Πώς οι πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ θέτουν σε κίνδυνο τα βραβεία Νόμπελ
Καθώς οι επιστήμονες προετοιμάζονται για τις ανακοινώσεις των φετινών Βραβείων Νόμπελ την επόμενη εβδομάδα, ένας από τους οργανισμούς που τα απονέμει προειδοποιεί ότι η ακαδημαϊκή ελευθερία απειλείται στις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού, με την πολιτική παρέμβαση να εγκυμονεί μακροχρόνιες αρνητικές συνέπειες.
Η προειδοποίηση έρχεται σε μια στιγμή κατά την οποία οι κινήσεις της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ έχουν προκαλέσει ανησυχίες στην ακαδημαϊκή κοινότητα. Ο απερχόμενος πρόεδρος έχει προτείνει βαθιές περικοπές στη χρηματοδότηση του National Institutes of Health, έχει εκφράσει πρόθεση να διαλύσει το Υπουργείο Παιδείας και έχει θέσει περιορισμούς στη διεθνή φοιτητική κινητικότητα, με ανώτατο όριο 15% στις εγγραφές προπτυχιακών ξένων φοιτητών. Παράλληλα, η κυβέρνησή του θέλει να κατευθύνει κονδύλια σε προγράμματα «πατριωτικής εκπαίδευσης».
Η Ίλβα Ένγκστρομ, αντιπρόεδρος της Βασιλικής Σουηδικής Ακαδημίας Επιστημών, χαρακτήρισε τις αλλαγές απερίσκεπτες. «Η ακαδημαϊκή ελευθερία είναι ένας από τους πυλώνες του δημοκρατικού συστήματος», σημείωσε, προσθέτοντας ότι οι συνέπειες μπορεί να αποδειχθούν καταστροφικές τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα.
Ωστόσο, ο Λευκός Οίκος αντέτεινε ότι οι μεταρρυθμίσεις δεν πνίγουν την ελευθερία της έρευνας, αλλά αντίθετα εξαλείφουν σπατάλες και ενισχύουν την αμερικανική επιστημονική πρωτοκαθεδρία. «Οι στοχευμένες περικοπές θα ενδυναμώσουν την καινοτομία των ΗΠΑ», ανέφερε σε ανακοίνωση.
Ο Τραμπ, που έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι αξίζει το Νόμπελ Ειρήνης, βρίσκεται παράλληλα σε αντιπαράθεση με κορυφαία πανεπιστήμια της χώρας. Η κυβέρνηση έχει απειλήσει να περικόψει ομοσπονδιακά κονδύλια σε ιδρύματα που ανέχονται φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις, ενισχύουν τις πολιτικές διαφορετικότητας ή υιοθετούν ρυθμίσεις υπέρ των τρανς φοιτητών.
Σύμφωνα με τον νομπελίστα οικονομολόγο Σάιμον Τζόνσον, οι επιλογές αυτές θα μπορούσαν να επιβραδύνουν την αμερικανική οικονομία. «Οι πολιτικές είναι ξεκάθαρα αρνητικές, ειδικά για τη δημιουργία θέσεων εργασίας», τόνισε, εκτιμώντας ότι όλοι οι τομείς των επιστημών θα επηρεαστούν, με έμφαση στις βιοεπιστήμες που υφίστανται τις μεγαλύτερες περικοπές.
Το Ίδρυμα Νόμπελ, που έχει την ευθύνη για τη διατήρηση της κληρονομιάς του Άλφρεντ Νόμπελ, επισήμανε ότι έχει υπάρξει και στο παρελθόν αντιπαράθεση γύρω από την ελευθερία της έρευνας στα 124 χρόνια λειτουργίας του, αλλά υπογράμμισε ότι παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις. «Προστατεύουμε τη γνώση, την ελευθερία της έρευνας και το δικαίωμα όλων να δημιουργούν απερίσπαστοι», ανέφερε η πρόεδρος του Ιδρύματος, Χάνα Σταρνιε.
Οι φετινές απονομές θα αρχίσουν τη Δευτέρα με το Νόμπελ Ιατρικής και θα ολοκληρωθούν με το Νόμπελ Οικονομικών μία εβδομάδα αργότερα. Τα βραβεία, που εξακολουθούν να θεωρούνται ως οι κορυφαίες διακρίσεις παγκοσμίως, συνοδεύονται από χρηματικό έπαθλο 11 εκατ. σουηδικών κορωνών (1,2 εκατ. δολάρια).
