«Κίτρινος πυρετός» στις κεντρικές τράπεζες, συνεχίζουν τις αγορές χρυσού – Σε πτώση οι τοποθετήσεις σε δολάρια
Να συνεχίσουν τις αγορές χρυσού και το 2025 σχεδιάζουν οι κεντρικές τράπεζες, ενώ παράλληλα εκτιμούν ότι τα αποθεματικά τους σε δολάρια ΗΠΑ θα μειωθούν τα επόμενα πέντε χρόνια, σύμφωνα με έρευνα παγκόσμιων νομισματικών αρχών.
Οι γεωπολιτικές ανησυχίες, ο κίνδυνος κυρώσεων και οι αμφιβολίες για το καθεστώς του δολαρίου έχουν οδηγήσει τις κεντρικές τράπεζες σε ιστορικά υψηλά επίπεδα σε ό,τι αφορά τις αγορές χρυσού. Πρόσφατα, το κίτρινο μέταλλο ξεπέρασε το ευρώ και έγινε το δεύτερο μεγαλύτερο αποθεματικό περιουσιακό στοιχείο παγκοσμίως, μετά το δολάριο.
Οι τιμές του έχουν αυξηθεί κατά 30% από τον Ιανουάριο και έχουν διπλασιαστεί τα τελευταία δύο χρόνια, καθώς η παγκόσμια αβεβαιότητα και η αστάθεια των αγορών ενίσχυσαν τη ζήτηση των επενδυτών για το πολύτιμο μέταλλο.
Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα του Παγκόσμιου Συμβουλίου Χρυσού (World Gold Council), ποσοστό ρεκόρ 95% των ερωτηθέντων αναμένει αύξηση των αποθεμάτων χρυσού των κεντρικών τραπεζών τους επόμενους 12 μήνες — το υψηλότερο ποσοστό από τότε που ξεκίνησε η έρευνα το 2018.
Την ίδια ώρα, τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων εκτιμούν ότι τα αποθεματικά σε δολάρια ΗΠΑ θα μειωθούν μέσα στην επόμενη πενταετία. Στην έρευνα συμμετείχαν περισσότερες από 70 κεντρικές τράπεζες.
Ο Shaokai Fan από το WGC σχολίασε: «Το κλίμα είναι πολύ ισχυρό — σίγουρα υπάρχει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη μεταξύ των κεντρικών τραπεζών ότι ολόκληρο το οικοσύστημα των κεντρικών τραπεζών θα συνεχίσει να αγοράζει χρυσό, και ότι πιθανόν και η δική τους τράπεζα θα πράξει το ίδιο».
Ωστόσο, ως ένδειξη του πώς επηρεάζει ο γεωπολιτικός παράγοντας τον κόσμο του χρυσού, ορισμένες κεντρικές τράπεζες σχεδιάζουν να αποθηκεύουν μεγαλύτερο μέρος των αποθεμάτων τους σε χρυσό εντός των συνόρων, αντί να βασίζονται στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, που παραδοσιακά φιλοξενούν τα μεγαλύτερα διεθνή θησαυροφυλάκια.
Οι ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα πρόσβασης στον χρυσό που είναι αποθηκευμένος στο εξωτερικό, είτε σε περίπτωση κρίσης είτε λόγω πιθανών κυρώσεων, έχουν ενισχύσει μια μικρή αλλά όχι ασήμαντη τάση επαναπατρισμού, με ολοένα και περισσότερες χώρες να επιλέγουν την εσωτερική αποθήκευση.
Πέρυσι, η Ινδία επαναπάτρισε πάνω από 100 τόνους χρυσού από την Τράπεζα της Αγγλίας, ενώ και η Κεντρική Τράπεζα της Νιγηρίας επαναπάτρισε μέρος των δικών της αποθεμάτων.
Περίπου 7% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι σχεδιάζουν να αυξήσουν την εγχώρια αποθήκευση, ποσοστό που αποτελεί το υψηλότερο από την πανδημία Covid-19. Τους τελευταίους μήνες, η αστάθεια στις δηλώσεις της αμερικανικής κυβέρνησης έχει ενισχύσει τις ανησυχίες ορισμένων ξένων χωρών για το κατά πόσο ο χρυσός που είναι αποθηκευμένος στις ΗΠΑ προστατεύεται από πιθανές πολιτικές παρεμβάσεις.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Νέας Υόρκης είναι υπεύθυνη για τον χρυσό που αποθηκεύεται στις ΗΠΑ εκ μέρους ξένων κεντρικών τραπεζών.
Τον Φεβρουάριο, ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε δημόσια αμφιβολίες για το αν λείπει χρυσός από το Fort Knox, το οποίο φιλοξενεί το μεγαλύτερο μέρος των αμερικανικών αποθεμάτων. Στην έρευνα του WGC, οι κεντρικές τράπεζες ανέφεραν ότι η απόδοση του χρυσού σε περιόδους κρίσεων, η απουσία κινδύνου αθέτησης και ο ρόλος του ως αντισταθμίσματος στον πληθωρισμό είναι οι βασικοί λόγοι για τη διακράτησή του.
Οι αγορές χρυσού από κεντρικές τράπεζες επιταχύνθηκαν το 2022, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την προσπάθεια των ΗΠΑ να αποκόψουν τη Μόσχα από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αυτό ώθησε πολλές κεντρικές τράπεζες αναδυόμενων αγορών να επιταχύνουν τη διαφοροποίηση των αποθεματικών τους μακριά από το δολάριο.
«Οι πρόσφατες εξελίξεις στην αγορά σε σχέση με τους δασμούς έχουν προκαλέσει ερωτήματα για το κατά πόσο το δολάριο παραμένει ασφαλές καταφύγιο, αλλά έχουν ενισχύσει την εικόνα του χρυσού», δήλωσε ανώνυμα ένας από τους συμμετέχοντες στην έρευνα. «Οι διαχειριστές αποθεματικών βλέπουν τον χρυσό ως αντιστάθμισμα στον πληθωρισμό σε αυτή τη δύσκολη περίοδο γεμάτη γεωπολιτικές και εμπορικές εντάσεις». Ο χρυσός, ωστόσο, έχει μειονεκτήματα ως αποθεματικό περιουσιακό στοιχείο, καθώς συνοδεύεται από κόστος αποθήκευσης και δυσκολία μεταφοράς.
