Όμιλος Mytilineos: Ο χάρτης πορείας για το κλίμα, οι «πράσινες επενδύσεις» και ο ρόλος του ηγέτη

Πακέτο 1 τρισ. ευρώ για πράσινες επενδύσεις μέχρι το 2030 στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, φιλόδοξες περιβαλλοντικές δεσμεύεις από τα κράτη μέλη και προσδοκίες από την σύνοδο του COP26 καθιστούν το 2021 έτος ορόσημο για τις δράσεις αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, που απειλεί τις οικονομίες και τις κοινωνίες, με τρόπο πιο δραστικό απ’ ότι η πανδημία.

Τα παραπάνω αποτέλεσαν βασικά σημεία στον καμβά της συζήτησης που αναπτύχθηκε στο πρώτο διαδικτυακό συνέδριο για τις δράσεις γύρω από την κλιματική ουδετερότητα, ESG Summit Net Zero Action, που διοργάνωσε ο όμιλος Mytilineos.

Οι συμμετέχοντες, στελέχη υψηλού επιπέδου, κορυφαίοι επιχειρηματικοί ηγέτες, εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών, της ΕΕ και της κυβέρνησης, σχολίασαν θετικά τις πρωτοβουλίες της Ελλάδας, στο πλαίσιο της απολιγνητοποίησης, της προώθησης της ηλεκτροκίνησης, των επενδύσεων σε ΑΠΕ, αλλά και τους φιλόδοξους στόχους για κλιματική ουδετερότητα το 2050. Η συζήτηση εστίασε όμως σε μεγάλο βαθμό και στον αναγκαίο μετασχηματισμό ολόκληρων κλάδων και κυρίως ρυπογόνων βιομηχανιών.

Καθώς η μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, αν και έχει εξειδικευθεί στους εθνικούς στόχους είναι μερικώς δεσμευτική για τη βιομηχανία, ο μετασχηματισμός της τελευταίας και η μετάβασή της σε ένα μοντέλο λειτουργίας χαμηλού και μηδενικού άνθρακα είναι περισσότερο ηθικό θέμα για τους επιχειρηματικούς ηγέτες και λιγότερο θέμα που χρίζει αστυνόμευσης και κρατικού ελέγχου. Αντίθετα, η πίεση έρχεται περισσότερο από τους επενδυτές και τους μετόχους οι οποίοι αναβαθμίζουν στην ατζέντα των επενδυτικών κινδύνων το κλιματικό ρίσκο. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι η αγορά και οι ίδιοι οι μέτοχοι θα “τιμωρήσουν” μια βιομηχανία που δεν συμμορφώνεται με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης.

Αναγνωρίζοντας τα παραπάνω ως προκλήσεις στο νέο παγκόσμιο περιβάλλον ανταγωνισμού που αναδύεται για τους επιχειρηματικούς ομίλους ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Mytilineos, Ευάγγελος Μυτιληναίος, αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο. Με το πρώτο διαδικτυακό συνέδριο για τις δράσεις γύρω από την κλιματική ουδετερότητα έδωσε το στίγμα των αναγκαίων προσαρμογών που απαιτούνται από τη βιομηχανία αλλά και των πρωτοβουλιών που πρέπει να αναληφθούν σε τοπικό επίπεδο ώστε η μετάβαση να μην έχει κόστος σε ανταγωνιστικότητα και θέσεις εργασίας.

Η συζήτηση γύρω από τις νέες προκλήσεις, δεν έγινε τυχαία χθες. Όπως αποδείχθηκε, ο στόχος της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας ήταν ουσιαστικός αφού ο επικεφαλής του κορυφαίου επιχειρηματικού ομίλου δεν υπέδειξε απλώς το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει η βιομηχανία, αλλά δεσμεύθηκε κι ο ίδιος πρώτος. Ο όμιλος Mytilineos νωρίτερα χθες ανακοίνωσε ότι ανεβάζει τον πήχη των περιβαλλοντικών του στόχων με ορίζοντα το 2030 – επιδιώκοντας μηδενικό αποτύπωμα εκπομπών στους τομείς ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας, παραγωγή πράσινου αλουμινίου και μείωση 50% των εκπομπών ανά παραγόμενη MWh, ώστε το 2050 να πετύχει ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα.

O κ. Μυτιληναίος σημείωσε ότι ο τομέας έργων βιώσιμης ανάπτυξης θα επιτύχει πρώτος τη μείωση των εκπομπών. Στον τομέα του αλουμινίου έχει γίνει ήδη σημαντική πρόοδος ενώ στον τομέα της ενέργειας η πρόσφατη εξαγορά χαρτοφυλακίου ηλιακών έργων και έργων αποθήκευσης ενέργειας θα συνεισφέρει σε μια τριετία στην ισορροπία στο μίγμα με 2000MW αερίου και 2000MW ΑΠΕ και η πλήρης αντικατάσταση του αερίου από ΑΠΕ θα επέλθει σε 10 με 15 χρόνια.

Όπως είπε ο κ. Μυτιληναίος η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και εγκαταστάσεις αποθήκευσης είναι φθηνότερη από το φυσικό αέριο κι επομένως η επένδυση είναι επένδυση σε μείωση του κόστους. Εξάλλου, όπως τόνισε, δεν υφίσταται δίλημμα «πολιτικές φιλικές για το περιβάλλον ή κερδοφορία. Με καινοτόμες ιδέες, νέες τεχνολογίες και αξιοποίηση ταλέντων θα πετύχουμε ποιοτικά προϊόντα με χαμηλότερο κόστος». Σημείωσε πάντως ότι κάποιοι τομείς θα «υποφέρουν» περισσότερο.

