F-35: Το «αόρατο» μαχητικό γίνεται το νέο «όπλο» στον εμπορικό πόλεμο του Τραμπ

Του Jason Ma

Οι χώρες που επιδιώκουν να κάνουν αντίποινα κατά των δασμών ή των πολιτικών ασφαλείας του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ έχουν καταστήσει το stealth μαχητικό F-35 έναν εύκολο στόχο.

Η τελευταία αντίδραση ήρθε μετά την έναρξη ισχύος των δασμών 39% του Τραμπ στην Ελβετία την Πέμπτη, ωθώντας τους νομοθέτες εκεί να απαιτήσουν από την κυβέρνηση να ακυρώσει την παραγγελία ύψους 9,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το αεροσκάφος της Lockheed Martin.

«Μια χώρα που μας πετάει πέτρες στο εμπόριο δεν πρέπει να παίρνει δώρα», δήλωσε ένας Ελβετός πολιτικός, σύμφωνα με το Bloomberg.

Το 2022, η Ελβετία ολοκλήρωσε μια σύμβαση για 36 F-35 για να αντικαταστήσει τον στόλο αεροσκαφών της που αποτελείται από F/A-18 Hornet και F-5 Tiger. Εκείνη την εποχή, η τιμή της παραγγελίας ήταν 6,25 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά το κόστος έχει έκτοτε αυξηθεί, εν μέρει λόγω του πληθωρισμού. Αυτό δημιούργησε κάποιες τριβές μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελβετίας πολύ πριν από την πρόσφατη διαμάχη για τους δασμούς.

Η κλιμάκωση της συμφωνίας για τα F-35, ωστόσο, έρχεται λίγες μέρες αφότου η Ισπανία απέκλεισε την αγορά του F-35, λέγοντας ότι θα αγόραζε αντ’ αυτού το Eurofighter ή το Future Combat Air System, το οποίο βρίσκεται ακόμη υπό ανάπτυξη ως κοινό πρόγραμμα μεταξύ Γαλλίας, Γερμανίας και Ισπανίας. Τον Ιούνιο, ο Τραμπ επέκρινε την Ισπανία επειδή αρνήθηκε να δεσμευτεί στον στόχο του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες ύψους 5% του ΑΕΠ έως το 2035.

Και νωρίτερα φέτος, η Πορτογαλία και ο Καναδάς, επίσης σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, εξέφρασαν δεύτερες σκέψεις για την αγορά του F-35 εν μέσω αμφιβολιών για τη δέσμευση των ΗΠΑ για ασφάλεια και τους επικείμενους δασμούς.

«Η πρόσφατη στάση των ΗΠΑ στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και της διεθνούς γεωστρατηγικής διάστασης μας κάνει να σκεφτόμαστε: “Ποιες είναι οι καλύτερες επιλογές;” επειδή η προβλεψιμότητα των συμμάχων μας είναι ένας παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη», δήλωσε τον Μάρτιο ο Nuno Melo, υπουργός Άμυνας της Πορτογαλίας.

Ο Καναδάς δήλωσε επίσης τον Μάρτιο ότι εξετάζει άλλα μαχητικά αεροσκάφη καθώς η πολιτική πίεση αυξανόταν για να ακυρώσει μια συμφωνία 13 δισεκατομμυρίων δολαρίων για 88 F-35 που υπογράφηκε το 2023. Αν και ο Καναδάς έχει δεσμεύσει χρήματα για τα πρώτα 16 αεροσκάφη, θα μπορούσε να στραφεί σε ευρωπαϊκά αεροσκάφη μετά την αποδοχή αυτής της παρτίδας F-35.

Ωστόσο, την περασμένη Πέμπτη, πηγές δήλωσαν στο Reuters ότι Καναδοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι υποστήριξαν σθεναρά την αγορά και των 88 F-35, χωρίς να κάνουν επίσημη σύσταση.

Το Γραφείο Προγράμματος F-35 του Πενταγώνου δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για κάποιο σχόλιο. Η Lockheed δήλωσε: «Οι πωλήσεις ξένων στρατιωτικών αεροσκαφών είναι συναλλαγές μεταξύ κυβερνήσεων και αυτό το θέμα αντιμετωπίζεται καλύτερα από τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ ή άλλων χωρών».

Άλλοι σύμμαχοι ενισχύουν τις παραγγελίες F-35

Βεβαίως, οι παραγγελίες από την Ελβετία είναι μικρές σε σύγκριση με τη συνολική επιχειρηματική δραστηριότητα των F-35 της Lockheed. Εκατοντάδες F-35 χρησιμοποιούνται ήδη από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ και κορυφαίων συμμάχων σε όλο τον κόσμο. Κατά τη διάρκεια του κύκλου παραγωγής του, το Πεντάγωνο σχεδιάζει να αγοράσει περίπου 2.400 F-35 για την Πολεμική Αεροπορία, το Ναυτικό και το Σώμα Πεζοναυτών, για να αντικαταστήσει τα παλαιά, μη stealth μαχητικά.

Η JPMorgan έχει εκτιμήσει ότι το F-35 θα αντιπροσωπεύει το 25% των πωλήσεων της Lockheed φέτος. Κατά το δεύτερο τρίμηνο, οι πωλήσεις αεροναυπηγικής της εταιρείας, οι οποίες περιλαμβάνουν μαχητικά αεροσκάφη όπως το F-35, αυξήθηκαν κατά 2% σε σχέση με ένα χρόνο πριν και αντιπροσώπευαν το 41% των συνολικών πωλήσεων.

Εντωμεταξύ, άλλες χώρες ενίσχυσαν τις παραγγελίες τους πρόσφατα, συμπεριλαμβανομένων 12 ακόμη αεροσκαφών από το Ηνωμένο Βασίλειο, 11 επιπλέον από το Βέλγιο και τουλάχιστον 10 από τη Δανία, δήλωσε η Lockheed.

Και ακόμη περισσότερα F-35 ίσως φανούν στον ορίζοντα καθώς η εμπορική συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ του περασμένου μήνα προβλέπει την αγορά «τεράστιων ποσοτήτων» αμερικανικών όπλων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το Πεντάγωνο ανέθεσε για πρώτη φορά στην Lockheed τη σύμβαση για τα F-35 το 2001 και το πρόγραμμα έχει αποτελέσει έναν διαρκή σάκο του μποξ λόγω των υπερβάσεων κόστους, των καθυστερήσεων και της εξωφρενικής τιμής του. Αφού συμπεριληφθούν τα έξοδα για την ανάπτυξη, κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση όλου του στόλου των F-35 καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του μαχητικού, το Υπουργείο Άμυνας εκτιμά ότι το πρόγραμμα θα κοστίσει 1,8 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Αλλά ενώ το Πεντάγωνο και η Boeing αναπτύσσουν το stealth μαχητικό επόμενης γενιάς F-47, το οποίο θα πετάει παράλληλα με αυτόνομα αεροσκάφη drone, το F-35 αναμένεται να αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά του στόλου μαχητικών των ΗΠΑ για τις επόμενες δεκαετίες.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• «Game changer»: Πώς κρίνει η BofA την πρόταση της Euronext για το Χρηματιστήριο Αθηνών
• Ο Ζελένσκι σε σταυροδρόμι: Υποχώρηση ή ρήξη με τον Τραμπ;
• Μητσοτάκης: Το ΕΣΥ αλλάζει, γίνεται πιο ανθρώπινο και αποτελεσματικό – Το διαπιστώνουν οι πολίτες