Βασιλαπόστολος Ουρανής (Haptikos): Έτσι λειτουργούν τα ρομποτικά γάντια που αναδημιουργούν την αίσθηση της αφής

Ο Βασιλαπόστολος Ουρανής, συνιδρυτής και CTO της Haptikos μας ξεναγεί σε έναν κόσμο, όπου η τεχνολογία αφήνει το αποτύπωμά της… κυριολεκτικά. Με τα καινοτόμα ρομποτικά γάντια αφής της Haptikos, ο άνθρωπος και η μηχανή συνεργάζονται πιο φυσικά από ποτέ.

Μιλώντας στο Fortune Greece μας αποκαλύπτει πώς η εταιρεία του φέρνει την επόμενη γενιά embodied AI στη ζωή μας, συνδυάζοντας την ακρίβεια με την ανθρώπινη δεξιότητα.

Η τεχνολογία της Haptikos δεν αφορά μόνο την κίνηση ή την εικόνα, αλλά φέρνει την αίσθηση της πραγματικής αφής στον ψηφιακό και ρομποτικό κόσμο, ανοίγοντας νέους δρόμους όχι μόνο στη βιομηχανία και την υγεία ή την εκπαίδευση, αλλά και σε καθημερινές εφαρμογές που θα αλλάξουν την αντίληψή μας για την τεχνολογία.

Ο κ. Ουρανής μας εξηγεί πώς η εταιρεία του ξεπερνά τα όρια του παρόντος και δημιουργεί το μέλλον. Εξάλλου, όπως λέει και ο ίδιος, «Η επανάσταση της αφής μόλις ξεκίνησε».

Τι ακριβώς κάνει η Haptikos και πώς αυτή η τεχνολογία διαφοροποιεί την αλληλεπίδραση ανθρώπου-μηχανής;

Η Haptikos είναι μια ελληνική startup τεχνολογίας, που αναπτύσσει ένα σύστημα, το οποίο, με απλά λόγια, ψηφιοποιεί την αίσθηση της αφής. Στην πράξη, ο χρήστης φορά εξωσκελετικά γάντια με αισθητήρες που καταγράφουν με ακρίβεια την κίνηση κάθε δαχτύλου και άρθρωσης, ενώ ταυτόχρονα λαμβάνει απτική ανάδραση—δηλαδή «νιώθει» αν ένα ψηφιακό αντικείμενο είναι λείο ή τραχύ, μαλακό ή σκληρό. Έτσι, το χέρι του αποδίδεται πιστά σε έναν ψηφιακό/εικονικό κόσμο και η αλληλεπίδραση γίνεται πολύ πιο φυσική.

Το σύστημα ονομάζεται Haptikos και αποτελείται από το hardware (τα εξωσκελετικά γάντια) και το λογισμικό haptik_OS. Μέσα από το λογισμικό του, παρέχουμε πολυτροπικά (multimodal) δεδομένα—κίνηση χεριών, σήματα επαφής/πίεσης και, όπου χρειάζεται, οπτική πληροφορία – ώστε αυτά τα δεδομένα να μπορούν να αξιοποιηθούν τόσο σε εφαρμογές ρομποτικής όσο και σε εκτεταμένης πραγματικότητας (XR) (εκπαίδευση/προσομοίωση).

Με αυτόν τον τρόπο, καταγράφουμε πώς ένας άνθρωπος εκτελεί μια εργασία και μεταφέρουμε αυτά τα δεδομένα σε ρομποτικά χέρια/συστήματα για να αναπαράγουν την κίνηση. Με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης, το ρομπότ σταδιακά μαθαίνει να γενικεύει αυτές τις δεξιότητες σε παρόμοιες εργασίες—από συναρμολόγηση σε γραμμές παραγωγής μέχρι τοποθέτηση αντικειμένων και άλλες λεπτές χειρωνακτικές εργασίες.

