Απίστευτο: Παππούδες και γιαγιάδες κατέχουν το 40% της Wall Street
- Gen Z vs. συνταξιούχοι: Ποιοι πραγματικά οδηγούν το ράλι στο χρηματιστήριο;
- Οι Αμερικανοί άνω των 70 κατέχουν σχεδόν 40% όλων των μετοχών και αμοιβαίων κεφαλαίων
- Αυξημένη ανοχή κινδύνου των ηλικιωμένων επενδυτών: Η «ήσυχη επανάσταση» της αγοράς
- Η παραδοσιακή επενδυτική συμβουλή «100 μείον η ηλικία» χάνει έδαφος
Η Gen Ζ έχει ήδη αφήσει το στίγμα της στις επενδύσεις— σκέψου κρυπτονομίσματα, FOMO, meme stocks και gamified επενδύσεις. Όμως, με έναν λιγότερο εντυπωσιακό τρόπο, είναι οι παππούδες και οι γιαγιάδες που πραγματικά κάνουν disrupt. Το εκρηκτικό ράλι του αμερικανικού χρηματιστηρίου έχει τροφοδοτηθεί κυρίως από τους ηλικιωμένους.
Πράγματι, τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί μια ήσυχη επανάσταση. Οι Αμερικανοί άνω των 70 ετών κατέχουν πλέον το 39% όλων των μετοχών και των αμοιβαίων κεφαλαίων (τα οποία επενδύουν κυρίως σε μετοχές), σχεδόν διπλάσιο ποσοστό σε σχέση με ό,τι ήταν κοινό την περίοδο 1989–2009.
Η τάση αυτή αντικατοπτρίζει μια αλλαγή νοοτροπίας: η ανοχή κινδύνου των ηλικιωμένων Αμερικανών έχει αυξηθεί σημαντικά. Πολλοί πλέον αποφεύγουν τις παραδοσιακές επενδυτικές συμβουλές, οι οποίες επικεντρώνονται στην προστασία παρά στην αύξηση του πλούτου. Εάν σημειωθεί πτώση της αγοράς, αυτό θα μπορούσε να έχει βαθιές συνέπειες.
Μέρος των τοποθετήσεων των ηλικιωμένων στο χρηματιστήριο αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι υπάρχουν περισσότεροι ηλικιωμένοι: το 2010, το 9% των Αμερικανών ήταν 70 ετών και άνω· σήμερα το ποσοστό αυτό φτάνει το 12%. Ωστόσο, αυτό είναι μόνο μια όψη της ιστορίας. Εάν η ηλικιακή ομάδα είχε διατηρήσει σταθερές τις κατανομές της, το μερίδιό της στον χρηματιστηριακό πλούτο θα είχε αυξηθεί μόλις κατά το ήμισυ σε σχέση με ό,τι έχει συμβεί πραγματικά από την χρηματοπιστωτική κρίση του 2007–09. Η αλλαγή υπήρξε ιδιαίτερα γρήγορη τα τελευταία πέντε χρόνια: σχεδόν τα μισά από τα $24 τρισεκατομμύρια αύξησης του πλούτου σε μετοχές και αμοιβαία κεφάλαια έχουν συσσωρευτεί από τους άνω των 70 ετών.
Η αυτοπεποίθηση των Αμερικανών ηλικιωμένων οφείλεται επίσης στον αυξανόμενο πλούτο τους. «Εκτός αν ζήσω ασυνήθιστα πολύ, έχω αρκετά για να ζήσω το υπόλοιπο της ζωής μου», λέει ο Τζέι Γκόρλεϊ, 77 ετών, φοιτητής μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο George Mason. «Μπορώ… να αναλάβω κάποιον κίνδυνο χωρίς να ανησυχώ ότι θα χρειαστεί να ζητιανέψω». Ο Γκόρλεϊ κατέχει ένα χαρτοφυλάκιο με περίπου 8% σε μετρητά και το υπόλοιπο σε μείγμα index funds και ατομικών μετοχών. Εάν πιεστεί, θα μεταφέρει τις μετοχές του σε πιο αμυντικούς κλάδους, αντί να στραφεί στα ομόλογα.
Για μεγάλο μέρος της επενδυτικής ζωής των σημερινών συνταξιούχων, η αγορά ομολόγων παρείχε ικανοποιητικές αποδόσεις. Από το 1980 έως το 2005, οι αποδόσεις των δεκαετών Treasury ξεπερνούσαν κατά 3,8 ποσοστιαίες μονάδες τον πληθωρισμό, κατά μέσο όρο ανά έτος. Στην επόμενη περίοδο, όμως, το ποσοστό αυτό έπεσε κάτω από 0,5 ποσοστιαίες μονάδες. Οι επενδυτές σε ομόλογα υπέστησαν ζημιές λόγω της αύξησης των καταναλωτικών τιμών μετά την πανδημία COVID-19. Ο Τόμας Βαν Σπάνκερεν της RISE Investments, διαχειριστής πλούτου, λέει ότι πολλοί ηλικιωμένοι που συμβουλεύει θεωρούν ότι η ισχυρή απόδοση των αμερικανικών χρηματιστηρίων θα συνεχιστεί. «Γιατί να ασχοληθούμε με τις φτωχές αποδόσεις των ομολόγων;» αναρωτιέται.
