Μπορεί να υπάρξει ένας κόσμος χωρίς χρήμα, όπως στο Star Trek;
Το Star Trek έχει τολμήσει να πάει «εκεί όπου δεν έχει πάει προηγουμένως κανείς» - συμπεριλαμβανομένου κι ενός κόσμου χωρίς χρήμα.
Στο Star Trek – είτε μιλάμε για την τηλεοπτική σειρά, είτε για τις κινηματογραφικές ταινίες – υπάρχει ένα μόνιμο μοτίβο: ένας μελλοντικός κόσμος όπου η συγκέντρωση πλούτου δεν έχει την ίδια αξία όπως σήμερα.
Σε αυτόν τον κόσμο, οι χαρακτήρες ζουν σε μια οικονομία όπου το χρήμα δεν είναι αναγκαίο.
«Ένα από τα πράγματα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον σε σχέση με το ‘Star Trek’ είναι ότι προσπαθεί να απεικονίσει μια οικονομία δίχως χρήμα. Οι άνθρωποι δεν δουλεύουν για το χρήμα· δεν δουλεύουν επειδή πρέπει αλλά επειδή το θέλουν» λέει η Αναλί Νιούιτς, συντάκτρια του ιστολόγιου io9.
Η Νιούιτς, μαζί με τον νομπελίστα οικονομολόγο Πολ Κρούγκμαν, τον συγγραφέα του Trekonomics Μάνου Σάντια, τον καθηγητή οικονομικών Μπραντ Ντελόνγκ, τον Φέλιξ Σάλμον της Fusion και τον συγγραφέα του Star Trek Κρις Μπλακ συζήτησαν τα οικονομικά μέσα από την οπτική του κόσμου του Star Trek σε ένα πάνελ της εκδήλωσης Comic Con στη Νέα Υόρκη.
Ο Κρούγκμαν είπε ότι ακόμα κι αν τα αγαθά είναι ελεύθερα, διαθέσιμα στον καθένα, δεν σημαίνει ότι κάθε άνθρωπος είναι ικανοποιημένος.
«Στο Star Trek υπάρχουν αντιγραφείς που μπορούν να φτιάξουν ό,τι θες – ό,τι ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ θες» είπε ο Κρούγκμαν. «Ξοδεύουμε μόλις 30% του εισοδήματός μας σε αγαθά και 70% σε υπηρεσίες. Οι αντιγραφείς δεν μπορούν να βοηθήσουν με τις υπηρεσίες».
Και προσέθεσε ότι αν οι υπηρεσίες ήταν διαθέσιμες μέσω «υπηρετών», τότε θα μιλούσαμε «για έναν κόσμο όπου θα ήταν αδύνατο να ξεχωρίσεις μεταξύ των υπηρετών και των σκλάβων».
Η Νιούιτς επισημαίνει ότι το συγκεκριμένο πρόβλημα θίγεται σε ένα επεισόδιο της δεύτερης σεζόν του ‘Star Trek: The Next Generation’, όπου οι ήρωες αναρωτιούνται κατά πόσο το ανδροειδές Data είναι άνθρωπος που ανήκει στον εαυτό του ή ιδιοκτησία άλλων.
«Η σειρά μας θυμίζει συνεχώς ότι μπορεί να υπάρχουν άλλα συστήματα εργασίας, όπως η δουλοκτησία, τα οποία υποστηρίζουν αυτόν τον θαυμάσιο τρόπο ζωής» είπε η Νιούιτς.
«Αυτό είναι ένα από τα ωραία χαρακτηριστικά του Star Trek», κατέληξε. «Μας επιτρέπει να εξερευνήσουμε αυτά τα ζητήματα με τη σκέψη μας».
