Άμεση ανάλυση: Τι θα γίνει με την τιμή σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο μετά τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία

Άμεση ανάλυση: Τι θα γίνει με την τιμή σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο μετά τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία
Gas compressor station "Nesvizhskaya", one of the five stations on the Belarussian strip of the Yamal-Europe gas-main. Last January Gazprom built up the gas transit through Belarus to Europe. (Photo by Ivan Rudnev / Sputnik / Sputnik via AFP) Photo: AFP
Πώς βλέπουν τις εξελίξεις στην Ουκρανία οι αγορές, τι σημαίνει η απόβαση για την Ευρώπη και μέχρι πότε μπορεί να αντέξει.

Με τα τύμπανα του πολέμου να ηχούν στην Ουκρανία, η παγκόσμια κοινότητα παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα την επίδειξη ισχύος από τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν που έχει στα χέρια του και το καρπούζι και το μαχαίρι σε ότι αφορά την ενεργειακή τροφοδότηση της Γηραιάς Ηπείρου με φυσικό αέριο.

Τα διεθνή χρηματιστήριαείναι στο κόκκινο, ο επιχειρηματικός κόσμος που έχει δοσοληψίες με Ρωσία και Ουκρανία κάθεται σε αναμμένα κάρβουνα και οποιαδήποτε επιχειρηματικά σχέδια αφορούν τις συγκεκριμένες αγορές παγώνουν.

Εκτός από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο θα υπάρξει σοβαρό  πρόβλημα με το αλουμίνιο, το παλλάδιο, το καλαμπόκι και το ηλιέλαιο, όπως επίσης και με τα λιπάσματα καθώς η Ρωσία μας προμηθεύει με τρία βασικά λιπάσματά. Συνεπώς οι επιπτώσεις στον αγροδιατροφικό τομέα ολόκληρης της Ευρώπης θα είναι τεράστιες.

«Ήδη ο πληθωρισμός βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα και εκτιμούμε ότι η στρατιωτική επέμβαση θα συμβάλλει στο να εκτροχιαστούν ακόμη περισσότερο οι τιμές. Ένα στα δέκα  βαρέλια παγκοσμίως προέρχεται από τη Ρωσία. Όσο για το φυσικό αέριο από το Σεπτέμβριο ο Πούτιν εξυπηρετούσε μόνο τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις. Οι βιομηχανίες βιάστηκαν να στραφούν στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο και αυτή τη στιγμή η ζήτηση καταγράφει ένα παγκόσμιο έλλειμμα 900.000 βαρελιών σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας» επισημαίνει στο Fortune η Μαίρη Βενέτη, Πιστοποιημένη Διαχειριστής από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

Για την ίδια, εναλλακτικές λύσεις της τελευταίας στιγμής δεν υπάρχουν καθώς δεν υλοποιήθηκαν  οι απαραίτητες επενδύσεις για εξορύξεις λόγω της πολιτικής για πράσινη ενέργεια.

«Είναι μεγάλος ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουμε σε θέματα ενεργητικού εφοδιασμού και πολύ σημαντικό ρόλο θα παίξει το πώς θα εξελιχθεί ο χειμώνας στην κεντρική Ευρώπη και την κεντρική Ελλάδα, εάν δηλαδή ο Μάρτιος είναι σκληρός μήνας από άποψη ψύχους τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Ήδη τα αποθέματα βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα και θα πρέπει να γίνει λελογισμένη χρήση, τόσο από τα νοικοκυριά, όσο και από τις επιχειρήσεις».

Η κα Βενέτη υπενθυμίζει πως το πετρέλαιο αποτελεί ένα προϊόν που διαπραγματεύεται χρηματιστηριακά, επομένως παίζει καθοριστικό ρόλο η επενδυτική ψυχολογία στην διακύμανση της τιμής του.

