Μίρα Μουράτι: Η γυναίκα που είπε «όχι» στο 1 δισ. δολάρια του Ζούκερμπεργκ και χτίζει τη δική της αυτοκρατορία στην τεχνητή νοημοσύνη
Η Μίρα Μουράτι, πρώην Chief Technology Officer της OpenAI, βρίσκεται πλέον στο τιμόνι της δικής της startup, της Thinking Machines Lab, την ίδρυσε τον Φεβρουάριο του 2025, λίγους μήνες μετά την αποχώρησή της από τον οργανισμό που γέννησε το ChatGPT, το DALL·E και το Codex. Με όραμα να δημιουργήσει τεχνητή νοημοσύνη με ανθρώπινο προσανατολισμό και υπευθυνότητα, η 36χρονη Μουράτι έχει ήδη προσελκύσει χρηματοδότηση ύψους 2 δισ. δολαρίων, με επικεφαλής την Andreessen Horowitz και τη συμμετοχή τεχνολογικών κολοσσών όπως η Nvidia, η AMD, η Cisco και η ServiceNow.
Η Μουράτι, που βρέθηκε στο παγκόσμιο προσκήνιο το 2023 ως προσωρινή CEO της OpenAI μετά την αιφνίδια απομάκρυνση του Σαμ Άλτμαν, έχει αποφασίσει να χαράξει τη δική της πορεία. Η Thinking Machines Lab είναι οργανωμένη ως Public Benefit Corporation (PBC), δηλαδή επιχείρηση με καταστατική υποχρέωση να λαμβάνει υπόψη όχι μόνο το κέρδος των μετόχων, αλλά και το ευρύτερο κοινωνικό συμφέρον.
Το «όχι» στη Meta και το ηθικό πλεονέκτημα
Η δυναμική της Μουράτι δεν πέρασε απαρατήρητη από τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ, που προσέφερε 1 δισ. δολάρια για να εντάξει την Thinking Machines στο νέο Superintelligence Lab της Meta. Η απάντηση ήταν αρνητική, όμως η Μουράτι δεν έμεινε εκει. προσπάθησε η ίδια να «τραβήξει» στελέχη από τη Meta στο δικό της στρατόπεδο, δείχνοντας ότι το στοίχημα δεν είναι απλώς οικονομικό, αλλά βαθιά αξιακό.
Μετά το «όχι» στον Ζούκερμπεργκ, η Meta προσπάθησε να δελεάσει κορυφαίους ερευνητές της Thinking Machines με πακέτα που έφταναν από 200 εκατ. έως 1,5 δισ. δολάρια ανά άτομο, όμως κανείς δεν δέχθηκε. Η απόρριψη αυτή δεν ήταν μόνο ένδειξη πίστης στην αποστολή της εταιρείας, αλλά και σημάδι μιας κουλτούρας που βάζει το όραμα και την ευθύνη πάνω από την αμοιβή.
Το όραμα της Thinking Machines Lab
Η Thinking Machines Lab αριθμεί ήδη περίπου 30 κορυφαίους ερευνητές και μηχανικούς από OpenAI, Meta και Mistral, μια πραγματική dream team της τεχνητής νοημοσύνης, θα μπορούσε να πει κανείς. Η αξία της startup έχει εκτιμηθεί στα 12 δισ. δολάρια, ενώ η διοικητική της δομή εξασφαλίζει ότι η Μουράτι και η ιδρυτική ομάδα έχουν τον τελικό λόγο στις αποφάσεις.
Η εταιρεία έχει θέσει ως στόχο να αναπτύξει πολυτροπικά AI μοντέλα, που θα επικοινωνούν με τον άνθρωπο με τρόπους πιο φυσικούς, μέσω ομιλίας ή εικόνας. Το πρώτο της προϊόν αναμένεται να ανακοινωθεί μέσα στους επόμενους μήνες και θα περιλαμβάνει open source στοιχεία, προσβάσιμα σε ερευνητές και startups. Σε πρόσφατη ανάρτησή της στο X, η Μουράτι έγραψε:
«Πιστεύουμε ότι η AI πρέπει να λειτουργεί ως επέκταση της ανθρώπινης ελευθερίας και να διανέμεται όσο το δυνατόν πιο ευρέως και δίκαια.»
Ήδη, η ομάδα της δημοσίευσε την πρώτη έρευνα στη σειρά Connectionism, εστιάζοντας στο πρόβλημα της μη-ντετερμινιστικής συμπεριφοράς των μεγάλων γλωσσικών μοντέλων. Αν καταφέρει να επιλύσει αυτήν την πρόκληση, η Thinking Machines θα κάνει ένα βήμα-κλειδί προς την ανάπτυξη πιο αξιόπιστων και χρήσιμων συστημάτων.
Από τον Αυλώνα στο παγκόσμιο προσκήνιο
Γεννημένη στην πόλη Αυλώνας της Αλβανίας, με σπουδές στο Dartmouth με υποτροφία, η Μουράτι έχει ήδη χτίσει ένα προφίλ που συνδυάζει τεχνική ευφυΐα με στρατηγική διορατικότητα και ανθρώπινη ευαισθησία. Οι λίστες το αποδεικνύουν: «Fortune 100 Most Powerful Women in Business» το 2023, «Time 100 Most Influential People in AI» το 2024. Και το 2025, πολλοί λένε ότι η κορυφή ανήκει ήδη σε εκείνη.
Δείχνοντας εμπιστοσύνη στον εαυτό και το όραμά της, η Μουράτι ανδείχθηκε από μια ακριβοπληρωμένη CTO, σε μία ηγετική φυσιογνωμία που μιλά ισότιμα με τους τεχνολογικούς κολοσσούς και επικαλείται, επιπλέον, το ηθικό πλεονέκτημα. Το στοίχημά της είναι ξεκάθαρο: να αποδείξει ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι ταυτόχρονα καινοτόμα και υπεύθυνη, ένα εργαλείο που υπηρετεί τον άνθρωπο χωρίς να χάνει την ψυχή του.
