Ρουμπινί: Η τεχνολογία υπερισχύει των δασμών – Γιατί o αμερικανικός «εξαιρετισμός» θα διαρκέσει

• Ανάλυση Ρουμπινί για την ανθεκτικότητα της αμερικανικής οικονομίας 
• Πώς η τεχνολογία υπερισχύει των δασμών στις ΗΠΑ 
• Ο ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης στην ενίσχυση της ανάπτυξης 
• Γιατί ο αμερικανικός «εξαιρετισμός» παραμένει ισχυρός

Σε μια περίοδο που η παγκόσμια οικονομία ταλανίζεται από γεωπολιτικές εντάσεις, εμπορικούς πολέμους και αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα της ανάπτυξης, ο Νουριέλ Ρουμπινί επανέρχεται με μια ανάλυση που ανατρέπει τη συμβατική σοφία. 

Παρά τους φόβους για δασμούς, δημοσιονομικές ανισορροπίες και πιέσεις στους θεσμούς των ΗΠΑ, ο γνωστός οικονομολόγος υποστηρίζει ότι ο αμερικανικός «εξαιρετισμός» όχι μόνο δεν υποχωρεί, αλλά ενισχύεται. 

Ο λόγος; Η τεχνολογία. Σε έναν κόσμο όπου η τεχνητή νοημοσύνη, η ρομποτική και η κβαντική υπολογιστική αναδιαμορφώνουν τα θεμέλια της παραγωγικότητας, η Αμερική βρίσκεται ένα βήμα μπροστά — και αυτό, σύμφωνα με τον Ρουμπινί, είναι αρκετό για να υπερισχύσει ακόμη και των πιο επιθετικών εμπορικών πολιτικών.

Ειδικότερα, μετά την ανακοίνωση των δασμών της λεγόμενης «ημέρας απελευθέρωσης», η επικρατούσα άποψη για την αμερικανική οικονομία έγινε ιδιαίτερα απαισιόδοξη.

Ένα νέο consensus διαμορφώθηκε γύρω από τους δασμούς, πολιτικές όπως οι περιορισμοί στη μετανάστευση, τα μεγάλα και μη χρηματοδοτούμενα δημοσιονομικά ελλείμματα, τις απειλές για την ανεξαρτησία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ και τη διάβρωση του κράτους δικαίου.

Το επιχείρημα ήταν ότι ο αμερικανικός εξαιρετισμός είχε τελειώσει – η οικονομία των ΗΠΑ αντιμετώπιζε στασιμοπληθωρισμό, το χρηματιστήριο κατευθυνόταν προς μεγάλη πτώση ή και χειρότερα, και το «προνόμιο» του δολαρίου ως κύριου παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος επρόκειτο να διαβρωθεί. Καθώς οι ΗΠΑ «εξόπλιζαν» το νόμισμά τους, η αξία του δολαρίου θα άρχιζε να υποχωρεί ταχέως με την πάροδο του χρόνου.

Οι τρεις λόγοι

«Σε πρόσφατη μελέτη μου και σε μια συναφή από τον συνάδελφό μου στο Hudson Bay, Jason Cuttler, απορρίπτουμε αυτή την απαισιοδοξία και διατυπώνουμε πολύ πιο θετική προοπτική για την αμερικανική οικονομία και τις αγορές μακροπρόθεσμα» σημειώνει ο Nouriel Roubini και συμπληρώνει: 

Πρώτον, η πειθαρχία των αγορών, οι σύμβουλοι και η ανεξαρτησία της Fed παρείχαν όρια στις πολιτικές μετά την «ημέρα απελευθέρωσης». Όταν οι αγορές άρχισαν να διορθώνουν απότομα λίγο αργότερα, ο Trump αναγκάστηκε να υποχωρήσει και να διαπραγματευτεί πιο λογικές εμπορικές συμφωνίες. Ως αποτέλεσμα, οι ΗΠΑ βιώνουν μερικά τρίμηνα «υφεσιακής ανάπτυξης» (επέκταση του ΑΕΠ κάτω από τη δυναμική τους) και μέτρια αύξηση του πληθωρισμού, αντί για μια σοβαρή στασιμοπληθωριστική ύφεση. 

Μέχρι του χρόνου η ανάπτυξη θα ανακάμψει, καθώς η νομισματική χαλάρωση και τα δημοσιονομικά μέτρα συνεχίζονται, οι χρηματοοικονομικές συνθήκες έχουν χαλαρώσει και οι ούριοι άνεμοι από τις επενδύσεις κεφαλαίου που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη θα επιμείνουν.

Δεύτερον, λέει ο Roubini, «ο αμερικανικός εξαιρετισμός θα συνεχιστεί, καθώς οι ΗΠΑ (μαζί με την Κίνα) προπορεύονται στους σημαντικότερους κλάδους του μέλλοντος, συμπεριλαμβανομένων της τεχνητής νοημοσύνης και της μηχανικής μάθησης, της ρομποτικής, της κβαντικής υπολογιστικής, της εμπορικής αξιοποίησης του διαστήματος και της αμυντικής τεχνολογίας. Εκτιμώ ότι η ετήσια δυνητική ανάπτυξη των ΗΠΑ θα μπορούσε να αυξηθεί από το 2% στο 4% μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας, ενώ οι στασιμοπληθωριστικές πολιτικές θα μπορούσαν να τη μειώσουν κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες». 