Πώς πήρες την απόφαση να ιδρύσεις την εταιρεία σου και ποια ήταν η πορεία της μέχρι σήμερα; Γιατί επέλεξες να ασχοληθείς με αυτό το αντικείμενο;

Η απόφαση ήταν μία πορεία που χτίστηκε σταδιακά. Από τα φοιτητικά μου χρόνια στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών συμμετείχα συστηματικά σε διαγωνισμούς καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, όπου βρήκα τον χώρο για δημιουργικότητα και πειραματισμό βγαίνοντας από τη «ζώνη άνεσης» μου. Παρότι εργάστηκα σε εταιρείες τεχνολογίας και συμβουλευτικής ένιωθα ότι μου λείπει να δημιουργήσω κάτι από το μηδέν.

Έπειτα γνώρισα τον συνέταιρό μου, τον Γρηγόρη Αγριόπουλο (CEO & founder) και μέσα από έναν διαγωνισμό που αφορούσε την αξιοποίηση τεχνολογιών του διαστήματος στη Γη γεννήθηκε η εταιρεία. Η αρχική ιδέα εξελίχθηκε: από ανίχνευση κίνησης δαχτύλων για νοηματική περάσαμε στα εξωσκελετικά γάντια και την τεχνολογία αφής που αναπτύσσουμε σήμερα. Με λίγα λόγια, δεν διάλεξα εγώ συνειδητά το αντικείμενο—με «διάλεξε» εκείνο, γιατί πάντα με ενδιέφερε πώς η τεχνολογία αποκτά πραγματικό νόημα στην καθημερινότητα και δημιουργεί αξία για τους ανθρώπους.

Πώς βοηθούν τα εξωσκελετικά γάντια της Haptikos τα ρομπότ να μαθαίνουν να χειρίζονται αντικείμενα με ακρίβεια και φυσικότητα και γιατί είναι τόσο κρίσιμα τα multimodal δεδομένα στην ανάπτυξη των embodied και physical AI μοντέλων που υποστηρίζετε;

Τα ρομπότ υπάρχουν δεκαετίες, όμως το τι θεωρούσαμε «πρόοδο» έχει αλλάξει. Πριν λίγα χρόνια το μεγάλο στοίχημα ήταν η κινητικότητα, πώς να σταθεί ή να περπατήσει ένα ρομπότ. Με την άνοδο της Τεχνητής Νοημοσύνης εμφανίστηκε το Embodied AI, δηλαδή μοντέλα που μαθαίνουν μέσα από αλληλεπίδραση με τον φυσικό κόσμο. Έτσι μετατοπίστηκε το ενδιαφέρον από το «κινούμαι» στο «χειρίζομαι με δεξιοτεχνία». Και είναι ευρέως αποδεκτό ότι το Physical AI αποτελεί την επόμενη μεγάλη κατεύθυνση της ρομποτικής και θα ανοίξει μια πολύ σημαντική αγορά τα επόμενα χρόνια.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος της Haptikos είναι να δώσει στα μοντέλα αυτό που σήμερα λείπει: ποιοτικά, πολυτροπικά δεδομένα (κίνηση + αίσθηση επαφής/πίεσης, και όπου χρειάζεται οπτική πληροφορία) με χρονική σήμανση. Ο άνθρωπος φορά τα εξωσκελετικά γάντια μας και εκτελεί τη δουλειά φυσικά.

Το λογισμικό μας (haptik_OS) καταγράφει συγχρονισμένα πώς κινείται το χέρι και τι νιώθει στην επαφή. Έτσι τα μοντέλα Embodied AI, που εκπαιδεύονται από αυτά τα δεδομένα δεν βλέπουν μόνο τη «διαδρομή» μιας κίνησης, αλλά μαθαίνουν πόση δύναμη να ασκήσουν, πότε να χαλαρώσουν και πώς να διορθώσουν τη λαβή σε πραγματικό χρόνο. Με αυτό τον τρόπο καλύπτουμε σταδιακά το robotics data gap (το έλλειμμα τέτοιων δεδομένων σε κλίμακα) και φέρνουμε τα ρομπότ πιο κοντά σε αξιόπιστο, γενικεύσιμο χειρισμό αντικειμένων.

