H ελληνική «βιομηχανία» του θεάματος κάνει πρεμιέρα – Οι νέες επενδύσεις και οι πρωταγωνιστές
Εννέα δεκαετίες πίσω, τα μεγάλα στούντιο της Ρώμης έδιναν ζωή στο ευρωπαϊκό όνειρο του σινεμά. Η Cinecittà, το «Hollywood του Τίβερη», γέννησε τη Σοφία Λόρεν, ανέδειξε τον Φελίνι, και μετέτρεψε την Ιταλία σε σύμβολο μιας κινηματογραφικής αυτοκρατορίας. Την ίδια εποχή, χιλιάδες χιλιόμετρα ανατολικότερα, η Βομβάη έστηνε το Bollywood, και το Hollywood, υπαγόρευε και συνεχίζει να υπαγορεύει την ιστορία της μεγάλης οθόνης.
Η ισχύς της εικόνας και της αφήγησης αποδείχθηκε διαχρονική και όσες οικονομίες επένδυσαν στη δημιουργία περιεχομένου είχαν και συνεχίζουν να έχουν κέρδος.
Η Ελλάδα, πότε δεν το έκανε αυτό «επαγγελματικά». Όλες οι προσπάθειες ήταν αποσπασματικές και όπως φάνηκε δεν είχαν συνέχεια. Για τα δύο, όπως είχαν παρουσιαστεί προ τριετίας, μεγάλα projects δημιουργίας κινηματογραφικών στούντιο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, προϋπολογισμού άνω των 80 εκατ. ευρώ, παραμένει άγνωστη η τύχη τους. Ωστόσο, στο περιθώριο αυτών των μεγάλων σχεδίων, υλοποιείται ένα δίκτυο μικρότερων επενδύσεων, με εργαλείο τον Αναπτυξιακό Νόμο 4887/2022, και του καθεστώτος «Επιχειρηματικότητα 360°». Μόνο τις τελευταίες εβδομάδες, εγκρίθηκαν επενδύσεις άνω των 25 εκατ. ευρώ στον τομέα, με δεκάδες νέες θέσεις εργασίας και φορολογικά κίνητρα που φτάνουν το 35–60% του επιλέξιμου κόστους.
Η Ministare Productions (πρώην Oscar Productions) στην Παιανία επενδύει 6,67 εκατ. ευρώ για μονάδα παραγωγής τηλεοπτικών εκπομπών και κινηματογραφικών έργων, δημιουργώντας 100 νέες θέσεις εργασίας. Στην ίδια περιοχή, η Kapa Studios του Γιώργου Καραγιάννη, ιστορική δύναμη του ελληνικού θεάματος, επεκτείνει τις εγκαταστάσεις της με επένδυση 11,5 εκατ. ευρώ και φορολογική απαλλαγή 3,2 εκατ. ευρώ, δημιουργώντας έξι νέες θέσεις πλήρους απασχόλησης.
Στο Ίλιον, η KARAMANOS Broadcast Solutions επενδύει 1,36 εκατ. ευρώ σε νέο στούντιο, ενώ στην Καλαμάτα η PROAV Μονοπρόσωπη ΙΚΕ προχωρά σε επένδυση 1,99 εκατ. ευρώ, με 60% κρατική επιχορήγηση και 16 νέες θέσεις εργασίας.
Στην Ευρυτανία, η Cinecrane του Στέφανου Τσίγκα δημιουργεί στο Λιθοχώρι ένα μόνιμο στούντιο παραγωγής με επένδυση 1,47 εκατ. ευρώ και επιχορήγηση 880.000 ευρώ.
Αλλά η πιο ενδιαφέρουσα περίπτωση είναι ο Άκης Πετρετζίκης, ο σεφ που μετατράπηκε σε media brand, και επενδύει 2 εκατ. ευρώ στα Σπάτα για τη δημιουργία μόνιμου τηλεοπτικού hub. Το Akis Petretzikis Hub θα λειτουργεί ως πλατφόρμα παραγωγής πρωτότυπου περιεχομένου, ένα παράδειγμα της σύγκλισης γαστρονομίας, ψυχαγωγίας και ψηφιακού storytelling.
Ο πολλαπλασιαστής απασχόλησης του οπτικοακουστικού τομέα σύμφωνα με διεθνείς μελέτες (UNCTAD, OECD), ξεπερνά το 1,8. Δηλαδή κάθε θέση εργασίας στον κινηματογράφο δημιουργεί σχεδόν άλλες δύο στην τοπική οικονομία. Ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις του European Audiovisual Observatory, η συνεισφορά του οπτικοακουστικού τομέα στο ΑΕΠ της Ε.Ε. ξεπερνά το 2%.
Την ίδια στιγμή το πρόγραμμα Cash Rebate Greece, που εντάσσεται στον νόμο 5105/2024 («Δημιουργική Ελλάδα»), στοχεύει στην προσέλκυση παραγωγών. Σήμερα, το ελληνικό cash rebate ανέρχεται στο 40%, καλύπτοντας τηλεοπτικές σειρές (με όρια 15.000-25.000 ευρώ ανά επεισόδιο), ψηφιακά παιχνίδια (30.000 ευρώ), ντοκιμαντέρ και ταινίες μικρού μήκους (60.000 ευρώ). Το ανώτατο ποσό ενίσχυσης ανά επένδυση φτάνει τα 12 εκατ. ευρώ, ενώ η χρηματοδότηση εξασφαλίζεται μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Από το 2018 έως το τέλος του 2023, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, έχουν υποβληθεί 393 αιτήσεις (223 ελληνικές και 170 διεθνείς) συνολικού ύψους 795 εκατ. ευρώ, ενώ 188 έργα έχουν ήδη λάβει 105 εκατ. ευρώ.
Όμως η αυτοκρατορία θεάματος πλέον δεν χτίζεται μόνο στα μεγάλα στούντιο. Η δράση έχει μεταφερθεί στις μικρές οθόνες. Streams, reels και stories έχουν δημιουργήσει μια νέα οικονομία, την creator economy. Σύμφωνα με τη Grand View Research, η αξία της ανέρχεται ήδη στα 205 δισ. δολ. και προβλέπεται να ξεπεράσει το 1,3 τρισ. δολ. έως το 2033. Πάνω από 200 εκατομμύρια δημιουργοί ανά τον κόσμο παράγουν, διανέμουν και εμπορεύονται περιεχόμενο. Το video streaming εκτιμάται ότι θα αγγίξει τα 417 δισ. δολ.έως το 2030, ενώ το live streaming ενδέχεται να ξεπεράσει τα 700 δισ. δολ. μέσα στην επόμενη δεκαετία.
