Black Friday: 300 εκατ. ευρώ πωλήσεις, αλλά με… φτωχότερο καταναλωτή – Γιατί αλλάζει το μοντέλο της αγοράς
Με πωλήσεις που αναμένεται να φτάσουν τα 300 εκατ. ευρώ -δηλαδή περίπου στα περσινά επίπεδα- η φετινή Black Friday δείχνει, εκ πρώτης όψεως, ότι παραμένει μια από τις ισχυρότερες εμπορικές στιγμές του έτους. Ωστόσο, πίσω από το σταθερό -φαινομενικά- μέγεθος των πωλήσεων, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, κρύβεται ένας καταναλωτής που φέτος εμφανίζεται πιο πιεσμένος από ποτέ, με το διαθέσιμο εισόδημά του να συρρικνώνεται και τις αγοραστικές του επιλογές να αλλάζουν δραστικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ίδιες πηγές εκτιμούν πως η μέση αξία του καλαθιού, που πέρυσι άγγιξε τα 100 ευρώ αναμένεται να μειωθεί, καθώς ολοένα και περισσότεροι στρέφονται σε χαμηλότερου κόστους προϊόντα.
Την ίδια στιγμή, οι μεγάλες αλυσίδες ενισχύουν ακόμη περισσότερο τη θέση τους, αξιοποιώντας την ισχύ, την αναγνωρισιμότητα και τα εκτεταμένα προωθητικά τους εργαλεία. Το αποτέλεσμα είναι ότι απορροφούν τη μερίδα του λέοντος, αφήνοντας τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις σημαντικά πιο πίσω στη «κούρσα» της Black Friday. Στο νέο αυτό περιβάλλον προστίθεται φέτος και ένας ακόμη καθοριστικός παράγοντας: η έντονη παρουσία των ασιατικών πλατφορμών, οι οποίες, μετά τους περιορισμούς στις ΗΠΑ, στρέφονται πλέον δυναμικά στην Ευρώπη και την Ελλάδα, αναδιαμορφώνοντας το «παιχνίδι» στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Σύμφωνα με αποκλειστικές δηλώσεις του αντιπροέδρου του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GR.EC.A), Μάκη Σαββίδη, στο Fortune Greece, πρόκειται για μια Black Friday που δεν μετριέται μόνο σε πωλήσεις, αλλά σε δομικές αλλαγές στο λιανεμπόριο, αντικατοπτρίζοντας όχι απλώς την καταναλωτική κόπωση, αλλά έναν ευρύτερο μετασχηματισμό του μοντέλου της αγοράς.
Το νέο καλάθι της Black Friday
Πιο συγκεκριμένα, η πίεση που δέχονται τα νοικοκυριά τους τελευταίους μήνες -και η οποία έχει αρχίσει να αποτυπώνεται ξεκάθαρα στις καταναλωτικές επιλογές και στο ύψος των αγορών- φαίνεται ότι θα επηρεάσει και το ελληνικό καλάθι της Black Friday. «Το αυξημένο κόστος ζωής, οι ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά και η γενικευμένη οικονομική αβεβαιότητα έχουν επηρεάσει άμεσα το ύψος των αγορών και θα επηρεάσει και το καλάθι του μεγαλύτερου εμπορικού γεγονότος της χρονιάς» εξηγούν στελέχη του λιανεμπορίου. Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκεται και ο αντιπρόεδρος του GR.EC.A, ο οποίος επιβεβαιώνει ότι η συμπεριφορά του καταναλωτή έχει διαφοροποιηθεί ουσιαστικά. «Ο κόσμος είναι σαφώς πιο φειδωλός. Δεν αγοράζει παρορμητικά, εξετάζει πολύ πιο προσεκτικά την αξία κάθε προϊόντος και επιλέγει κυρίως οικονομικότερες λύσεις», εξηγεί. Η τάση αυτή, όπως εξηγούν τα ίδια στελέχη, θα οδηγήσει τη φετινή Black Friday σε αυξημένη ζήτηση για φθηνότερα ηλεκτρονικά και μικροσυσκευές, ενώ πιο ακριβές κατηγορίες -όπως premium smartphones ή μεγάλες οικιακές συσκευές- ενδέχεται να εμφανίσουν αισθητή κάμψη. «Ο καταναλωτής πλέον αναζητά το value for money. Βλέπουμε ήδη ότι οι χαμηλότερες κατηγορίες τιμών κινούνται, ενώ τα ακριβότερα προϊόντα έχουν σαφώς μικρότερη συμμετοχή» υπογραμμίζουν οι ίδιες πηγές.
