Δασμοί: Οι νέες απειλές, τα αντίμετρα της ΕΕ και η ανησυχία της Ελλάδας
- 14/07/2025, 10:30
- SHARE

Νέες ανησυχίες προκαλεί στην Ευρώπη, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, αλλά και στους Αμερικανούς εισαγωγείς η απειλή του προέδρου Τραμπ για δασμούς 30% στα εισαγόμενα ευρωπαϊκά προϊόντα στις ΗΠΑ.
Αν και το αποτύπωμα των ελληνικών εξαγωγών στις ΗΠΑ είναι σχετικά περιορισμένο, με αξία 2,4 δισ. ευρώ πέρυσι, ήτοι 4,8% των συνολικών εξαγωγών της χώρας, υπάρχουν μερικά κρίσιμα προϊόντα. Οπότε οι εξελίξεις επηρεάζουν σημαντική μερίδα παραγωγών και εξαγωγέων προϊόντων όπως ελαιόλαδο, κρασί, επιτραπέζιες ελιές, γαλακτοκομικά όπως η φέτα κ.α.. Παράγοντες της ελληνικής αγοράς θεωρούν πλήγμα για την ανταγωνιστικότητα ελληνικών προϊόντων το ενδεχόμενο επιβολής δασμών 30% καθώς ήδη δέχονται πιέσεις αφενός από τις προσπάθειες για κατάργηση των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων (ΠΟΠ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αφετέρου από τον ισχυρό ανταγωνισμό από προϊόντα τρίτων χωρών, που είναι φθηνότερα και με χαμηλότερα ποιοτικά standards. Αυτός ο ανταγωνισμός όπως π.χ. στις ελιές και το ελαιόλαδο από Αίγυπτο, Τυνησία, Τουρκία, Μαρόκο, θα ενταθεί εν μέσω εμπορικού πολέμου. Οι συνέπειες θα είναι υπολογίσιμες για ελληνικές βιομηχανίες του κλάδου τροφίμων, εξαγωγείς και παραγωγούς οίνου, τυροκομικών και άλλων προϊόντων. Στο πλαίσιο αυτό φορείς της αγοράς επιζητούν αποφασιστικές πρωτοβουλίες από την πλευρά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ας σημειωθεί ότι σε μια κίνηση αποκλιμάκωσης της έντασης το ευρωπαϊκό μπλοκ κήρυξε περαιτέρω παύση των αντιποίνων ύψους 21 δισ. ευρώ έως την 1η Αυγούστου, σε συμφωνία με την νέα προθεσμία του προέδρου των ΗΠΑ για κατάληξη των διαπραγματεύσεων σε εμπορική συμφωνία.
Υπενθυμίζεται ότι οι αρχικές επιδιώξεις ήταν μια συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ πριν την αρχική προθεσμία της 9ης Ιουλίου. Τότε είχε δοθεί η εικόνα ότι οι δύο πλευρές προσανατολίζονται σε συμφωνία για μια αύξηση των αμερικανικών δασμών της τάξης του 10%, με ειδικό καθεστώς σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων. Μάλιστα, λίγο πριν από αυτό το ορόσημο, ο Αμερικανός πρόεδρος έθεσε νέα προθεσμία για την 1η Αυγούστου σε μια σειρά χωρών τις οποίες προειδοποιούσε με υψηλούς δασμούς εάν στο μεσοδιάστημα δεν προσέλθουν σε εμπορική συμφωνία. Την τελευταία εβδομάδα πάντως οι διαπραγματεύσεις δεν σημείωσαν πρόοδο, εξού και η νέα απειλή για δασμούς 30% στα ευρωπαϊκά προϊόντα, που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από Ευρωπαίους ηγέτες, με τον Γάλλο πρόεδρο Emmanuel Macron να ζητά προετοιμασία ανταποδοτικών δασμών προτρέποντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υπερασπιστεί αποφασιστικά τα ευρωπαϊκά συμφέροντα.
Σημειώνεται ότι το διμερές εμπόριο ΕΕ-ΗΠΑ υπολογίζεται σε 1,4 δισ. ευρώ ετησίως αλλά μεγάλες οικονομίες όπως Γερμανία, Ιταλία και Ιρλανδία εξάγουν σημαντικό όγκο προϊόντων στις ΗΠΑ συγκριτικά με τον όγκο που εισάγουν.
Εντωμεταξύ, στην ΕΕ συγκαλείται σήμερα, Δευτέρα, το συμβούλιο εξωτερικών υποθέσεων με αποκλειστικό θέμα τις εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ υπό το πρίσμα των τελευταίων εξελίξεων. Στο πλαίσιο αυτό η ΕΕ ετοιμάζεται για ανακοινώσεις, οι οποίες αναμένεται να αφορούν:
-Ενημέρωση για αντίμετρα ενόψει της 1ης Αυγούστου για την περίπτωση που η αμερικανική κυβέρνηση υλοποιήσει τις απειλές της.
-Την προσήλωση στη συνέχιση των διαπραγματεύσεων με στόχο μια συμφωνία που θα υπερασπίζεται τα συμφέροντα της Ευρώπης και θα δίνει τέλος στα σενάρια για κλιμάκωση της έντασης.
-Ενημέρωση για τις επαφές της ΕΕ με ηγέτες όπως του Καναδά, της Ιαπωνίας, του Μεξικό που αντιμετωπίζουν παρόμοιες απειλές.
-Ενημέρωση για την διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ. Εξάλλου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen και ο πρόεδρος της Ινδονησίας, Prabowo Subianto, όπως ανακοινώθηκε χθες, προχώρησαν σε προκαταρκτική συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μετά από δέκα χρόνια συνομιλιών.