Bull Market σε λεπτό πάγο: Η Morgan Stanley προειδοποιεί

Η χρηματιστηριακή αγορά συχνά μοιάζει να μην έχει μνήμη. Είναι σαν κατευθυνόμενο βλήμα που αναζητά το «επόμενο μεγάλο νέο», αδιαφορώντας για όσα προηγήθηκαν, λέει η Lisa Shalett, Chief Investment Officer της Morgan Stanley Wealth Management, στην εβδομαδιαία αναφορά της με τίτλο “The ‘New’ Bull Case”, που δημοσιεύτηκε στις 9 Ιουνίου.

Από την αναταραχή του Απριλίου λόγω δασμών και τη συνακόλουθη πτώση της αγοράς, τόσο ο δείκτης S&P 500 όσο και ο NASDAQ Composite έχουν ενισχυθεί πάνω από 20%, εισερχόμενοι, βάσει ορισμού, σε νέα ανοδική αγορά (bull market). Πλέον, ανεξαρτήτως της τελικής εξέλιξης στο θέμα των δασμών, οι αγορές φαίνεται να το θεωρούν «παλιό νέο». Οι επενδυτές στρέφονται στα θετικά:

• σχετική ανθεκτικότητα των εταιρικών κερδών,
• προσδοκίες για «ομαλή προσγείωση» της οικονομίας με σταθερή ανάπτυξη και χαμηλό πληθωρισμό,
• πιθανή κυβερνητική στήριξη, μείωση επιτοκίων από τη Fed, άνοδο επενδύσεων παγίου κεφαλαίου και επιτάχυνση κερδών το 2026.

Αν και η αισιοδοξία αυτή είναι κατανοητή, η παγκόσμια επενδυτική επιτροπή της Morgan Stanley εκτιμά ότι είναι πρόωρη και βασίζεται σε εύθραυστη βάση.

Γεωπολιτική και αβεβαιότητα

Η αβεβαιότητα δεν αφορά μόνο τους δασμούς, αλλά και τις επερχόμενες πολιτικές εντάσεις στις ΗΠΑ γύρω από τη φορολογική μεταρρύθμιση, το όριο χρέους και τις τραπεζικές ρυθμίσεις.

Παράλληλα, οι αγορές φαίνεται να αγνοούν την επιδείνωση της γεωπολιτικής κατάστασης:

• Η κυβέρνηση του Ισραηλινού Πρωθυπουργού Νετανιάχου κλονίζεται, απειλώντας την ειρήνη στη Γάζα.
• Η Ουκρανία εξαπέλυσε επιθετικό χτύπημα με drone βαθιά εντός ρωσικού εδάφους, προκαλώντας ρωσικά αντίποινα.
• Οι διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχουν βαλτώσει.

Πέρα από τις γεωπολιτικές εξελίξεις, υπάρχουν λόγοι να αμφισβητήσει κανείς τις αισιόδοξες υποθέσεις της αγοράς σχετικά με την αύξηση κερδών, τα περιθώρια κέρδους, τις επενδύσεις κεφαλαίου και την παραγωγικότητα:

• Οι επιχειρηματίες δεν συμμερίζονται την αισιοδοξία των επενδυτών. Η έρευνα του Conference Board για τους CEOs στο β’ τρίμηνο σημείωσε τη μεγαλύτερη πτώση στην ιστορία της: -26 μονάδες, φθάνοντας μόλις το 34 σε κλίμακα 0-100.
• Τα περιθώρια κέρδους πιέζονται, καθώς οι πρώτες ενδείξεις για το 2025 δείχνουν χαμηλή παραγωγικότητα και αυξημένο κόστος εργασίας ανά μονάδα. Οι πρόσφατες έρευνες του Institute for Supply Management (ISM) δείχνουν άνοδο του κόστους εισροών (“prices paid”) ταχύτερα από το κόστος εκροών (“prices received”).
• Οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου δεν δείχνουν δυναμική. Οι παραγγελίες διαρκών αγαθών είναι σε αρνητικό έδαφος, ενώ οι δείκτες “νέων παραγγελιών” του ISM για βιομηχανία και υπηρεσίες βρίσκονται σε φάση συρρίκνωσης.

Επιπλέον, τα κέρδη από τον τομέα των υπηρεσιών και της κατανάλωσης φαίνονται εύθραυστα, λόγω ενδείξεων οικονομικής πίεσης στους καταναλωτές:

• αυξημένες καθυστερήσεις δανείων,
• χαμηλά ποσοστά παραιτήσεων από εργασία (ένδειξη αβεβαιότητας),
• αυξημένη αποταμίευση
• και μειωμένη ζήτηση για νέο δανεισμό.

Τι να προσέξουν οι επενδυτές

Όπως λέει και η παλιά επενδυτική σοφία: «Η αγορά δεν αποτιμά το ίδιο γεγονός δύο φορές», κάτι που σημαίνει ότι δεν αντιδρά με την ίδια ένταση όταν ένα ρίσκο, όπως οι δασμοί, έχει ήδη ενσωματωθεί στις τιμές. Ωστόσο, η σημερινή ανοδική πορεία δείχνει να στερείται μιας πειστικής μακροπρόθεσμης αφήγησης.

Σε αυτό το περιβάλλον, οι επενδυτές θα πρέπει να:

• παρακολουθούν προσεκτικά τους πολλαπλασιαστές αποτίμησης, που και πάλι διευρύνονται,
• προτιμούν ενεργή επιλογή μετοχών (stock-picking) αντί για παθητική επένδυση σε δείκτες,
• εξετάσουν αναδιάρθρωση χαρτοφυλακίων, στοχεύοντας σε μέσες αποδόσεις 5%-10% σε συνθήκες αυξημένης μεταβλητότητας, υψηλότερων πραγματικών επιτοκίων και αποδυνάμωσης του δολαρίου,
• ενισχύσουν τη διαφοροποίηση με τοποθετήσεις σε διεθνείς μετοχές, εμπορεύματα, ενεργειακές υποδομές και hedge funds,
• και τέλος, διατηρήσουν υψηλότερη από τη συνήθη έκθεση σε ομόλογα επενδυτικής βαθμίδας και δημοτικά ομόλογα με σύντομη ή μεσαία διάρκεια.