Παράλληλα η ίδια τεχνολογία λειτουργεί σήμερα ως ασφαλής και ακριβής τηλεχειρισμός ρομποτικών χεριών: ο χειριστής ελέγχει ρομποτικά συστήματα από απόσταση και, χάρη στην απτική ανάδραση, «νιώθει» τι συμβαίνει στο σημείο επαφής ώστε να ρυθμίζει με σιγουριά τη δύναμη και τις μικροδιορθώσεις — χρήσιμο σε απαιτητικές ή επικίνδυνες συνθήκες.

Πάντα με ενδιέφερε πώς η τεχνολογία αποκτά πραγματικό νόημα στην καθημερινότητα και δημιουργεί αξία για τους ανθρώπους.

Ποιες ήταν οι βασικές προκλήσεις στην ανάπτυξη και εμπορική προώθηση της τεχνολογίας Haptikos, και πώς η εταιρεία τις αντιμετώπισε;

Ας ξεκινήσουμε από την ανάπτυξη. Η λύση της Haptikos είναι από τη φύση της υπόθεση πολλών ειδικοτήτων: ηλεκτρονικά, μηχανολογικός σχεδιασμός, εργονομία που «κάθεται» σωστά στο χέρι, και λογισμικό που τα ενώνει. Το δύσκολο δεν ήταν μόνο να φτιάξουμε κάθε κομμάτι καλά, αλλά να τα κάνουμε να συνεργάζονται άψογα.

Η εμπορική πορεία χτίστηκε βήμα-βήμα. Πρόκειται για τεχνολογία που ξεκίνησε από τον χώρο της εικονικής/επαυξημένης πραγματικότητας και σήμερα υπηρετεί και τη ρομποτική. Αυτό σημαίνει ότι έπρεπε πρώτα να εξηγήσουμε καθαρά πού προσθέτει αξία: ασφαλής τηλεχειρισμός με αίσθηση αφής και μάθηση από επίδειξη για ρομπότ. Κάναμε συνεργασίες με βιομηχανία και πανεπιστήμια, υλοποιήσαμε πιλοτικά έργα σε πραγματικές συνθήκες και ζητήσαμε μετρήσιμα αποτελέσματα: καλύτερη ακρίβεια χειρισμών, μικρότερο χρόνο εκτέλεσης, λιγότερες αστοχίες.

Παράλληλα, οργανώσαμε την παραγωγή, εξασφαλίσαμε υλικά και προμηθευτές, περάσαμε από δοκιμές αντοχής και έλεγχο ποιότητας. Το rebranding από Magos σε Haptikos μας βοήθησε να ξεκαθαρίσουμε το αφήγημα (από «μόνο εκπαίδευση/προσομοίωση» σε «εκπαίδευση + ρομποτική») και να ανοίξουμε νέες εφαρμογές, ενώ δίνουμε στις ομάδες ανάπτυξης απλά εργαλεία για να ενσωματώσουν τη λύση.

Η πρόκληση ήταν να μετατρέψουμε μια δύσκολη τεχνολογία σε απλό, σταθερό προϊόν και να αποδείξουμε την αξία του στο πεδίο. Το πετύχαμε με προσεκτικό σχεδιασμό, δοκιμές και υλοποιήσεις με σαφή αποτελέσματα.

Ο στόχος μας είναι να βοηθάμε στην ασφαλή και καλύτερη διαχείριση απαιτητικών καταστάσεων.

Μπορείς να μας δώσεις παραδείγματα εφαρμογών όπου η τεχνολογία σας κάνει την διαφορά, όπως για παράδειγμα ο τηλεχειρισμός σε επικίνδυνα περιβάλλοντα ή η μάθηση από επίδειξη;

Αν κοιτάξουμε τη μεγάλη εικόνα, τρεις χαρακτηριστικές εταιρείες στη ρομποτική δείχνουν τη μετάβαση προς ρομπότ που υπάρχουν και συνεργάζονται μαζί μας. Η Figure παρουσιάζει ανθρωποειδή γενικής χρήσης που μαθαίνουν από ανθρώπους, η Tesla με το Optimus στοχεύει σε καθημερινές εργασίες σε πραγματικά περιβάλλοντα και η 1X με το NEO Home Robot φέρνει αυτό το όραμα στο σπίτι.

