Ιδιωτικό χρέος, πρόστιμα POS και φορολογικές διαφορές – Τι αλλάζει με το πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΘΟ
- «Παγώνουν» οι ποινικές διώξεις για χρέη μετά την πτώχευση και διαγράφονται πλήρως μετά την απαλλαγή.
- Θεσπίζεται μηχανισμός «έγκαιρης προειδοποίησης» με δωρεάν συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη.
- Σαρωτικά πρόστιμα για POS και IRIS έως 300.000 ευρώ για μη συμμόρφωση με τη διασύνδεση στην ΑΑΔΕ.
Σημαντικές ανατροπές στον εξωδικαστικό μηχανισμό, στο πλαίσιο των ηλεκτρονικών συναλλαγών και στη διαδικασία επίλυσης φορολογικών διαφορών εισάγει το νέο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το οποίο βρίσκεται σε διαβούλευση έως την 1η Δεκεμβρίου. Παράλληλα, προβλέπονται φοροαπαλλαγές για ακίνητα κοινωφελών οργανισμών και ενισχυμένα μέτρα διαφάνειας στις συναλλαγές.
Ιδιωτικό χρέος: «Πάγωμα» διώξεων και νέο δίκτυ προστασίας οφειλετών
Στον τομέα του ιδιωτικού χρέους προβλέπονται κρίσιμες αλλαγές που ενισχύουν τη θέση των οφειλετών μετά την κήρυξη πτώχευσης. Με τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης ή την καταχώριση στο Μητρώο Φερεγγυότητας, αναστέλλονται όλες οι ποινικές διώξεις για χρέη προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία. Εφόσον ο οφειλέτης ολοκληρώσει τη διαδικασία και απαλλαγεί από τις υποχρεώσεις του, το αδίκημα διαγράφεται οριστικά μετά από ένα έως τρία έτη.
Το πολυνομοσχέδιο εισάγει επίσης έναν νέο «Μηχανισμό Έγκαιρης Προειδοποίησης», με στόχο την αποτροπή της οικονομικής κατάρρευσης. Μέσω voucher που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και την Κοινωνία της Πληροφορίας, επαγγελματίες που εμφανίζουν υψηλό κίνδυνο αφερεγγυότητας θα λαμβάνουν δωρεάν πρόσβαση σε πιστοποιημένους συμβούλους για την κατάρτιση πλάνου διάσωσης. Το πρόγραμμα καλύπτει όχι μόνο νομικές και οικονομικές συμβουλές αλλά και υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης και mentoring.
Οι αιτήσεις θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με τις λεπτομέρειες εφαρμογής να καθορίζονται με υπουργική απόφαση.
Απαλλαγή από τον Ε.Φ.Α. για κοινωφελείς οργανισμούς
Με το άρθρο 187, επεκτείνεται η απαλλαγή από τον Ειδικό Φόρο Ακινήτων (15%) σε όλα τα ακίνητα νομικών προσώπων που επιδιώκουν αποδεδειγμένα κοινωφελείς, εκπαιδευτικούς, πολιτιστικούς ή θρησκευτικούς σκοπούς. Η διάταξη αφορά και εταιρείες που κατέχουν το σύνολο των συμμετοχών τους, ενώ οι εκκρεμείς υποθέσεις θα αρχειοθετούνται.
Ο ΕΦΑ, αν και θεσπίστηκε το 2002 με στόχο την ενίσχυση των δημόσιων εσόδων, έχει πλέον πολλαπλές εξαιρέσεις και περιορισμένη εισπρακτική απόδοση, γεγονός που οδήγησε στην ανάγκη επικαιροποίησης του πλαισίου.
IRIS και POS: Σαρωτικά πρόστιμα έως 300.000 ευρώ
Το νέο πλαίσιο για τις ηλεκτρονικές πληρωμές ενισχύει την υποχρεωτικότητα του IRIS, το οποίο από την 1η Δεκεμβρίου εντάσσεται στο φάσμα των συναλλαγών που παρακολουθείται από την ΑΑΔΕ. Οι επιχειρήσεις που δεν έχουν αναβαθμίσει ή διασυνδέσει POS και IRIS με τα συστήματα της Φορολογικής Διοίκησης αντιμετωπίζουν πλέον βαριά πρόστιμα.
Η μη συμμόρφωση μπορεί να κοστίσει έως και 200.000 ευρώ, ενώ σε περίπτωση υποτροπής μέσα σε πενταετία το πρόστιμο φτάνει τις 300.000 ευρώ. Για καθυστερήσεις στις αναβαθμίσεις POS προβλέπεται ακύρωση δήλωσης συμμόρφωσης και πρόστιμο 100.000 ευρώ. Σε περιπτώσεις μερικής αναβάθμισης, το πρόστιμο ορίζεται σε 500 ευρώ για κάθε τερματικό που δεν είναι ενημερωμένο.
Το νέο πλαίσιο στοχεύει στο κλείσιμο κάθε «παραθύρου» αδήλωτων συναλλαγών, καθώς τόσο οι πληρωμές με κάρτες όσο και οι μεταφορές IRIS θα αποστέλλονται άμεσα στην ΑΑΔΕ. Από το 2025, το τοπίο των πληρωμών αλλάζει πλήρως, με τις επιχειρήσεις να καλούνται να συμμορφωθούν άμεσα.
Νέοι κανόνες για εξώδικη επίλυση φορολογικών διαφορών
Το πολυνομοσχέδιο εξειδικεύει τη λειτουργία της Επιτροπής Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών, δίνοντας στους φορολογούμενους μια τελευταία ευκαιρία να επιλύσουν διαφορές χωρίς δικαστικό αγώνα. Η διαδικασία προβλέπει «κούρεμα» έως 75% σε προσαυξήσεις και πρόστιμα, ενώ η περίοδος αποπληρωμής μπορεί να φτάσει τις 24 δόσεις.
Ο φορολογούμενος οφείλει να καταβάλει εντός δέκα ημερών τουλάχιστον το 30% του κύριου φόρου (ή 25% του αυτοτελούς προστίμου) για να καταστεί αμετάκλητη η επίλυση. Η αποδοχή ή μη της πρότασης της Επιτροπής γίνεται σε πέντε εργάσιμες ημέρες και καταγράφεται σε πρακτικό που αποτελεί εκτελεστό τίτλο.
Σε περίπτωση αθέτησης πληρωμών, ο συμβιβασμός ανατρέπεται και η αρχική οφειλή αναβιώνει.
