Μπορεί η ώρα που τρως να δείχνει πόσο θα ζήσεις; Η επιστήμη απαντά
Μια νέα διαχρονική μελέτη από διεθνή ομάδα ερευνητών βρήκε σύνδεση μεταξύ του αργοπορημένου πρωινού και της αυξημένης πιθανότητας πρόωρου θανάτου στους ηλικιωμένους, εγείροντας ερωτήματα για τη σχέση ανάμεσα στις ώρες γευμάτων και την ασθένεια.
Δεν είναι μόνο το τι τρώμε που επηρεάζει την υγεία και την ευεξία του σώματός μας· η ώρα που τρώμε είναι επίσης γνωστό ότι παίζει ρόλο στη λειτουργία του οργανισμού. Ωστόσο, η κατάσταση της υγείας μας μπορεί επίσης να καθορίσει πότε έχουμε όρεξη για φαγητό.
Δεδομένα από 2.945 ενήλικες που ζούσαν στο Νιούκαστλ και το Μάντσεστερ του Ηνωμένου Βασιλείου συλλέχθηκαν μεταξύ 1983 και 2017. Οι συμμετέχοντες ήταν ηλικίας 42 έως 94 ετών όταν γράφτηκαν στη μελέτη, και οι πληροφορίες συγκεντρώθηκαν μέσω ερωτηματολογίων για την υγεία, τον τρόπο ζωής και τις διατροφικές τους συνήθειες.
Τα στατιστικά στοιχεία αποκάλυψαν ότι οι εθελοντές έτειναν να τρώνε πρωινό και βραδινό πιο αργά όσο μεγάλωναν, περιορίζοντας έτσι το χρονικό παράθυρο της καθημερινής διατροφής τους. Αυτές οι αργότερες ώρες γευμάτων συνδέθηκαν με χειρότερη σωματική και ψυχική υγεία.
Όσον αφορά τη θνησιμότητα από κάθε αιτία – δηλαδή την πιθανότητα θανάτου από οποιονδήποτε λόγο – οι ερευνητές διαπίστωσαν σημαντική σύνδεση ανάμεσα στο αργοπορημένο πρωινό και τον υψηλότερο κίνδυνο. Για κάθε ώρα καθυστέρησης του πρωινού, η πιθανότητα θανάτου στη διάρκεια της μελέτης αυξανόταν κατά 8-11%.
«Η έρευνά μας υποδηλώνει ότι οι αλλαγές στο πότε τρώνε οι ηλικιωμένοι, ειδικά η ώρα του πρωινού, θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως εύκολα παρακολουθήσιμος δείκτης της συνολικής τους υγείας», δήλωσε ο επιστήμονας διατροφής Χασάν Ντάστι από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
Οι ερευνητές δεν λένε ότι το να τρως αργά το πρωινό προκαλεί πρόωρο θάνατο — ούτε ότι αν το φας νωρίτερα θα κερδίσεις μερικά χρόνια ζωής.
Στην πραγματικότητα, υποστηρίζουν ότι η σχέση μάλλον λειτουργεί αντίστροφα: όσο συσσωρεύονται τα προβλήματα υγείας και γίνονται σοβαρότερα, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα πρόωρου θανάτου — και μαζί η καθυστέρηση στο πρωινό.
Η χειρότερη υγεία που οδηγεί σε έλλειψη ύπνου μπορεί να είναι ένας από τους μηχανισμούς: οι διαταραχές ύπνου δυσκολεύουν το πρωινό ξύπνημα. Η φθίνουσα σωματική υγεία σημαίνει επίσης ότι ακόμα και απλές καθημερινές δραστηριότητες — όπως η προετοιμασία του πρωινού — παίρνουν περισσότερο χρόνο.
«Μέχρι τώρα είχαμε περιορισμένη εικόνα για το πώς εξελίσσεται η ώρα των γευμάτων αργότερα στη ζωή και πώς αυτή η μετατόπιση σχετίζεται με την υγεία και τη μακροζωία», είπε ο Ντάστι.
«Τα ευρήματά μας συμβάλλουν στο να καλυφθεί αυτό το κενό, δείχνοντας ότι το αργοπορημένο φαγητό, ειδικά το καθυστερημένο πρωινό, συνδέεται με προκλήσεις υγείας και αυξημένο κίνδυνο θανάτου στους ηλικιωμένους».
Ένας τρόπος που μπορεί να αξιοποιηθεί η μελέτη είναι στον εντοπισμό ηλικιωμένων που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για προβλήματα υγείας. Παράλληλα, μας προσφέρει καλύτερη κατανόηση για το πώς οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες επηρεάζουν διαφορετικά τους νεότερους και τους μεγαλύτερους ανθρώπους.
Καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός γερνά, γίνεται όλο και πιο σημαντικό να εντοπίζουμε και να ερμηνεύουμε τέτοια μοτίβα.
«Οι ασθενείς και οι γιατροί μπορούν να χρησιμοποιούν τις αλλαγές στις ώρες των γευμάτων ως προειδοποιητικό σημάδι για να εξετάσουν τυχόν υποκείμενα σωματικά ή ψυχικά προβλήματα υγείας», πρόσθεσε ο Ντάστι.
«Επίσης, η ενθάρρυνση των ηλικιωμένων να έχουν σταθερά ωράρια γευμάτων θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την προώθηση της υγιούς γήρανσης και της μακροζωίας».
