιο επίπεδο. Μια μεγάλη ευρωπαϊκή τράπεζα μπορεί να αντιμετωπίσει προβλήματα καθώς αυξάνονται τα επιτόκια, είπε. Και πάλι, φαίνεται ότι είχε δίκιο.

Μια νέα απειλή που εγκυμονεί κινδύνους παγκόσμιας «μετάδοσης»

Την Τετάρτη, οι μετοχές της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse υποχώρησαν περισσότερο από 20% μετά τη δήλωση του μεγαλύτερου μετόχου της -της Saudi National Bank- ότι δεν θα εισφέρει περισσότερα χρήματα στην τράπεζα. Τα προβλήματα της Credit Suisse έστειλαν τις μετοχές των ευρωπαϊκών τραπεζών σε απότομη πτώση την Τετάρτη, με τον δείκτη Euro Stoxx Bank Index να σημειώνει πτώση 8,3%. Είναι ακριβώς αυτό που φοβόταν ο Roubini ότι θα μπορούσε να συμβεί, αν και δεν αποσαφήνισε σε ποια ακριβώς τράπεζα αναφερόταν.

«Υπάρχει τουλάχιστον ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα στην Ευρώπη που ήταν ιστορικά υποκεφαλαιοποιημένο, είχε προβλήματα ανακεφαλαιοποίησης, μπορεί να έχει κάποια επισφαλή περιουσιακά στοιχεία, κάποια ανοίγματα σε μακροπρόθεσμους τίτλους και μη πραγματοποιημένες ζημίες», δήλωσε στο Newsweek τη Δευτέρα. «Αν κάτι συνέβαινε με το συγκεκριμένο ίδρυμα αυτό θα ήταν πολύ πιο σημαντικό συστημικά -μιλάμε για ιδρύματα με περιουσιακά στοιχεία τρισεκατομμυρίων δολαρίων, όχι 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων όπως η SVB».

Η Credit Suisse αντιμετώπιζε προβλήματα πολύ πριν από την κατάρρευση της SVB και της Signature. Οι πελάτες απέσυραν 119 δισεκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία από το τμήμα διαχείρισης πλούτου της τράπεζας κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου του 2022 και τα στελέχη αναγκάστηκαν να εγγράψουν ζημίες ύψους 5,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων που συνδέονται με το hedge fund Archegos, το οποίο κατέρρευσε πέρυσι. Τώρα, αφότου ένας δεύτερος μεγάλος επενδυτής, ο David Herro της Harris Associates, πούλησε τις μετοχές του νωρίτερα αυτό το μήνα, η Credit Suisse βρίσκεται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, σύμφωνα με τον Roubini. Και σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, οι ρυθμιστικές αρχές μπορεί να μην είναι σε θέση να βοηθήσουν.

«Το πρόβλημα είναι ότι η Credit Suisse, σύμφωνα με ορισμένα πρότυπα, μπορεί να είναι πολύ μεγάλη για να χρεοκοπήσει, αλλά και πολύ μεγάλη για να σωθεί. Δεν είναι σαφές ότι το ομοσπονδιακό σύστημα έχει αρκετούς πόρους για να σχεδιάσει μια διάσωση», δήλωσε ο οικονομολόγος στο Bloomberg την Τετάρτη, προσθέτοντας ότι αν η Credit Suisse δεν πάρει μια ένεση κεφαλαίου από κάπου «μπορεί να συμβούν άσχημα πράγματα».

Τα σχόλια του Roubini έρχονται μετά τη δήλωση του διευθύνοντος συμβούλου της Credit Suisse, Ulrich Koerner, την Τρίτη ότι η τράπεζά του βρίσκεται σε πολύ διαφορετική κατάσταση από την SVB και έχει «ουσιωδώς διαφορετικά και υψηλότερα πρότυπα». Σημείωσε επίσης ότι η τράπεζα είδε εισροές πελατών εν μέσω των προβλημάτων των περιφερειακών τραπεζών των ΗΠΑ. Και ο πρόεδρος της Credit Suisse, Axel Lehmann, δήλωσε την Τετάρτη στο Bloomberg ότι η τράπεζα δεν θα χρειαστεί καμία κρατική βοήθεια για να συνεχίσει να λειτουργεί.

Αλλά σε συνέντευξή του τον Νοέμβριο στο Fortune, ο Roubini προειδοποίησε ότι αν έχουμε τραπεζική κρίση από την κατάρρευση μιας μεγάλης τράπεζας, αυτή θα μπορούσε να εξαπλωθεί στις κυβερνήσεις και την ευρύτερη οικονομία.

«Μια τραπεζική κρίση μπορεί να μετατραπεί σε κρίση χρέους για το κράτος, σε έναν βρόγχο καταστροφής μεταξύ των τραπεζών», είπε. «Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορείτε εύκολα να απομονώσετε έναν τομέα της οικονομίας από έναν άλλο, είναι όλοι διασυνδεδεμένοι».

Ο Roubini, ο οποίος εδώ και καιρό θεωρεί ότι μια βαθιά ύφεση είναι η πιο πιθανή έκβαση για την παγκόσμια οικονομία, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι τα πρόσφατα ζητήματα των τραπεζών σημαίνουν ότι μια «σκληρή προσγείωση» είναι πλέον και αυτή «σαφώς αναπόφευκτη».

«Η οικονομική σταθερότητα και η καταπολέμηση του πληθωρισμού απαιτούν την αύξηση των επιτοκίων πολύ υψηλότερα. Αλλά τώρα οι κίνδυνοι χρηματοπιστωτικής σταθερότητας απαιτούν χαμηλότερα επιτόκια πολιτικής. Έτσι θα έχουμε μια κρίση», ανέφερε σε ένα tweet την Τετάρτη.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• H Γέλεν καθησυχάζει τους Αμερικανούς: Το τραπεζικό μας σύστημα είναι υγιές
• Στο μικροσκόπιο της ελβετικής κυβέρνησης η Credit Suisse