Η Ευρώπη στήνει στον τοίχο τον εαυτό της

«Στο πετρέλαιο έχουμε ταβάνι προσφοράς. Ακόμη κι αν οι Σαουδάραβες αποφασίσουν να αυξήσουν τις ποσοστώσεις δεν μπορούν να το κάνουν, από τη μια στιγμή στην άλλη, διότι δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές. Με τη στάση που κρατάει η Ευρώπη γνωρίζει πολύ καλά ότι δεν δυσκολεύει στην πράξη τους Ρώσους, αλλά ότι ίδια θα κληθεί να πληρώσει το μεγαλύτερο τίμημα. Μιλώντας για μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου από την Αμερική, πρώτον δεν είναι επαρκής η ποσότητα για να αντικαταστήσει το φυσικό αέριο και δεύτερον δεν υπάρχουν οι αγωγοί για να γίνει διανομή σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, οι οποίες δεν διαθέτουν και το knowhow επεξεργασίας».

Για τη Ρωσία η όποια απώλεια εσόδων προκύψει από την Ευρώπη, μέρος της θα καλυφθεί από την εξαγωγή φυσικού αερίου στην Κίνα. Ωστόσο, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η Κίνα θα προσπαθήσει να κρατήσει ουδέτερη στάση. Θα βρίσκεται στο πλευρό της Ρωσίας τόσο όσο χρειάζεται.

«Αυτό που ελπίζουμε είναι ο Πούτιν ακόμη και αν δεν αυξήσει την spot ζήτηση, να διατηρήσει τουλάχιστον τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια. Είναι στη διακριτική του ευχέρεια και από ότι φαίνεται είχε μελετήσει πολύ καλά τις κινήσεις της Ευρώπης ώστε να τραβήξει το σκοινί στην πιο αδύναμη στιγμή ενεργειακά. Η χώρα που εξαρτάται περισσότερο ενεργειακά από τη Ρωσία είναι η Γερμανία και είδαμε ότι ο δείχτης DAX είναι ο πιο “σπασμένος” τεχνικά δείκτης από τα τέλη Ιανουαρίου σε ημερήσια βάση και σήμερα κινδυνεύει να “σπάσει” και σε εβδομαδιαίο επίπεδο. Η Νορβηγία, η Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκονται στο maximum των δυνατοτήτων τους, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορούν να παράξουν περισσότερο για να καλύψουν τις ανάγκες της Γερμανίας που έχει βαριά βιομηχανία» καταλήγει η κα Βενέτη.

Πώς αντιδρούν οι αγορές

Στις αγορές ενέργειας αναμένεται περαιτέρω αύξηση τιμών για όσο διαρκεί ο πόλεμος. Σύμφωνα με τον Πάνο Δάντη, Πρόεδρο Hacsa – Ένωσης Πιστοποιημένων Αναλυτών, δύσκολα μπορεί να αναπληρωθεί ο εφοδιασμός υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG για τις χώρες της ΕΕ, ενώ η Ρωσία είναι μεγάλος παραγωγός πετρελαίου , με έσοδα ανάλογα με εκείνα των ΗΠΑ. Ως εκ τούτου, τα οικονομικά μέτρα που έλαβε και θα λάβει στη συνέχεια η Δύση, θα επηρεάσουν αυτόματα τις ροές.

«Προβλήματα θα δημιουργηθούν και στις χώρες  – καταναλωτές της Ασίας, κυρίως στην Κίνα και την Ινδία. Ας μην ξεχνάμε ότι το 95% των chips παράγεται στην γειτονιά της Κίνας και ήδη υπάρχει πρόβλημα εφοδιασμού σε όλες τις  αγορές.  Στις αγορές κεφαλαίου το πρόβλημα είναι το συστημικό ρίσκο που δημιουργεί η πρώτη μεγάλη πολεμική σύρραξη μετά από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο , οι πληθωριστικές πιέσεις που θα ενταθούν από τις όλο και ακριβότερες τιμές  ενέργειας , η μείωση της κατανάλωσης και άρα του τζίρου των εταιρειών και η αρχή μιας νέας εποχής που θα κυριαρχούν μπλοκ οικονομικών περιοχών με δασμούς, όπως επίσης και το τέλος της παγκοσμιοποίησης» τονίζει ο κ. Δάντης προσθέτοντας πως η πτωτική κίνηση σε δείκτες και μετοχές είναι αναπόφευκτη σε όλα τα χρηματιστήρια.

