«Απαράδεκτη η αύξηση»: Το ηχηρό «όχι» του Βερολίνου στον προϋπολογισμό της Φον ντερ Λάιεν και οι επόμενες κινήσεις
Με ένα σχέδιο που φιλοδοξεί να επαναπροσδιορίσει τις χρηματοδοτικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2028-2034, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν παρουσίασε τον νέο προϋπολογισμό ύψους 2 τρισ. ευρώ, επιχειρώντας να δώσει σχήμα σε αυτό που χαρακτήρισε ως «νέα εποχή για την Ευρώπη». Ωστόσο, η πρώτη σοβαρή αντίδραση ήρθε άμεσα από τη Γερμανία, η οποία χαρακτήρισε την πρόταση «απαράδεκτη».
«Το να υπάρξει ουσιαστική αύξηση του προϋπολογισμού της ΕΕ είναι απαράδεκτο την ώρα που όλα τα κράτη μέλη καταβάλλουν αξιοσημείωτες προσπάθειες για να εξορθολογήσουν τους εθνικούς προϋπολογισμούς τους», τόνισε ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης, απορρίπτοντας ξεκάθαρα την πρόταση της Επιτροπής.
Η εισήγηση της Κομισιόν προβλέπει χρηματοδοτήσεις ύψους 2 τρισ. ευρώ – περίπου 1,26% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος της ΕΕ – έναντι 1,2 τρισ. ευρώ του προηγούμενου ΠΔΠ (2021-2027). Η πρόταση σηματοδοτεί την έναρξη ενός μαραθωνίου διαπραγματεύσεων με τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που αναμένεται να διαρκέσει έως δύο χρόνια.
Στην καρδιά της πρότασης βρίσκονται πέντε βασικοί πυλώνες:
- Επενδύσεις σε ανθρώπους, περιφέρειες και κράτη-μέλη, με 865 δισ. ευρώ. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη συνοχή και τη γεωργία, ενώ διασφαλίζονται πάνω από 300 δισ. ευρώ για το εισόδημα αγροτών και αλιέων.
- Ανταγωνιστικότητα, με τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανταγωνιστικότητας ύψους 410 δισ. ευρώ, ενίσχυση του Horizon Europe και επενδύσεις σε στρατηγικές τεχνολογίες.
- Άμυνα και Διαστήματος, με 131 δισ. ευρώ – πέντε φορές περισσότερα από την τρέχουσα περίοδο.
- Εξωτερική δράση και διεύρυνση, με 200 δισ. ευρώ για την Παγκόσμια Ευρώπη και 100 δισ. ευρώ για την Ουκρανία.
- Μηχανισμός Κρίσεων, με 400 δισ. ευρώ για την ταχεία αντίδραση της ΕΕ σε έκτακτα σοκ.
Η πρόεδρος της Επιτροπής διαβεβαίωσε ότι οι εθνικές συνεισφορές δεν θα αυξηθούν, καθώς η χρηματοδότηση θα βασιστεί σε νέους ίδιους πόρους και σε αναδιάρθρωση του υφιστάμενου πλαισίου εσόδων. «Θέλουμε να αποπληρώσουμε τον κοινό δανεισμό για την ανάκαμψη, χωρίς να επιβαρύνουμε τα κράτη μέλη», δήλωσε.
Ωστόσο, το Βερολίνο φαίνεται πως έχει άλλη άποψη. Η στάση του συνιστά ισχυρό πολιτικό μήνυμα και ενδέχεται να προκαλέσει ντόμινο αντιδράσεων και από άλλα κράτη με παρόμοιες ανησυχίες.
