To επενδυτικό βαρόμετρο του 2015
- 08/01/2015, 09:00
- SHARE
Τι περιμένουν οι επενδυτές για τη νέα χρονιά – Οι ειδικοί αναλύουν στο Fortune δεδομένα και τάσεις.
Του Γιάννη Παπαδογιάννη
«Νευρική αισιοδοξία». Η φράση αυτή συμπυκνώνει το κυρίαρχο αίσθημα των επαγγελματιών, διαχειριστών και αναλυτών, για το 2015.
Από τη μια πλευρά, η ισχυρή ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας και τα επιθετικά προγράμματα νομισματικής χαλάρωσης σε Ευρώπη και Ιαπωνία δημιουργούν προσδοκίες ότι οι τιμές των μετοχών θα αναρριχηθούν σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα, για έβδομη συνεχόμενη χρονιά, καταγράφοντας νέα ρεκόρ.
Από την άλλη, η προοπτική αύξησης των επιτοκίων στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι επιπτώσεις των ακραίων συνθηκών νομισματικής χαλάρωσης τα τελευταία χρόνια, τα πολιτικά προβλήματα στην Ευρώπη, αλλά και η γεωπολιτική αστάθεια θα μπορούσαν όχι μόνο να ανατρέψουν την αισιοδοξία, αλλά και να βάλουν τις αγορές σε μεγάλες περιπέτειες.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η νευρική πλευρά φαίνεται πως υπερισχύει, καθώς ο πολιτικός κίνδυνος λόγω πρόωρων εκλογών και η πολιτική αστάθεια αποτελούν παράγοντες που προμηνύουν μεγάλη περίοδο μεταβλητότητας και έντονων διακυμάνσεων. Στην περίπτωση βέβαια που ο πολιτικός κίνδυνος εξαλειφθεί, σύμφωνα με τους επαγγελματίες των αγορών, τότε οι ελληνικές μετοχές και τα ομόλογα θα μπορούσαν να κάνουν τη διαφορά στον στίβο των αποδόσεων!
Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά στο Fortune, η Ελλάδα είναι ικανή για τα καλύτερα αλλά και τα χειρότερα τη νέα χρονιά.
Πάντως, το 2015 εκτιμάται ότι θα είναι έτος παντοκρατορίας των μετοχών. Ζώντας σε έναν κόσμο άπλετης ρευστότητας και χαμηλών αποδόσεων για τα περισσότερα περιουσιακά στοιχεία, οι επενδυτές δεν φαίνεται να έχουν άλλη διέξοδο. Οι μετοχές είναι ο μοναδικός δρόμος για να αποκομίσει κάποιος ελκυστικές αποδόσεις και προς τα εκεί, για άλλη μια χρονιά, θα διοχετευθούν τα διαθέσιμα κεφάλαια των επενδυτών.
Ωστόσο, ο κίνδυνος ελλοχεύει: Έπειτα από έξι χρόνια αδιάκοπης ανόδου των μετοχών, ένα ράλι που έχει οδηγήσει σε ιστορικά υψηλά τις τιμές τους, ολοένα και περισσότεροι επενδυτές αναγνωρίζουν ότι αυξάνονται οι πιθανότητες μιας μεγάλης πτώσης.
Τα σημεία που κάνουν τη διαφορά
Η οικονομία των ΗΠΑ αποτελεί την ατμομηχανή. Με ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 3% και την ανεργία να διαμορφώνεται σε χαμηλά επίπεδα, η αγορά της έχει αποκτήσει σταθερό βηματισμό και ατενίζει με αισιοδοξία το μέλλον. Σε καλή πορεία βρίσκονται η Αγγλία και η Κίνα, αν και με χαμηλότερους ρυθμούς σε σχέση με το παρελθόν. Αντίθετα, αδύναμες εμφανίζονται η Ευρώπη και η Ιαπωνία. Βέβαια, αυτή η αδυναμία προκαλεί χαμόγελα στους επενδυτές.
