Cat bonds: Σε κίνδυνο η θέση τους στα UCITS – Τι σημαίνει για τους επενδυτές
Η αγορά των ομολόγων καταστροφών (catastrophe bonds – cat bonds) βρίσκεται σε καθεστώς αναμονής, μετά την εισήγηση της ESMA που αμφισβητεί τη συμβατότητά τους με τα UCITS funds, τον βασικό επενδυτικό μηχανισμό της ΕΕ για μικροεπενδυτές. Στο επίκεντρο βρίσκονται τοποθετήσεις ύψους 17,5 δισ. δολαρίων, ενώ η τελική απόφαση ανήκει πλέον στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η ESMA υποστηρίζει ότι η πολυπλοκότητα των cat bonds τα καθιστά ακατάλληλα για το ευρύ κοινό. Εάν η εισήγηση εγκριθεί, τα προϊόντα θα πρέπει να μεταφερθούν σε εναλλακτικά επενδυτικά σχήματα, εκτός UCITS. Νομικές εταιρείες όπως η Ropes & Gray εκτιμούν ότι οι διαχειριστές θα χρειαστεί να επαναπροσδιορίσουν στρατηγικές και να προσαρμοστούν σε νέο πλαίσιο.
Η συζήτηση έχει προκαλέσει διχασμό. Ο Peter DiFiore της Neuberger Berman προειδοποιεί ότι οι υψηλές αποδόσεις των τελευταίων ετών δεν πρέπει να θεωρούνται δεδομένες, καθώς ένα σοκ ρευστότητας θα μπορούσε να ανατρέψει την αγορά. Αντίθετα, άλλοι βλέπουν ευκαιρίες: ενδεχόμενη υποχρεωτική έξοδος από τα UCITS ίσως ανοίξει θέσεις αγορών σε χαμηλότερες τιμές.
Οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί. Ο δείκτης Swiss Re Global Cat Bond καταγράφει κέρδη 7% το 2025 και σχεδόν 50% από τα τέλη του 2021, ξεπερνώντας τον S&P 500. Για πολλούς επενδυτές, τα cat bonds αποτελούν εργαλείο διαφοροποίησης που άντεξε στην πανδημία και στις αναταράξεις από τους δασμούς της κυβέρνησης Trump.
Υπάρχουν, όμως, και προειδοποιήσεις. Η Eveline Takken-Somers της ολλανδικής PGGM επισημαίνει ότι ένας μεγάλος σεισμός, όπως στο Σαν Φρανσίσκο, θα μπορούσε να προκαλέσει απώλειες 30%-40% σε χαρτοφυλάκια. Αντίθετα, ο Daniel Grieger της Plenum απορρίπτει την προσέγγιση της ESMA ως «λανθασμένη», τονίζοντας ότι τα UCITS δεν απευθύνονται απευθείας σε μικροεπενδυτές αλλά σε θεσμικούς που γνωρίζουν το ρίσκο. «Ναι, μπορεί να χάσεις από cat bonds, αλλά το ίδιο ισχύει και για μετοχές ή high-yield ομόλογα», σημειώνει.
Η διαδικασία λήψης απόφασης θα είναι μακρά, καθώς πέρα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να εγκριθεί και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη-μέλη. Ως τότε, η αγορά των cat bonds –που έχει φτάσει τα 56 δισ. δολάρια– παραμένει σε αναμονή, γνωρίζοντας ότι ακόμη και μια «ομαλή μετάβαση» μπορεί να αλλάξει ριζικά το πώς αυτά τα προϊόντα εντάσσονται στα χαρτοφυλάκια στην Ευρώπη.
