Ο Τραμπ στη Μέση Ανατολή: Θρίαμβος ειρήνης ή πρόλογος για νέες προκλήσεις;
- Ο Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε τη συμφωνία για τη Γάζα ως ιστορική επιτυχία κατά την περιοδεία του σε Ισραήλ και Αίγυπτο.
- Η συμφωνία περιλαμβάνει την απελευθέρωση ομήρων και τον τερματισμό των ισραηλινών επιθέσεων στη Γάζα.
- Ο Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε τη φιλοδοξία του για ευρύτερη ειρήνη στη Μέση Ανατολή, επικαλούμενος τις Συμφωνίες του Αβραάμ.
- Οι αναλυτές προειδοποιούν πως η εφαρμογή του σχεδίου και η σταθερότητα της περιοχής θα αποτελέσουν κρίσιμες δοκιμασίες.
Ο Ντόναλντ Τραμπ αξιοποίησε τη μονοήμερη επίσκεψή του στο Ισραήλ και την Αίγυπτο για να αναδείξει το όραμά του περί ειρήνης στη Μέση Ανατολή, ύστερα από την επιτυχή μεσολάβηση των ΗΠΑ που οδήγησε στον τερματισμό των συγκρούσεων στη Γάζα.
Στο Σαρμ Ελ Σέιχ, υπέγραψε τη συμφωνία, δηλώνοντας χαρακτηριστικά πως «χρειάστηκαν 3.000 χρόνια για να επιτευχθεί». Με την αυτοπεποίθηση που τον διακρίνει, απηύθυνε ομιλία σε προεκλογικό ύφος, εκθειάζοντας την επιτυχία του, αλλά και ασκώντας κριτική στον Τζο Μπάιντεν.
«Είστε φίλοι μου, υπέροχοι άνθρωποι… υπάρχουν βέβαια και μερικοί που δεν μου αρέσουν ιδιαίτερα, αλλά δεν θα σας πω ποιοι είναι», αστειεύτηκε προς τους ηγέτες που παρευρίσκονταν.
Ακόμη και οι επικριτές του παραδέχθηκαν πως η συμφωνία αυτή αποτελεί διπλωματική νίκη, καθώς πέτυχε την απελευθέρωση των τελευταίων ομήρων της Χαμάς και την παύση των ισραηλινών επιθέσεων στη Γάζα — κάτι που είχε αποδειχθεί ανέφικτο για τους προκατόχους του.
Παρά τη θετική συγκυρία, το Bloomberg σημειώνει πως τα δύσκολα αρχίζουν τώρα. Ο Τραμπ καλείται να εξασφαλίσει την τήρηση της συμφωνίας, σε μια περιοχή όπου η ειρήνη παραμένει εύθραυστη.
Οι νέες προκλήσεις της «νέας Μέσης Ανατολής»
Στην ομιλία του στο ισραηλινό κοινοβούλιο, ο Τραμπ μίλησε για «την ιστορική αυγή μιας νέας Μέσης Ανατολής», εκφράζοντας αισιοδοξία ακόμη και για μια μελλοντική συμφωνία με το Ιράν — μια δήλωση που πολλοί χαρακτήρισαν υπεραισιόδοξη.
«Ο πρόεδρος έχει την τάση να υπερβάλλει, και το είδαμε αυτό σήμερα», σχολίασε ο Τζόναθαν Πανικόφ από το Atlantic Council, επισημαίνοντας πως οι προκλήσεις μιας ευρύτερης ειρηνευτικής συμφωνίας «είναι εξαιρετικά δύσκολες».
Παράλληλα, οι παλιές εντάσεις αναδύθηκαν ξανά: ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αρνήθηκε να συμμετάσχει στη σύνοδο κορυφής της Αιγύπτου λόγω της παρουσίας του Μπέντζαμιν Νετανιάχου, τον οποίο έχει κατηγορήσει για γενοκτονία. Ο Νετανιάχου τελικά απουσίαζε λόγω εορτής, με τον Τραμπ να επαινεί δημοσίως τον Ερντογάν:
«Δεν τα πάω καλά με τους αδύναμους, αλλά τα πάω εξαιρετικά με τους σκληρούς», είπε, προσθέτοντας ότι «ο Ερντογάν ήταν υπέροχος μαζί μου».
Η πορεία για την εφαρμογή της συμφωνίας παραμένει ασαφής, ιδίως στα ζητήματα αφοπλισμού της Χαμάς και στη σύσταση του «Συμβουλίου Ειρήνης» που θα ηγηθεί ο ίδιος. Ο Τραμπ εμφανίστηκε διστακτικός ακόμη και για τη συμμετοχή του Τόνι Μπλερ, παρά το γεγονός ότι το όνομά του περιλαμβάνεται στο σχέδιο του Λευκού Οίκου.
Και ενώ οι διπλωματικές ισορροπίες στη Μέση Ανατολή βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο, η επόμενη πρόκληση για τον Τραμπ είναι ήδη προ των πυλών: η επίσκεψη του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον. Εκεί, ο Αμερικανός πρόεδρος θα δοκιμάσει τις ικανότητές του σε ένα ακόμη πιο περίπλοκο πεδίο — την ειρήνη στην Ουκρανία.
«Δεν μπορείς να πετύχεις ειρήνη μόνο με δηλώσεις που τραβούν την προσοχή», σχολίασε ο Μπράιαν Κατούλι του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής. «Πρέπει πραγματικά να κάνεις τη δουλειά».