Ο λόγος δεν είναι άλλος από την επιλογή των κεντρικών τραπεζών να προχωρήσουν στην εφαρμογή ακόμα πιο επιθετικών προγραμμάτων νομισματικής χαλάρωσης. Και όπως έχουμε δει πολλές φορές στο πρόσφατο παρελθόν, περισσότερο χρήμα στην αγορά οδηγεί σε άνοδο των τιμών των μετοχών αλλά και άλλων περιουσιακών στοιχείων. Όπως εκτιμούν οι αναλυτές, το 2015 θα είναι έτος υψηλότερης ανάπτυξης για την παγκόσμια οικονομία σε σύγκριση με φέτος, κάτι που θα οδηγήσει σε αύξηση της εταιρικής κερδοφορίας και κατ’ επέκταση των αποτιμήσεων των μετοχών. Οι επενδυτές έχουν ακόμα έναν πολύ ισχυρό λόγο προκειμένου να βλέπουν τις μετοχές όχι μόνο ως μια καλή ευκαιρία για υψηλές αποδόσεις, αλλά και ως μια εξαιρετικά ασφαλή επιλογή. Στην επενδυτική κοινότητα έχει παγιωθεί η αντίληψη ότι ακόμα και αν οι συνθήκες για τις οικονομίες επιδεινωθούν δραματικά, οι μετοχές δεν θα πληγούν παρά βραχυπρόθεσμα, καθώς, όπως έχει γίνει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια, οι κεντρικές τράπεζες δεν θα επιτρέψουν η κατάσταση να τεθεί εκτός ελέγχου. Με άλλα λόγια, θα «πλημμυρίσουν» την αγορά ξανά με όση ρευστότητα είναι αναγκαία!
Οι μεγάλοι κίνδυνοι
Παραδόξως, ο μεγάλος κίνδυνος πηγάζει από την ίδια πηγή από την οποία τροφοδοτείται η βεβαιότητα ότι τίποτα πολύ κακό δεν μπορεί να συμβεί: τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης. Τα τελευταία χρόνια ζούμε σε ένα περιβάλλον ακραίων συνθηκών νομισματικής χαλάρωσης και αφύσικα χαμηλών επιτοκίων, που είναι προφανές ότι δεν μπορεί να διατηρηθεί επ’ αόριστον. Πολλοί αναλυτές υπογραμμίζουν ότι η στρατηγική αυτή δεν λύνει τα προβλήματα, αλλά τα μεταθέτει, και πως κάποια στιγμή στο μέλλον αυτά θα επιστρέψουν διογκωμένα. Ακόμα χειρότερα, διατηρώντας για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα τόσο χαμηλά επιτόκια, τι θα συμβεί σε μια επόμενη ύφεση; Έχοντας κάνει κατάχρηση του «μπαζούκας», δηλαδή της άπλετης ρευστότητας, με ποια μέσα και εργαλεία θα αντιμετωπιστεί η επόμενη ύφεση; Πρόκειται για ερωτήματα που δεν έχουν εύκολες απαντήσεις. Αναλυτές και διαχειριστές χαρτοφυλακίων είναι κατηγορηματικοί: Ο μεγάλος αυτός κίνδυνος δεν έχει ενσωματωθεί στις τρέχουσες, ανέμελες αποτιμήσεις των τιμών των μετοχών. Πέρα όμως από τον παραπάνω ασύμμετρο κίνδυνο, οι επενδυτές έχουν να ανησυχούν για πολλούς ακόμα μικρότερους. Την αποτελεσματικότητα της ευρωζώνης να αντιμετωπίσει τις διαθέσιμες επιλογές δεδομένων των πολιτικών περιορισμών. Την οικονομική κατάσταση στη Γαλλία και την Ιταλία. Την ανάδειξη πολλών λαϊκίστικων πολιτικών σχηματισμών στην Ευρώπη. Τη γεωπολιτική αστάθεια. Το ενδεχόμενο μιας γρήγορης αύξησης των επιτοκίων στις ΗΠΑ. Τις επιπτώσεις του τερματισμού του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης στις ΗΠΑ, το οποίο είχε προκαλέσει πολλές αντιδράσεις.