Επιδράσεις υπάρχουν, όπως λέει, και στις αγορές κρυπτονομισμάτων καθώς κυριαρχεί ο φόβος. αλλά και οι αρνητικές προσδοκίες πως ο συστηματικός έλεγχος στα cryptos είναι εκ των ουκ άνευ για τις Δυτικές αρχές. Πιέσεις θα δούμε και στα Yields των ομολόγων, ενώ  ασφαλή καταφύγια  για τους επενδυτές αποτελούν ο χρυσός , και το δολάριο.

«Στα εμπορεύματα οι σπάνιες γαίες , ο χαλκός, το ασήμι και το ουράνιο και στα τρόφιμα το σιτάρι τουλάχιστον , θα κινηθούν ανοδικά για πολλούς λόγους. Τέλος αναμένεται αύξηση των στρατιωτικών δαπανών σε όλες τις χώρες, αύξηση των χρεοκοπιών των επιχειρήσεων ειδικά των μικρών και των ενεργοβόρων , και αύξηση των κοινωνικών εντάσεων λόγω μείωσης του βιοτικού επιπέδου».

Εν αναμονή των κυρώσεων

Για τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών (ΣΕΠΕ), Γιάννη Αληγιζάκη, οποιαδήποτε δήλωση τη δεδομένη χρονική στιγμή θα ήταν άστοχη και ριψοκίνδυνη. Τα πρώτα δύο εικοσιτετράωρα θα είναι, όπως τα χαρακτηρίζει, κρίσιμα και καθοριστικά για τα σχέδια Πούτιν και τη στρατηγική που θα εφαρμόσει τόσο στην Ουκρανία, όσο και σε επίπεδο εμπορικών εταίρων.

«Σίγουρα περιμένουμε ραγδαία αύξηση τιμών σε πετρέλαιο και βενζίνη, την οποία βλέπουμε να συμβαίνει. Προς το παρόν δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι ως Σύνδεσμος μιας και εμείς προμηθευόμαστε καύσιμα από τα διυλιστήρια, τα οποία στη συνέχεια διοχετεύουμε στην αγορά. Προς το παρόν δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας σε επίπεδο τροφοδοσίας. Νομίζω πως η εικόνα θα γίνει πιο ξεκάθαρη μετά τη Σύνοδο Κορυφής και των κυρώσεων που θα επιβληθούν» υπογραμμίζει ο κ. Αληγιζάκης.

Το εμπορικό ισοζύγιο Ελλάδας – Ουκρανίας

Σε ό,τι αφορά τώρα τις εμπορικές σχέσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ουκρανία, οι ελληνικές εξαγωγές προς την ουκρανική αγορά άγγιξαν τα 193,7 εκατ. ευρώ το 2020, σημειώνοντας πτώση 8,1% σε σχέση με το 2019 με βασικότερα εξαγωγικά προϊόντα τα πετρελαιοειδή, τα χημικά, τα φρούτα και τα λαχανικά καθώς και τα φαρμακευτικά σκευάσματα. Αν και αρκετά περιορισμένες, καθώς αντιπροσωπεύουν ένα ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό σε σχέση με το σύνολο των εξαγωγών της χώρας μας, ωστόσο οι ελληνικές εξαγωγές στην Ουκρανία δε θεωρούνται αμελητέες, παρουσιάζοντας σημαντικό περιθώριο ανάπτυξης. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ουκρανικές εισαγωγές  διαμορφώθηκαν ελαφρώς χαμηλότερα σε σχέση με τις ελληνικές εξαγωγές καθώς το 2020 έφτασαν τα 179 εκατ. ευρώ.