Υπάρχει όμως και μια λιγότερο λογική κινητήρια δύναμη. Οι ηλικιωμένοι επενδυτές είναι εξίσου επιρρεπείς στο FOMO όσο και τα εγγόνια τους. Σύμφωνα με τη Μισέλ Γκέσνερ, χρηματοοικονομική σύμβουλο στο Χιούστον, οι περισσότεροι από τους πελάτες της στα 70 τους έχουν κατανομή επενδύσεων τουλάχιστον 60% σε μετοχές. Μια άλλη σύμβουλος θυμάται μια πελάτισσα που πρόσφατα απεβίωσε στα τέλη των 90 της—with καθαρή περιουσία περίπου $20 εκατ.—αγοράζοντας μετοχές της Nvidia ενώ βρισκόταν σε οίκο φροντίδας.
Η συμπεριφορά αυτή ανησυχεί ιδιαίτερα τους παραδοσιακούς οικονομικούς συμβούλους. Ένας κανόνας, που υπάρχει από τη δεκαετία του 1950, λέει ότι η κατανομή ενός επενδυτή σε μετοχές πρέπει να είναι 100 μείον η ηλικία του. Έτσι, ένας 25χρονος θα πρέπει να έχει 75% του χαρτοφυλακίου σε μετοχές, ενώ ένας 75χρονος μόλις 25%. Αυτός ο κανόνας γέννησε τη βιομηχανία των target-date funds, κεφάλαια που σταδιακά μεταφέρουν επενδύσεις από μετοχές σε ομόλογα καθώς ο επενδυτής γερνάει. Για παράδειγμα, το Target Retirement 2070 της Vanguard έχει σήμερα κατανομή περίπου 90% σε μετοχές, η οποία θα μειωθεί σε περίπου 30% τα επόμενα 45 χρόνια.
Κάποιοι ερευνητές όμως είναι πιο αισιόδοξοι. Το 2014, οι Γουέιντ Πφαού και Μάικλ Κίτσες βρήκαν ότι οι ηλικιωμένοι μπορούν να επωφεληθούν αν αυξήσουν σταδιακά την κατανομή τους σε μετοχές καθ’ όλη τη διάρκεια της συνταξιοδότησης. Η χρονική στιγμή των αποδόσεων, υποστηρίζουν, έχει πραγματική σημασία. Επενδυτές που πωλούν μετοχές και αγοράζουν ομόλογα σε περιόδους πτώσης «κλειδώνουν» τις ζημιές και χάνουν την πιθανότητα ανάκαμψης. Ιστορικά, ένας συνταξιούχος που ξεκινά με 30% σε μετοχές και αυξάνει σταδιακά σε 80%, αποδίδει καλύτερα από κάποιον που κάνει το αντίθετο σε περίοδο 30 ετών.
Άλλοι ερευνητές πηγαίνουν ένα βήμα παραπέρα. Σε πρόσφατη μελέτη, οι Aizhan Anarkulova (Emory), Scott Cederburg (Arizona) και Michael O’Doherty (Missouri) προτείνουν στους επενδυτές να κατέχουν το ένα τρίτο του χαρτοφυλακίου τους σε αμερικανικές μετοχές και τα δύο τρίτα σε μετοχές από άλλες χώρες. Με βάση ιστορικά δεδομένα από 39 χώρες, εκτιμούν ότι επενδυτές που αποσύρουν 4% ετησίως από τις συνταξιοδοτικές τους αποταμιεύσεις έχουν 39% πιθανότητα να μείνουν χωρίς χρήματα αν επενδύουν μόνο σε βραχυπρόθεσμα ομόλογα, 17% με ισορροπημένο χαρτοφυλάκιο και 7% με στρατηγική αποκλειστικά μετοχική.
Αν και ένα χαρτοφυλάκιο overweight σε μετοχές μπορεί να έχει νόημα για μεμονωμένους επενδυτές, ίσως να δημιουργήσει προβλήματα για την αγορά, ειδικά σε περίοδο πτώσης. Σε ένα αισιόδοξο σενάριο, οι ηλικιωμένοι αγοράζουν για τα παιδιά και τα εγγόνια τους, με πρόθεση οι μετοχές να μεταβιβαστούν και να κρατηθούν για δεκαετίες.
Έρευνα της Schroders δείχνει ότι μόνο το 25% των επενδυτών άνω των 71 ετών άλλαξαν το επίπεδο κινδύνου του χαρτοφυλακίου τους κατά την πτώση του 2020, το μικρότερο ποσοστό σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Ωστόσο, σε μια παρατεταμένη πτώση, η λογική αλλάζει. Ενώ οι νεότεροι επενδυτές μπορούν να αισθάνονται ήρεμοι, γνωρίζοντας ότι έχουν δεκαετίες για να ανακτήσουν τις ζημιές, οι ηλικιωμένοι είναι λιγότερο τυχεροί. Όσοι επέλεξαν επιθετική κατανομή λόγω FOMO μπορεί να πειστούν να αλλάξουν στρατηγική ή να πουλήσουν τα πάντα, για παράδειγμα για να καλύψουν έξοδα φροντίδας. Αν οι ποσότητες είναι μεγάλες, αυτή η αλλαγή στη συμπεριφορά μπορεί να επιδεινώσει μια πτώση της αγοράς. Το αν οι νέοι «ασημένιοι γίγαντες» του χρηματιστηρίου είναι «diamond-handed» HODLers ή όχι, θα φανεί μόνο όταν προκύψουν προβλήματα. Το αποτέλεσμα έχει μεγαλύτερη σημασία από ποτέ.