Οι επενδυτικές επιλογές του 2015
Με τα επιτόκια να βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, οι ομολογιακές τοποθετήσεις δεν παρουσιάζουν καλή σχέση κινδύνου – απόδοσης. Δεδομένης της επικείμενης αύξησης των αμερικανικών επιτοκίων το 2015, πολλοί ειδικοί χαρακτηρίζουν μη ρεαλιστικές τις τρέχουσες αποτιμήσεις των ομολόγων. Το 2015 οι διαχειριστές συστήνουν μειωμένη στάθμιση σε αμερικανικά κρατικά ομόλογα, ενώ σημειώνουν ότι οι αγορές ομολόγων εκτός ΗΠΑ μπορεί να καταγράψουν καλύτερη πορεία. Οι ειδικοί συστήνουν αυξημένη στάθμιση σε μετοχές τόσο στις ΗΠΑ λόγω της καλής πορείας της οικονομίας όσο και στην Ιαπωνία λόγω του επιθετικού QE. Για τα ακίνητα, εκτιμούν ότι θα συνεχίσουν να προσελκύουν το ενδιαφέρον ειδικά στην Ευρώπη και την Ιαπωνία, χάρη στη χαλαρή νομισματική πολιτική. Τα εμπορεύματα θα συνεχίσουν να δέχονται πιέσεις, ωστόσο ο τομέας της ενέργειας είναι πιθανό να προσφέρει ευκαιρίες λόγω της γεωπολιτικής αστάθειας. Τέλος, σε ό,τι αφορά τα νομίσματα, εκτιμάται ότι η άνοδος του δολαρίου θα συνεχιστεί ως αποτέλεσμα των νομισματικών πολιτικών που εφαρμόζονται στην Ευρώπη και την Ιαπωνία.
Το ελληνικό στοίχημα
Για άλλη μία χρονιά, η Ελλάδα αποτελεί ένα στοίχημα για πολύ επιθετικούς παίχτες. Οι τελευταίοι μήνες του 2014 έδειξαν πόσο εύθραυστη είναι η κατάσταση, ενώ η επιστροφή του πολιτικού κινδύνου και το φάσμα πρόωρων εκλογών προκάλεσαν ήδη μεγάλες αρρυθμίες στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Τα κέρδη εξανεμίστηκαν σε διάστημα λίγων εβδομάδων. Όπως σημειώνουν έγκριτοι αναλυτές, αν με κάποιο τρόπο ξεπεραστεί η πολιτική αβεβαιότητα και επιβεβαιωθεί η σταθερή πορεία της χώρας μετά τις εκλογές, τότε η Ελλάδα θα κάνει τη μεγάλη διαφορά το 2015. Ωστόσο, όπως αναγνωρίζουν οι περισσότεροι, η πολιτική κατάσταση και ο φόβος τυχόν περιπλοκών το πιθανότερο είναι να μας ακολουθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αν αφήσουμε στην άκρη τα πολιτικά, οι προοπτικές για την Ελλάδα μοιάζουν εξαιρετικά θετικές: η οικονομία επανέρχεται σε ανοδική πορεία ύστερα από έξι χρόνια βαθιάς ύφεσης, ενώ οι αποτιμήσεις –ενσωματώνοντας τον πολιτικό κίνδυνο– διαμορφώνονται σε εξαιρετικά ελκυστικά επίπεδα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τόσο οι ελληνικές μετοχές όσο και τα ομόλογα μπορεί να προσφέρουν πολύ υψηλές αποδόσεις. Οι επαγγελματίες των επενδύσεων ξεχωρίζουν τις τραπεζικές μετοχές, υπογραμμίζοντας ότι αν επιβεβαιωθούν οι προσδοκίες για την ανάκαμψη της οικονομίας τότε ο κλάδος θα αποκομίσει μεγάλα οφέλη. Σημειώνεται ότι οι τράπεζες είναι ο κλάδος που κατά τη διάρκεια της κρίσης δέχθηκε τις ισχυρότερες πιέσεις, ενώ με το PSI οι μέτοχοί τους υπέστησαν άνευ προηγουμένου απώλειες. Μεγάλη επενδυτική ευκαιρία αποτελούν και τα ελληνικά ομόλογα, τα οποία παραμένουν, εξαιτίας του πολιτικού κινδύνου, σε αφύσικα χαμηλές τιμές. Σε ό,τι αφορά την εικόνα των εισηγμένων εταιρειών στο εννεάμηνο του 2014, αυτές βρίσκονται σε πορεία ανάκαμψης, καθώς τόσο οι πωλήσεις όσο και τα EBITDA σημείωσαν άνοδο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Beta ΑΕΠΕΥ, από τις 83 εταιρείες που εμφάνισαν κέρδη, 42 εμφάνισαν αύξηση κερδών, 22 μείωσαν τα κέρδη τους, ενώ 19 επέστρεψαν σε κέρδη από ζημίες.
* Το κείμενο δημοσιεύεται στο περιοδικό Fortune που κυκλοφορεί στα περίπτερα