Η Ελλάδα υπεραποδίδει εν μέσω αντιξοοτήτων – Το στοίχημα τώρα είναι η ανθεκτικότητα
Παρά τη γεωπολιτική αστάθεια και την άνοδο του προστατευτισμού στο παγκόσμιο εμπόριο, η ελληνική οικονομία διατηρεί αξιοσημείωτη αντοχή. Στο πρώτο εξάμηνο του 2025, το ΑΕΠ αυξήθηκε με ρυθμούς που υπερβαίνουν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, η απασχόληση συνεχίζει να ενισχύεται, ενώ οι δημοσιονομικές επιδόσεις ενδυναμώνουν την επενδυτική εμπιστοσύνη και τις αγορές, σύμφωνα με το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Alpha Bank.
Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,2% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο, έναντι 1,5% στην Ευρωζώνη και 1,6% στην ΕΕ-27. Η Ελλάδα μετρά πλέον 14 συνεχόμενα τρίμηνα υπεραπόδοσης έναντι της Ευρώπης, με κύριο μοχλό την ιδιωτική κατανάλωση, η οποία ξεπέρασε το 70% του ΑΕΠ – το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ. Η ανεργία υποχώρησε στο 7,9% τον Μάιο, επανερχόμενη στα προ κρίσης επίπεδα του 2008.
Οι λιανικές πωλήσεις ενισχύθηκαν κατά 7,5% σε ετήσια βάση τον Απρίλιο, ενώ οι ταξινομήσεις Ι.Χ. παρουσίασαν άνοδο 1,9% στο εξάμηνο. Η καταναλωτική πίστη κινήθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 5,6% έως τον Μάιο, επιβεβαιώνοντας την ευρωστία της κατανάλωσης, παρά την επιδεινούμενη καταναλωτική εμπιστοσύνη.
Παράλληλα με την κατανάλωση, διαφαίνονται σημάδια επενδυτικής επανισορρόπησης. Η παραγωγή κεφαλαιουχικών αγαθών αυξήθηκε σημαντικά στο πεντάμηνο, ενώ η χρηματοδότηση προς τις επιχειρήσεις κινήθηκε επίσης ανοδικά. Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις κατασκευές κατέγραψε ιστορικό υψηλό 25ετίας τον Ιούνιο.
Στον αντίποδα, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα εμφάνισε κάμψη το πρώτο τρίμηνο, λόγω ισχυρών βάσεων των προηγούμενων ετών. Η σταθερά θετική πορεία του δείκτη PMI στη μεταποίηση (53,1 μονάδες τον Ιούνιο, 2ος στην Ευρωζώνη) και του δείκτη οικονομικού κλίματος (106,1) υποδεικνύουν διατηρήσιμη αναπτυξιακή ορμή.
Το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης ανήλθε στα 5,4 δισ. ευρώ στο πεντάμηνο, υπερδιπλάσιο του περυσινού (2,1 δισ. ευρώ), ενώ το συνολικό δημοσιονομικό ισοζύγιο πέρασε σε πλεόνασμα 2,1 δισ. ευρώ από έλλειμμα 1,6 δισ. ευρώ το 2024. Η αύξηση των φορολογικών εσόδων αποδίδεται στην άνοδο της απασχόλησης, την ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος και τις θεσμικές παρεμβάσεις κατά της φοροδιαφυγής.
Μετά και την αναβάθμιση της Moody’s τον Μάρτιο, η Ελλάδα έχει επιστρέψει πλήρως στην επενδυτική βαθμίδα από όλους τους μεγάλους οίκους αξιολόγησης. Ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου Αθηνών σημείωσε άνοδο άνω του 27% στο εξάμηνο, αγγίζοντας τα υψηλότερα επίπεδα 15ετίας, ενώ η απόδοση του 10ετούς ομολόγου διαμορφώνεται κάτω από το ιταλικό και οριακά πάνω από το γαλλικό αντίστοιχο.
Η ελληνική οικονομία συνεχίζει να αξιοποιεί τα οφέλη της μακροοικονομικής σταθερότητας και της θεσμικής αξιοπιστίας. Ωστόσο, η υπερεξάρτηση από την κατανάλωση αποτελεί διαρθρωτικό ρίσκο. Η στροφή προς ένα επενδυτικά προσανατολισμένο μοντέλο ανάπτυξης, μέσω επιτάχυνσης των χρηματοδοτήσεων του RRF και προώθησης παραγωγικών επενδύσεων, αποτελεί τον επόμενο μεγάλο στόχο.
Αν η χώρα συνεχίσει τη δημοσιονομική πειθαρχία και ενισχύσει την επενδυτική της βάση, τότε θα μπορεί να περάσει από το στάδιο της μεταμνημονιακής ανθεκτικότητας σε εκείνο της μακροχρόνιας ευρωπαϊκής υπεραπόδοσης.
