Γάζα: Μπορεί το σχέδιο Τραμπ να φέρει την πολυπόθητη ειρήνη;
Η μερική αποδοχή του σχεδίου του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα από τη Χαμάς την Παρασκευή προκάλεσε συγκρατημένη αισιοδοξία στη διεθνή κοινότητα, καθώς για πρώτη φορά μετά από δύο χρόνια αιματηρών συγκρούσεων διαφαίνεται μια ρεαλιστική πιθανότητα εκεχειρίας.
Σήμερα, στο Κάιρο, διαπραγματευτές από το Ισραήλ, τη Χαμάς, παλαιστινιακά κόμματα και τις Ηνωμένες Πολιτείες επιχειρούν να γεφυρώσουν τις τελευταίες διαφορές γύρω από το 20σημο σχέδιο του Αμερικανού προέδρου, σύμφωνα με τον Guardian. Η ατμόσφαιρα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, είναι «αισιόδοξη αλλά εύθραυστη», καθώς η επιτυχία των συνομιλιών θα μπορούσε να σημάνει το τέλος ενός πολέμου που έχει κοστίσει τη ζωή σε περισσότερους από 67.000 Παλαιστινίους και έχει τραυματίσει περίπου 170.000 ακόμη.
Το σχέδιο Τραμπ
Το σχέδιο προβλέπει την απελευθέρωση όλων των ομήρων εντός 72 ωρών, την παράδοση της εξουσίας στη Γάζα σε μια διεθνή αρχή υπό αμερικανική εποπτεία και τον πλήρη αφοπλισμό της Χαμάς. Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ θα αποσύρει σταδιακά τα στρατεύματά του και θα απελευθερώσει περισσότερους από 1.000 Παλαιστινίους κρατούμενους, ενώ η ανθρωπιστική βοήθεια και η χρηματοδότηση για την ανοικοδόμηση θα αυξηθούν σημαντικά.
Η Χαμάς αποδέχθηκε τρεις βασικούς όρους –την απελευθέρωση των ομήρων, την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων και τη μεταβίβαση της εξουσίας– αλλά ζητά περαιτέρω διαπραγματεύσεις για τα σημεία που αφορούν τον αφοπλισμό και τις εγγυήσεις αποχώρησης του Ισραήλ.
Πολιτικές σκοπιμότητες και πιέσεις
Ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται αποφασισμένος να εξασφαλίσει συμφωνία πριν από την ανακοίνωση του Νόμπελ Ειρήνης στις 10 Οκτωβρίου, γεγονός που έχει αυξήσει τις πιέσεις προς όλες τις πλευρές. Το Σάββατο μάλιστα δημοσίευσε χάρτη της Γάζας με τη ζώνη απόσυρσης των ισραηλινών στρατευμάτων, υπογραμμίζοντας ότι η εκεχειρία μπορεί να αρχίσει «αμέσως» εφόσον η Χαμάς συναινέσει.
Από την άλλη πλευρά, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε πως η συμφωνία θα ήταν «ιδανική» εάν επιτευχθεί τις επόμενες ημέρες, προκειμένου να επιστρέψουν οι όμηροι. Ωστόσο, λίγες ώρες μετά τη συνέντευξη Τύπου στην Ουάσινγκτον, διευκρίνισε ότι τα ισραηλινά στρατεύματα θα παραμείνουν «στο μεγαλύτερο μέρος της Γάζας», προκαλώντας ανησυχία για τις πραγματικές προθέσεις του Ισραήλ.
Τα κρίσιμα σημεία
Η απαίτηση για πλήρη αφοπλισμό της Χαμάς αποτελεί το βασικό εμπόδιο. Η παλαιστινιακή οργάνωση δηλώνει πρόθυμη να παραδώσει την εξουσία σε τεχνοκρατική κυβέρνηση –αλλά παλαιστινιακή, όχι διεθνή– και ζητά σαφές χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των ισραηλινών δυνάμεων.
Οι συνομιλίες στο Κάιρο αναμένεται να διαρκέσουν λίγες ημέρες, με τις ΗΠΑ να διαδραματίζουν ρόλο διαμεσολαβητή. Αν υπάρξει συμφωνία, αυτή θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη διπλωματική επιτυχία της Ουάσινγκτον στη Μέση Ανατολή την τελευταία δεκαετία. Αν όχι, θα προστεθεί σε μια μακρά λίστα αποτυχημένων προσπαθειών για ειρήνευση, με ανυπολόγιστο ανθρώπινο κόστος.
