ΔΕΠΑ – Gazprom: Τι σημαίνει το deal για σταθερή ροή φυσικού αερίου και ενεργειακή ασφάλεια
Σταθερότητα στην προμήθεια φυσικού αερίου σε ανταγωνιστική τιμή μέχρι το τέλος του 2026 και διαγραφή απαιτήσεων της Gazprom ύψους 400 εκατ. ευρώ περίπου εξασφάλισε η ΔΕΠΑ στο πλαίσιο εξωδικαστικής συμφωνίας λίγο πριν την απόφαση της διεθνούς διαιτησίας και εν μέσω διαταραχών στη ΝΑ Μεσόγειο.
Ειδικότερα, η ΔΕΠΑ Εμπορίας είχε προσφύγει κατά της Gazprom Export (GPE) στο Διαιτητικό Δικαστήριο πέρυσι τον Μάρτιο καθώς δεν κατέστη δυνατόν να βρεθεί εμπορική λύση στις διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών από τον Νοέμβριο του 2022 που η ΔΕΠΑ κατέθεσε αίτημα αναθεώρησης της υψηλής τιμής πώλησης.
Σημειώνεται ότι το ρωσικό φυσικό αέριο είναι κρίσιμης σημασίας στο ενεργειακό μας σύστημα καλύπτοντας πάνω από 50% των συνολικών εισαγωγών και αποτελώντας φθηνότερη εναλλακτική από το υγροποιημένο φυσικό αέριο. Αυτό δίνει ειδικό βάρος στην οικονομική συμφωνία, η οποία είναι σημαντική και για την ρωσική προμηθεύτρια εταιρεία, η διαπραγματευτική ισχύς της οποίας έχει διαφοροποιηθεί ενόψει της σταδιακής διακοπής των ρωσικών ροών προς την ΕΕ. Οπότε, οι συνθήκες φαίνεται να ευνόησαν τον εξωδικαστικό συμβιβασμό αν και το Διεθνές Δικαστήριο αναμενόταν να εκδώσει θετική για τα ελληνικά συμφέροντα απόφαση στο προσεχές διάστημα.
Η εξωδικαστική συμφωνία εκτιμάται ότι αποσωβεί το ενδεχόμενο σύγκρουσης που θα κατέληγε σε αναστολή της τροφοδοσίας και χρήση πολύ ακριβότερων εναλλακτικών χωρίς βέβαια να παρατείνει τη σύμβαση πέραν του 2026, καθώς με βάση την ευρωπαϊκή στρατηγική από το 2027 επιβάλλεται πλήρης απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Αν και δεν έχουν γίνει γνωστοί στη λεπτομέρειά τους οι όροι της συμφωνίας, αυτή προβλέπει αφενός άρση των ρωσικών απαιτήσεων για ρήτρες take or pay την περίοδο 2022-2024 ύψους 400 εκατ. ευρώ και αφετέρου αναδρομική έκπτωση στην τιμή προμήθειας για την περίοδο 2025-2026.
Σημειώνεται ότι η εξασφάλιση ανταγωνιστικής τιμής φυσικού αερίου έως το τέλος του 2026 και η αναδρομική έκπτωση τιμής αμφισβητείται από την αντιπολίτευση, με τον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Νικόλα Φαραντούρη, να μιλά για αμφιλεγόμενο συμβιβασμό που δημιουργεί ζημιά στην εταιρεία και στη χώρα θέτοντας ερωτήματα για τους χειρισμούς της διοίκησης της ΔΕΠΑ, όπως αναφορικά με την απόφαση να διακόψει μονομερώς το 2022 την προμήθεια φυσικού αερίου από την Gazprom μέσω του αγωγού Turkstream από την Μαύρη Θάλασσα, για τον συμβιβασμό ενώ αναμενόταν δικαστική δικαίωση και για το ύψος της τιμής που συμφωνήθηκε η τιμολόγηση του φυσικού αερίου από την Gazprom. Σημειώνεται ότι ο κ. Φαραντούρης διετέλεσε μέλος ΔΣ, νομικός σύμβουλος και υπηρεσιακός πρόεδρος της ΔΕΠΑ μεταξύ 2009 -2019, καθώς και πρόεδρος της νομικής επιτροπής της EUROGAS (2016-2019).
Χωρίς εμπορικές εκκρεμότητες εν μέσω διαταραχών στη ΝΑ Μεσόγειο
Εντωμεταξύ, η ΔΕΠΑ Εμπορίας, σύμφωνα με την ανακοίνωσή της, παραμένει προσηλωμένη στη βελτιστοποίηση του χαρτοφυλακίου προμηθειών της και συνεχίζει τις σχετικές διαδικασίες με άλλους προμηθευτές στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής για διασφάλιση ευελιξίας, αξιοπιστίας και τιμολογιακής ανταγωνιστικότητας.
Μέσω της συμβιβαστικής επίλυσης των διαφορών της με την Gazprom πέτυχε μεταξύ άλλων εξάλειψη του κινδύνου άμεσης διακοπής ενεργειακών ροών στη χώρα σε μια περίοδο γεωπολιτικής αστάθειας εξασφαλίζοντας έτσι τα συμφέροντα της ΔΕΠΑ έως τη λήξη της σύμβασης και δημιουργώντας ένα σταθερό και προβλέψιμο περιβάλλον για τη δραστηριότητά της και την προώθηση του επενδυτικού της πλάνου, χωρίς νομικές ή εμπορικές εκκρεμότητες.
Πρόκειται άλλωστε για σημαντικές παραμέτρους για την προώθηση ενεργειακών επενδύσεων ευρύτερα. Η συμφωνία ενισχύει την ανθεκτικότητα της ενεργειακής τροφοδοσίας της εγχώριας αγοράς, λειτουργώντας σταθεροποιητικά σε ένα περιβάλλον αυξημένου ρίσκου, ιδίως μετά τις πρόσφατες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και τις πιθανές επιπτώσεις τους στην παγκόσμια αγορά LNG.
Δεν παραβλέπεται δε το περιβάλλον αστάθειας που δημιουργείται νοτίως της Κρήτης με την εκρηκτική αύξηση των μεταναστευτικών ροών τις τελευταίες ημέρες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ομαλή προώθηση των ενεργειακών συμφερόντων της χώρας, την επενδυτική δράση και την εξέλιξη ενεργειακών project, από τις διασυνδέσεις Κύπρου-Κρήτης-Ισραήλ (GSI) και Ελλάδας-Αιγύπτου (GREGY) μέχρι την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης, με ενεργειακούς κολοσσούς όπως η Chevron να έχουν επενδυτικό ενδιαφέρον. Εντωμεταξύ, την ίδια ώρα η τουρκική κρατική πετρελαϊκή εταιρεία TPAO φέρεται να προχωρά στην αγορά νέων πλωτών γεωτρύπανων για έρευνες φυσικού αερίου σε μεγάλα βάθη στη Λιβύη και νότια της Τουρκίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