Έτσι, η τεχνολογία υπερισχύει των δασμών. Αν η αμερικανική ιδιαιτερότητα επικρατούσε όταν η δυνητική ανάπτυξη ήταν 2%, θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο όταν η ανάπτυξη θα κινείται προς το 4%. 

Το ίδιο ισχύει και για τις αποδόσεις των μετοχών: όταν η ετήσια ανάπτυξη ήταν 2% τις δύο προηγούμενες δεκαετίες, οι αποδόσεις των αμερικανικών μετοχών ήταν περίπου διψήφιες, πολύ πάνω από αυτές άλλων ανεπτυγμένων οικονομιών και αναδυόμενων αγορών. Αν η ανάπτυξη είναι σημαντικά υψηλότερη αυτήν τη δεκαετία και τις επόμενες, αυτές οι αποδόσεις θα είναι ακόμη υψηλότερες.

Οι δείκτες τιμής προς κέρδη μπορούν να παραμείνουν υψηλοί εφόσον η ταχύτερη αύξηση των κερδών προέρχεται από την αυξημένη οικονομική ανάπτυξη. Φυσικά, προσωρινές διορθώσεις της αγοράς θα υπάρξουν και οι τεχνολογικές ανατροπές θα δημιουργήσουν νικητές και χαμένους. Ωστόσο, η πλέον διαδεδομένη άποψη ότι η αμερικανική αγορά μετοχών βρίσκεται σε μια τεράστια φούσκα και επίκειται κατάρρευση είναι εσφαλμένη μεσοπρόθεσμα.

Όσον αφορά τη βιωσιμότητα του χρέους, σημειώνει ο οικονομολόγος, το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ εκτιμάται από το Congressional Budget Office ότι θα αυξηθεί απότομα, με την υπόθεση ότι η πραγματική οικονομική ανάπτυξη θα είναι κατά μέσο όρο 1,6% ετησίως από το 2025 έως το 2055. Αν η δυνητική ανάπτυξη είναι ελαφρώς υψηλότερη, π.χ. στο 2,3%, ο λόγος σταθεροποιείται με την πάροδο του χρόνου. 

Με ανάπτυξη 3% ή περισσότερο, ο λόγος μειώνεται και παραμένει βιώσιμος, εφόσον το «μέρισμα ανάπτυξης» δεν σπαταληθεί με ακόμη περισσότερες δαπάνες. Η αύξηση του ΑΕΠ θα μπορούσε να οδηγήσει σε υψηλότερες πραγματικές αποδόσεις στα ομόλογα, αλλά ένα μεγάλο, τεχνολογικά καθοδηγούμενο θετικό σοκ προσφοράς θα μπορούσε να μειώσει τον πληθωρισμό σχεδόν στο μηδέν με την πάροδο του χρόνου, καθώς το κόστος παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών θα υποχωρεί απότομα ενώ η παραγωγικότητα θα αυξάνεται. Έτσι, ο καθαρός αντίκτυπος στις ονομαστικές αποδόσεις ομολόγων μπορεί να εξισορροπηθεί μακροπρόθεσμα.

Ακόμη και οι εξωτερικές υποχρεώσεις των ΗΠΑ είναι βιώσιμες, καθώς τα μεγαλύτερα ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών, που θα προκύψουν από την έκρηξη τεχνολογικών επενδύσεων, θα χρηματοδοτηθούν από εισροές μετοχικού κεφαλαίου σε δολαριακά περιουσιακά στοιχεία. 

Οι ΗΠΑ θα μοιάζουν με μια αναδυόμενη οικονομία όπου μια έκρηξη σε φυσικούς πόρους ή στην παραγωγικότητα οδηγεί σε επενδυτική έκρηξη. Αν και το δολάριο έχει αποδυναμωθεί φέτος για διάφορους λόγους, όπως ο θόρυβος γύρω από τους δασμούς, η χαλάρωση της Fed και οι συζητήσεις για πολιτικές συμφωνίες με στόχο την αποδυνάμωσή του, μακροπρόθεσμα οι ισορροπιακές πραγματικές συναλλαγματικές ισοτιμίες εξαρτώνται από τις διαφορές στην ανάπτυξη. Αν η ανάπτυξη των ΗΠΑ επιταχυνθεί ενώ η Ευρωζώνη στασιμεί μεσοπρόθεσμα, το δολάριο θα ανατιμηθεί έναντι του ευρώ.

Φυσικά, παραμένουν ποικίλοι καθοδικοί κίνδυνοι, συμπεριλαμβανομένων των γεωπολιτικών εντάσεων και των ανατροπών που προκαλούν οι πρωτοφανείς τεχνολογικές καινοτομίες. «Αλλά μεσοπρόθεσμα, η οικονομία και οι αγορές των ΗΠΑ βρίσκονται στην καλύτερη θέση μεταξύ των ανεπτυγμένων οικονομιών. Θα συνεχίσουν να επωφελούνται από το γεγονός ότι οι ΗΠΑ είναι η πιο καινοτόμα ανεπτυγμένη χώρα» καταλήγει ο Roubini.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Μητσοτάκης στην τηλεδιάσκεψη της ΕΕ: Καμία συμφωνία χωρίς την Ουκρανία
• Ζελένσκι: «Είναι μία από τις πιο δύσκολες στιγμές της Ουκρανίας» – Εντείνονται οι διαβουλεύσεις
• Telegraph: Το πλήρες «πακέτο Τραμπ» για Ουκρανία σε 28 σημεία – Οι παραχωρήσεις και το πολιτικό ρίσκο