Ο τρόπος που χτίζουμε την Haptikos μπορεί να τους βοηθήσει να φτάσουν πιο γρήγορα και αποτελεσματικά στους στόχους τους. Πώς το πετυχαίνουμε; Όπως είπαμε και προηγουμένως, παράγουμε ποιοτικά δεδομένα από πραγματικά ανθρώπινα χέρια, που δείχνουν όχι μόνο τη διαδρομή μιας κίνησης αλλά και την αίσθηση επαφής και τη σωστή δύναμη, ενώ όπου χρειάζεται δίνουμε δυνατότητα απομακρυσμένου ελέγχου με αίσθηση αφής ώστε ένας άνθρωπος να αναλαμβάνει με ασφάλεια τις δύσκολες καταστάσεις.

Ένα σύντομο παράδειγμα τηλεχειρισμού σε απαιτητικό περιβάλλον: Σε εγκατάσταση με κίνδυνο διαρροής ή υψηλής τάσης, ο χειριστής είναι σε απόσταση, φορά τα εξωσκελετικά γάντια Haptikos και νιώθει σε πραγματικό χρόνο ό,τι «νιώθει» το ρομπότ στο σημείο. Μπορεί έτσι να το χειριστεί με λεπτές, ελεγχόμενες κινήσεις για να κλείσει μια βάνα ή να απομακρύνει ένα εμπόδιο, πετυχαίνοντας τον στόχο με ασφάλεια.

Παράλληλα συνεχίζουμε στην εκπαίδευση και την προσομοίωση με έμφαση σε επαγγέλματα υψηλής ευθύνης όπως γιατροί, μηχανικοί και πιλότοι. Η ρεαλιστική αίσθηση αφής που προσφέρουμε βοηθά στην καλύτερη κατανόηση της εκτέλεσης μιας διαδικασίας στην πράξη. Για παράδειγμα, σε ένα χειρουργικό σενάριο, ο γιατρός χρησιμοποιεί τα χέρια του, όπως θα έκανε στην πραγματικότητα και αναπτύσσει την απαραίτητη κινητική (μυϊκή) μνήμη, ώστε όσα μαθαίνει στην προσομοίωση να μεταφέρονται ομαλά στον πραγματικό κόσμο.

Πώς βλέπεις την εξέλιξη της τεχνολογίας Physical AI να επηρεάζει άλλους κλάδους, όπως τη βιομηχανία ή την υγεία, τα επόμενα χρόνια;

Αρχικά για να είναι ξεκάθαρο Physical AI δεν είναι μόνο ρομποτική και επίσης ρομποτική δεν είναι μόνο ανθρωποειδή ρομπότ. Τώρα όσον αφορά την εξέλιξη βλέπουμε σιγά-σιγά πώς εφαρμογές στο Physical AI βγαίνουν από τα εργαστηριακά, περιορισμένα περιβάλλοντα και βρίσκουν νόημα και εφαρμογή στην καθημερινή ζωή. Στις μετακινήσεις, για παράδειγμα, τα αυτόνομα οχήματα δείχνουν ότι η αυτονομία μπορεί να βελτιώσει την ασφάλεια στους δρόμους και να δώσει στους μεταφερόμενους ποιοτικό χρόνο για να ασχοληθούν με κάτι πιο δημιουργικό από το να οδηγούν.

Επίσης, ερευνητικές ομάδες εργάζονται σε σχεδιασμό ρομπότ που βοηθούν σε καθημερινές δουλειές με πραγματικό κοινωνικό αντίκτυπο. Η ιδέα είναι παππούδες και γιαγιάδες να περνούν δημιουργικό χρόνο με τα εγγόνια τους μαγειρεύοντας μαζί, ενώ το ρομπότ αναλαμβάνει τις βαριές ή δύσκολες κινήσεις ώστε όλοι να συμμετέχουν άνετα και με ασφάλεια.

Στην υγεία, ρομπότ logistics αναλαμβάνουν μεταφορές υλικών και φαρμάκων, ελευθερώνοντας χρόνο του προσωπικού για τους ασθενείς.

