Εθνικά Θαλάσσια Πάρκα: Τι σηματοδοτεί η δημιουργία τους σε Ιόνιο και Αιγαίο – Αντίδραση από Άγκυρα για «γκρίζες ζώνες»
Σε μια στρατηγικής σημασίας πρωτοβουλία για τη θαλάσσια προστασία προχωρά η Ελλάδα, με τη δημιουργία δύο νέων Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων που εκτείνονται σε περισσότερα από 27.000 τ.χλμ., καλύπτοντας σχεδόν το 33% του ελληνικού θαλάσσιου χώρου.
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε λόγο για «μία από τις μεγαλύτερες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές της Μεσογείου», η οποία ενισχύει τον ρόλο της Ελλάδας ως «ηγέτη» στη διαχείριση της θαλάσσιας κληρονομιάς.
Ωστόσο, οι ανακοινώσεις προκάλεσαν την άμεση αντίδραση της Τουρκίας, η οποία επανέφερε θέμα «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο, ισχυριζόμενη ότι πρόκειται για «μονομερείς ενέργειες». Το ελληνικό ΥΠΕΞ απάντησε αυστηρά, ξεκαθαρίζοντας ότι το νομικό καθεστώς του Αιγαίου είναι απολύτως καθορισμένο και δεν τίθεται υπό διαπραγμάτευση.
Τι προβλέπει το σχέδιο
Ιόνιο: Το θαλάσσιο πάρκο εκτείνεται από τη Λευκάδα έως τη νοτιοδυτική Πελοπόννησο (18.000 τ.χλμ.)
Νότιες Κυκλάδες: Το πάρκο περιλαμβάνει Μήλο, Αμοργό, Άνυδρο, Κίναρο, Σαντορίνη και Ανάφη (9.500 τ.χλμ.)
Πρόκειται για περιοχές πλούσιες σε βιοποικιλότητα, με ενδημικά και απειλούμενα είδη, όπως η καρέτα-καρέτα, τα λιβάδια Ποσειδωνίας και μεγάλα θαλάσσια θηλαστικά.
Στα μέτρα προστασίας περιλαμβάνεται η απαγόρευση καταστροφικών πρακτικών αλιείας όπως η μηχανότρατα και η βιντζότρατα.
Αντιπαράθεση με Τουρκία
Το τουρκικό ΥΠΕΞ υποστήριξε πως «τα θαλάσσια πάρκα δεν έχουν νομική βάση», επαναφέροντας θέμα αμφισβητούμενων γεωγραφικών σχηματισμών. Η Αθήνα απάντησε ότι «δεν υφίστανται γκρίζες ζώνες», και ότι η Ελλάδα ασκεί πλήρως τα κυριαρχικά της δικαιώματα, βάσει διεθνών συνθηκών.
WWF: «Θετική πρωτοβουλία, αναμένουμε λεπτομέρειες»
Η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς χαρακτήρισε τη δημιουργία των θαλάσσιων πάρκων ως «πολύ σημαντική πρωτοβουλία» και ανέφερε ότι θα τοποθετηθεί αναλυτικά μετά τη μελέτη των μέτρων που περιλαμβάνονται στο σχέδιο διαβούλευσης.
Επόμενα βήματα
Η διαβούλευση διαρκεί έως τις 22 Σεπτεμβρίου 2025, με στόχο να οριστικοποιηθεί το θεσμικό πλαίσιο και να ξεκινήσει η εφαρμογή μέτρων διαχείρισης που θα συμβάλουν ουσιαστικά στην αποκατάσταση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