Σημειωτέον ότι σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς, Βασίλη Κορκίδη η ελληνική αγορά αναμένεται φέτος να κυμανθεί στα περυσινά επίπεδα, δηλαδή με συνολικό τζίρο 300 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζουμε ότι η περσινή μέση αξία απόδειξης ήταν κοντά στα 100 ευρώ.
Η «ασιατική απόβαση» και η αλλαγή του ανταγωνισμού στο e-commerce
Εξίσου καθοριστική για τη φετινή εικόνα της αγοράς είναι η έντονη παρουσία των ασιατικών πλατφορμών, όπως το Shein και το Temu. Μετά τους περιορισμούς που αντιμετωπίζουν στην αμερικανική αγορά, στρέφουν πλέον το επιχειρηματικό τους βάρος στην Ευρώπη και ειδικά σε αγορές όπως η ελληνική, όπου το κοινό είναι ιδιαίτερα δεκτικό στις online αγορές χαμηλού κόστους.
Στελέχη της αγοράς σημειώνουν ότι οι πλατφόρμες αυτές «κλέβουν» πλέον σημαντικό κομμάτι της ζήτησης σε προϊόντα entry level, πιέζοντας τις ελληνικές επιχειρήσεις σε επίπεδο τιμών αλλά και ταχύτητας εξυπηρέτησης. Όπως επισημαίνει ο Μ. Σαββίδης, η τάση αυτή είναι ακόμη πιο ορατή σε περιόδους όπως η Black Friday, όπου η επιθετικότητα των ασιατικών πλατφορμών σε προσφορές είναι ιδιαίτερα υψηλή. «Σε μια περίοδο τόσο ανταγωνιστική οι πλατφόρμες αυτές λειτουργούν με ρυθμούς που οι περισσότεροι μικρομεσαίοι στην Ελλάδα δεν μπορούν να παρακολουθήσουν. Αυτό επηρεάζει συνολικά την αγορά», αναφέρει ο ίδιος.
Μάρκος Βερέμης: Η ανατροπή ως στάση ζωής
16/11/2025Οι μεγάλες αλυσίδες ενισχύουν τη θέση τους
Την ώρα που όλη η χώρα χορεύει στους ρυθμούς της Black Friday, σημαντικό ρόλο στη φετινή εικόνα του λιανεμπορίου παίζει και η κυριαρχία των μεγάλων αλυσίδων, οι οποίες καταφέρνουν να απορροφήσουν το μεγαλύτερο μέρος του τζίρου της. Ο Μ. Σαββίδης σημειώνει ότι το χάσμα αυτό δεν έχει μειωθεί. «Οι μεγάλες εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν πιο δυνατές εκπτώσεις, να επικοινωνούν πιο έντονα τις προσφορές τους και να χρησιμοποιούν πολλά κανάλια προώθησης ταυτόχρονα. Αυτό φυσικά τους δίνει μεγάλο πλεονέκτημα», προσθέτει.
Πέρα από την αλλαγή της καταναλωτικής συμπεριφοράς και τη νέα κατανομή των μεριδίων αγοράς, μεγάλο θέμα για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα αποτελεί η έλλειψη θεσμοθετημένης περιόδου για τη Black Friday στην Ελλάδα. Όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, «σήμερα η Black Friday ξεκινά δύο και τρεις εβδομάδες νωρίτερα σε πολλές περιπτώσεις. Αυτό μπερδεύει τον καταναλωτή και δημιουργεί στρεβλώσεις. Μετά και την κατάργηση των ενδιάμεσων εκπτώσεων του Νοεμβρίου, τα τελευταία χρόνια μιλάμε ακόμη και για Black Month», εξηγούν.
Η φετινή ημερομηνία και οι κλάδοι που κατεβαίνουν στη «μάχη»
Σε λειτουργικό επίπεδο, η φετινή Black Friday θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 28 Νοεμβρίου, ενώ -όπως είθισται- ακολουθεί η Cyber Monday τη Δευτέρα, 1η Δεκεμβρίου. Στον «χορό» της Black Friday μπαίνει πλέον σχεδόν ολόκληρο το ελληνικό λιανεμπόριο. Από καταστήματα ηλεκτρονικών ειδών, γυναικείας, ανδρικής και παιδικής ένδυσης και υπόδησης, μέχρι αθλητικά είδη, είδη σπιτιού, καλλυντικά, αρώματα και βρεφικά προϊόντα, οι επιχειρήσεις προετοιμάζονται πυρετωδώς για τη μεγάλη εμπορική «μάχη». Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, ο θεσμός έχει επεκταθεί πολύ πέρα από τους παραδοσιακούς κλάδους: αεροπορικές εταιρείες, μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, ακόμη και φαρμακεία, γυμναστήρια και φούρνοι συμμετέχουν ενεργά, προσφέροντας εκπτώσεις σε ένα τεράστιο εύρος προϊόντων και υπηρεσιών.