Αναφερόμενος στις ελληνικές επιχειρήσεις, σημείωσε ότι στην δεκαετή κρίση χρέους που προηγήθηκε στόχος τους ήταν η επιβίωση αλλά πλέον όλο και περισσότερες θα θεσπίσουν δεσμεύσεις ESG, αν και πρέπει να εκπαιδευτούν.

Ο ίδιος λίγο νωρίτερα είχε απευθυνθεί στους χιλιάδες εργαζόμενους του ομίλου στις πέντε ηπείρους για να τους διαβεβαιώσει ότι ο όμιλος θα αντιμετωπίσει την πρόκληση αλλά θα αναδυθεί ισχυρότερος από την κρίση του πλανήτη.

Οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες της μετάβασης

Αισιόδοξος για τις εξελίξεις που έπονται εντός του 2021 εμφανίστηκε ο Dr. Birol Fatih, Executive Director – International Energy Agency, που τόνισε ότι στο επίκεντρο βρίσκεται ο ενεργειακός κλάδος, καθώς το 80% των εκπομπών που προκαλούν την κλιματική αλλαγή έχει να κάνει με την ενέργεια. Αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στο πακέτο κινήτρων της ΕΕ για 1 τρισ. ευρώ και για αντίστοιχο πακέτο που ετοιμάζεται στις ΗΠΑ για την προώθηση επενδύσεων καθαρής ενέργειας.

Ο Francesco La Camera, Director-General – International Renewable Energy Agency (IRENA), αναφέρθηκε στον ηγετικό ρόλο της ΕΕ στην προσπάθεια να επιτευχθούν οι φιλόδοξοι στόχοι για το κλίμα μιλώντας επίσης για την ανάγκη ετήσιων επενδύσεων 325 δισ. δολ. μέχρι το 2050 για να επιτευχθεί η ουδετερότητα άνθρακα. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του IRENA αυτές οι επενδύσεις αποτυπώνονται σε αύξηση 7,4% του ΑΕΠ και 5,5 εκατ. νέες θέσεις εργασίας.

Στην ανάγκη αλλαγής νοοτροπίας και αύξησης των πράσινων επενδύσεων αναφέρθηκε μεταξύ άλλων ο Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, πρόεδρος του ΣΕΒ τονίζοντας ότι «η ΕΕ μας δίνει την έμπνευση κι έναν χάρτη πορείας».

Εντωμεταξύ «η πανδημία αλλάζει το παιχνίδι», όπως τόνισε ο Ευάγγελος Βενιζέλος, πρώην Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου. Την ίδια στιγμή είναι ελπιδοφόρο ότι, όπως αποδεικνύεται, τα κέρδη για τη βιομηχανία και οι δράσεις για το κλίμα μπορούν να συμβαδίσουν, όπως εξήγησε και ο Ανδρέας Παπανδρέου, καθηγητής Περιβαλλοντικών Οικονομικών – Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Στο πλαίσιο αυτό, κρίσιμης σημασίας είναι η επένδυση στην καινοτομία με γνώμονα την κοινωνική βιωσιμότητα, όπως είπε ο Ιωάννης Καλτσάς, Επικεφαλής της Επενδυτικής Ομάδας για την Ελλάδα και Κύπρο – Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EΤΕπ). Και «αν δεν είναι κανείς ανταγωνιστικός δεν θα μπορεί να είναι και πράσινος», όπως είπε ο Guy Thiran, Director General – Eurometaux Bruxelles μιλώντας για τα αυστηρά πρότυπα βιωσιμότητας που υιοθετούν οι ευρωπαϊκές εταιρείες, με τον τομέα των μετάλλων να δείχνει το δρόμο και σε άλλες βιομηχανίες. Στο επίκεντρο του μετασχηματισμού είναι η βαριά και ενεργοβόρα βιομηχανία και πρέπει να υπάρξει στήριξη σύμφωνα με τον Antti Valle, Deputy to the Head Of Unit of the Energy Intensive Industries and Raw Materials Unit,  DG GROW – European Commission.

Πάντως, αν και κατά ορισμένες απόψεις η βιομηχανία άργησε να ανταποκριθεί στην πρόκληση της απολιγνητοποίησης, όπως είπε ο Εμμανουήλ Κακαράς, SVP Mitsubishi Power Europe, Καθηγητής Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Ανεξάρτητο μη εκτελεστικό μέλος ΔΣ Mylilineos, η Ελλάδα είναι προσηλωμένη στην αλλαγή του μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης, όπως περιέγραψε η Αλεξάνδρα Σδούκου, γενική γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Από την πλευρά της η Άννα Διαμαντοπούλου, Πρόεδρος του Δικτύου για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, πρώην Επίτροπος ΕΕ, πρώην Υπουργός, μιλώντας για την κλιματική αλλαγή αναφέρθηκε στις πολιτικές που πρέπει να αναληφθούν στο πλαίσιο του μετασχηματισμού, της ανάπτυξης του ΑΕΠ και του ενεργειακού κόστους.

Αξιοσημείωτες μεταξύ άλλων ήταν στη συζήτηση και οι παρεμβάσεις των εκπροσώπων της κεφαλαιαγοράς, της Βασιλικής Λαζαράκου, προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και του Σωκράτη Λαζαρίδη, διευθύνοντος συμβούλου του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών. Ο τελευταίος μάλιστα αναφέρθηκε ειδικότερα στη στενή συνεργασία του με τον καθηγητή του Harvard Business School, Γιώργο Σεραφείμ στα θέματα ESG.