Στη βιομηχανία, το Physical AI φέρνει περισσότερη ευελιξία. Γραμμές παραγωγής που αλλάζουν συχνά μπορούν να ωφεληθούν από ρομπότ που «μαθαίνουν» εργασίες γρήγορα από ανθρώπινες επιδείξεις και συνεργάζονται με ασφάλεια δίπλα σε τεχνικούς. Το ζητούμενο δεν είναι να αντικατασταθεί ο άνθρωπος, αλλά να κερδηθεί χρόνος, ποιότητα και συνέπεια.

Η επιχειρηματικότητα είναι ένα ταξίδι διαρκούς μάθησης και προσαρμογής

Ποια συμβουλή θα έδινες σε νέους επιστήμονες που επιθυμούν να κάνουν το πρώτο τους επιχειρηματικό βήμα;

Εμένα με «έσπρωξε» η ανησυχία. Η επιχειρηματικότητα ξεκίνησε από την ανάγκη για αλλαγή και εξέλιξη· από την περιέργεια να δοκιμάζω πράγματα που δεν ήξερα, να βγαίνω από τη «ζώνη άνεσης» και να μαθαίνω ξανά από την αρχή.

Πιστεύω πολύ στην προσαρμοστικότητα και εξάλλου δεν είναι υποχρεωτικό να εφαρμόσεις αμέσως όσα σπούδασες. Συχνά πριν αξιοποιήσεις τις γνώσεις σου, χρειάζεται να αποκτήσεις καινούριες, να περάσεις από διαφορετικά περιβάλλοντα, να δοκιμάσεις ρόλους που δεν είχες φανταστεί και μετά να μπορέσεις να συνδέσεις διαφορετικά πράγματα μεταξύτους και να βγάζουν νόημα.

Εξίσου σημαντικό είναι το περιβάλλον γύρω μας. Όταν συνεργάζεσαι με ανθρώπους που σε εμπνέουν και σε «προκαλούν» δημιουργικά, πηγαίνεις πιο μακριά, εξελίσσεσαι. Αν το συνοψίσω, η επιχειρηματικότητα είναι ένα ταξίδι διαρκούς μάθησης και προσαρμογής. Η ανησυχία για το «νέο» είναι η κινητήριος δύναμη και, όσο την κρατάμε ζωντανή, βρίσκουμε τον τρόπο να προχωράμε.

Θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας τη στιγμή εκείνη που ένιωσες υπερήφανος για την επιλογή σου να ακολουθήσεις αυτή την επιχειρηματική πορεία;

Δεν έχω μία «μεγάλη στιγμή» να πω. Όταν ζεις καθημερινά μέσα σε κάτι τόσο καινοτόμο, κάθε μέρα είναι ένα μικρό πείραμα, ένα σχέδιο, ένα μοντέλο ή μια γραμμή κώδικα που πρέπει να αποδείξουν ότι στέκουν. Έτσι αυτό το αίσθημα έρχεται από τη συνεχή πορεία και τις προκλήσεις που ξεπερνάμε καθημερινά.

Μια σημαντική στιγμή για εμένα είναι και η εμπειρία μου ως μέντορας σε μια πλατφόρμα που συνδέει επαγγελματίες με μαθητές, το The Tipping Point. Μέσω αυτής της δραστηριότητας, έχω την ευκαιρία να μοιράζομαι τις εμπειρίες μου και να λαμβάνω ανατροφοδότηση, κάτι που βοηθά τους μαθητές και εμένα να διευρύνουν τους ορίζοντές τους και να σκεφτούν πέρα από τα συνηθισμένα όρια.

Αυτό που σίγουρα με γεμίζει είναι το γεγονός ότι, παρά τις προκλήσεις, καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα προϊόν υψηλής τεχνολογίας από την Ελλάδα, συνεργαζόμενοι με κορυφαίους οργανισμούς, όπως η NVIDIA, η Siemens, η Leonardo και μεγάλα πανεπιστήμια παγκοσμίως. Αυτό δείχνει ότι, ακόμα και σε ένα περιβάλλον που δεν υπήρχε κάτι πιο πριν, μπορούμε να πετύχουμε, με επιμονή και σωστή κουλτούρα.