Πώς να εντοπίσετε μια φούσκα που σκάει – Ξεχάστε τις αποτιμήσεις…
Από εμβληματικούς επενδυτές της Wall Street, όπως ο Ray Dalio και ο Warren Buffett, μέχρι τους πιο ενεργούς traders, όλοι παρατηρούν στενά τις φουσκωμένες αποτιμήσεις των εταιρειών τεχνητής νοημοσύνης, που έχουν πλέον φτάσει σε σχεδόν απίστευτα επίπεδα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον Economist, ο Ray Dalio είχε εντοπίσει τη φούσκα των dotcom από νωρίς. «Πλησιάζουμε σε μια φάση εκτόξευσης της αμερικανικής χρηματιστηριακής αγοράς», είχε δηλώσει ο ιδρυτής της Bridgewater, ενός από τα μεγαλύτερα hedge funds παγκοσμίως.
Ο Peter Lynch, διάσημος διαχειριστής του fund Fidelity Magellan, υποστήριζε ότι «δεν ανησυχούν αρκετοί επενδυτές».
Ο Howard Marks, που εστιάζει σε junk bonds, ανησυχούσε έντονα, λέγοντας ότι «κάθε καλεσμένος σε κοκτέιλ πάρτι και κάθε ταξιτζής θέλει απλώς να μιλά για μετοχές και funds».
Ο George Soros τοποθετήθηκε έξυπνα και «shortαρε» μετοχές του διαδικτύου, ενώ ο Warren Buffett αρνήθηκε να τις αγγίξει, λέγοντας ότι δεν θα μπορούσε να «προβλέψει πώς θα είναι οι επιχειρήσεις τεχνολογίας σε δέκα χρόνια ή ποιοι θα είναι οι ηγέτες της αγοράς».
Όλοι είχαν δίκιο… τελικά, θυμίζει ο Economist. Τον Μάρτιο του 2000 ο δείκτης NASDAQ κορυφώθηκε και στη συνέχεια έπεσε πάνω από 80% τα επόμενα δύο και μισό χρόνια.
Η δυσκολία της πρόβλεψης
Το πρόβλημα ήταν ότι οι Dalio και Lynch μιλούσαν το 1995, και ο Marks το 1996.
Μέχρι το 1999, οι short τοποθετήσεις του Soros είχαν στοιχίσει στο flagship hedge fund του 700 εκατ. δολάρια, μαζί με δισεκατομμύρια σε αναλήψεις.
Ο Buffett, από την άλλη, πιθανόν αισθάνθηκε την ανάγκη να δικαιολογηθεί, καθώς το επενδυτικό του όχημα είχε υποαποδώσει σε σχέση με τον NASDAQ κατά μέσο όρο 15 ποσοστιαίες μονάδες τον χρόνο τα προηγούμενα πέντε χρόνια.
Μεταξύ 1995 και Μαρτίου 2000, ο NASDAQ αυξήθηκε σχεδόν κατά 1.100%.
Με άλλα λόγια, ακόμα και για τους καλύτερους επενδυτές, η αναγνώριση μιας φούσκας είναι πολύ πιο εύκολη από το να προβλέψει κανείς πότε θα σκάσει.
Σήμερα και οι ανησυχίες για τις τεχνολογικές μετοχές
Σήμερα, πολλοί ανησυχούν ότι μια νέα φούσκα διαμορφώνεται.
Οι τιμές των μετοχών των τεχνολογικών εταιρειών χρειάζεται μόνο να πέσουν μερικά ποσοστά για να εκτοξευθεί η μεταβλητότητα και να νιώσουν οι traders ανασφάλεια.
Οι μετοχές σχετικές με την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) βρίσκονται στο επίκεντρο των ανησυχιών.
Η Palantir, για παράδειγμα, έχει αποτίμηση πάνω από 200 φορές τα αναμενόμενα κέρδη για τον επόμενο χρόνο.
Ωστόσο, η AI δεν είναι ο μοναδικός κλάδος με «εξωπραγματικές» τιμές.
Σε σχέση με τα πραγματικά υποκείμενα κέρδη των τελευταίων δέκα ετών, ο δείκτης S&P 500 των μεγάλων αμερικανικών εταιρειών ήταν πιο ακριβός μόνο το 1999 και το 2000.
Ως πολλαπλάσιο των υποκείμενων πωλήσεων, είναι πάνω από 60% ακριβότερος από ό,τι στο peak εκείνου του boom.
Δείκτες
Πώς μπορεί ένας επενδυτής να καταλάβει ότι έρχεται μια κατάρρευση; Οι παραδοσιακοί δείκτες δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι και ίσως χρειαστεί πειραματιστός.
Οι υψηλές αποτιμήσεις είναι σχετικά καλές στο να προβλέπουν χαμηλές αποδόσεις μακροπρόθεσμα, αλλά άχρηστες βραχυπρόθεσμα. Κάθε τελεία στα διαγράμματα που χρησιμοποιούν οι αναλυτές αντιπροσωπεύει ένα έτος μεταξύ 1990 και 2024. Με ορίζοντα δέκα ετών, η αντίστροφη σχέση μεταξύ αρχικών αποτιμήσεων και αποδόσεων είναι σαφής, ιδιαίτερα για υψηλές τιμές CAPE. Σε ορίζοντα ενός έτους, όμως, δεν υπάρχει καμία συσχέτιση.
Timing και Google Trends
Σύμφωνα με τον Economist, οι επενδυτές μπορεί να χρειαστεί να στραφούν σε νέους τρόπους μέτρησης του χρονισμού της αγοράς.
Ακολουθώντας το παράδειγμα του Marks, παρατηρήθηκε ότι όταν κάθε συμμετέχων σε πάρτι και κάθε ταξιτζής συζητούσε για «καυτές» μετοχές — ή όταν οι αναζητήσεις στο Google εκτοξεύονταν — η φούσκα ήταν πιο πιθανό να πλησιάζει στο σημείο έκρηξης.
Οι αυξήσεις στις αναζητήσεις στο Google αποδεικνύονται πιο αξιόπιστες από τις αποτιμήσεις για την πρόβλεψη επικείμενης πτώσης.
Σε κάθε περίπτωση, η τιμή της μετοχής, του καλαθιού ή του ταμείου υποχώρησε σημαντικά μέσα στους 12 μήνες μετά την κορύφωση των αναζητήσεων.
Σε αυτότ το περιβάλλον, η τιμή της μετοχής της Nvidia έχει υποχωρήσει κατά 15% από το υψηλό της. Ο δείκτης ημιαγωγών της Φιλαδέλφειας σημείωσε πτώση 13% τις πρώτες τρεις εβδομάδες του Νοεμβρίου, αν και έκτοτε ανακάμπτει.
Το AIQ, δημοφιλές ETF για AI stocks, είχε πτώση 12% από το υψηλό στο χαμηλό. Από τις αρχές Οκτωβρίου, οι κάτοχοι bitcoin έχουν υποστεί ζημιές άνω του 30%, δείχνοντας τη συνδεδεμένη όρεξη των επενδυτών για ρίσκο.
Μαθήματα από το παρελθόν
Στα πέντε χρόνια έως τον Μάρτιο του 2000, ο NASDAQ υπέστη διορθώσεις άνω του 10% τουλάχιστον 12 φορές, ανακάμπτοντας κάθε φορά και φτάνοντας τελικά σχεδόν 12 φορές υψηλότερα.
Όσοι αγνόησαν τη μανία και κράτησαν τις θέσεις τους, ανταμείφθηκαν πλουσιοπάροχα. Οι επαγγελματίες που προέβλεψαν σωστά τη φούσκα συχνά δεν το κατάφεραν.
Το παράδειγμα του Julian Robertson δείχνει ότι ακόμα και κορυφαίοι επενδυτές δεν είναι άτρωτοι. Φέτος, ο Michael Burry άνοιξε short θέσεις σε μετοχές AI, συμπεριλαμβανομένων της Palantir και της Nvidia, θυμίζοντας το στοιχημά του κατά των αμερικανικών στεγαστικών ομολόγων πριν την κρίση 2007-09.
