click away: Πώς θα δουλέψει το εργαλείο ανάγκης για τις επιχειρήσεις
Ένα νέο εργαλείο ρίχνει η κυβέρνηση στη μάχη που δίνει το λιανεμπόριο να σώσει ό,τι σώζεται από το τζίρο μιας χρονιάς που θα γράψει ιστορικές απώλειες.
Click away, “πυρομαχικό ή νάρκη”, αναρωτιέται μερίδια της αγοράς ενόψει της εφαρμογής αυτού του νέου τύπου συναλλαγών καταστημάτων – καταναλωτών από αύριο μέχρι τις 7 Ιανουαρίου και μάλιστα οριζόντια, σε όλη την αγορά. Προϋπόθεση για να λειτουργήσει αυτή η μέθοδος είναι τα καταστήματα να έχουν είσοδο σε δρόμο. Δηλαδή, προς το παρόν εξαιρούνται καταστήματα σε εμπορικά κέντρα και malls. Πρακτικά, οι καταναλωτές θα κάνουν τις παραγγελίες τους ηλεκτρονικά ή τηλεφωνικά και η πληρωμή θα γίνεται είτε μέσω του συστήματος πληρωμών του e-shop, στην πρώτη περίπτωση, είτε μέσω ασύρματου POS όταν ο πελάτης θα πάει στο κατάστημα να παραλάβει την παραγγελία του, σε συνέχεια μηνύματος που θα έχει λάβει από την εταιρεία, στη δεύτερη περίπτωση.
Δηλαδή, η επιχείρηση αφού καταχωρήσει την παραγγελία θα πρέπει να στείλει σχετικό μήνυμα στον πελάτη ή τιμολόγιο με επωνυμία, ΑΦΜ, διεύθυνση και χρόνο παραλαβής. Δεν θα επιτρέπεται η ανταλλαγή χρημάτων και οι συναλλαγές θα γίνονται έξω από το κατάστημα, όπου θα απαγορεύονται ατελείωτες ουρές, με αναμονή μέχρι 9 ατόμων και σε απόσταση 2 μέτρων ο ένας από τον άλλο.
Κι όλο αυτό θα το περάσει ο καθένας μόνος του! Χωρίς παρέα, έχοντας στείλει νωρίτερα sms στο 13033 με τον κωδικό 2 και έχοντας ανά χείρας απόδειξη προαγοράς.
Έτσι θα κάνουμε τα ψώνια για τα Χριστούγεννα του 2020. Κι αν το εργαλείο δεν δουλέψει με τα μέτρα ασφάλειας που προβλέπονται θα αποσυρθεί! Αυτό διεμήνυσε χθες ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, που βρέθηκε στην “άχαρη” θέση να ανακοινώσει ένα μέτρο που διχάζει κυβέρνηση και λοιμωξιολόγους, πολλοί εκ των οποίων κρίνουν επίσης επικίνδυνο το άνοιγμα, από Δευτέρα, 14 Δεκεμβρίου, κομμωτηρίων και βιβλιοπωλείων.
Πολλά μέτρα και σταθμά
Διαπιστώνεται ότι το click away υιοθετείται σχεδόν αποκλειστικά για να αποφορτίσει τον όγκο εντολών που διαχειρίζονται τα συστήματα των εταιρειών courier. Αν και οι εταιρείες ταχυμεταφορών επένδυσαν σε αναβάθμιση των υποδομών τους μετά το πρώτο lockdown φαίνεται ότι δεν έκαναν αρκετά ή δεν υπολόγισαν την εκθετική ανάπτυξη του e-commerce στη χώρα μας. Παραγγελίες από το εξωτερικό φτάνουν συχνά γρηγορότερα.
Εξαιτίας αυτών των δυσλειτουργιών πολλές εταιρείες λιανεμπορίου έχουν κατεβάσει ήδη ρολά στα e-shop τους ή ενημερώνουν ότι οι παραγγελίες μπορεί να διεκπεραιωθούν με το νέο έτος, όπως ενημερώνει σχετικά τους πελάτες της η Max Stores.
Το click away δίνει μια προσωρινή λύση αλλά δημιουργεί και μεγάλα προβλήματα στον ανταγωνισμό, ο οποίος σημειωτέον έχει αλλοιωθεί σε ένα βαθμό και με το άνοιγμα του λιανεμπορίου στους έχοντες επαγγελματικό ΑΦΜ. Νωρίτερα εξυπηρετούσαν μόνο εταιρείες οικοδομικών υλικών και DIY (π.χ. Praktiker, Leroy Merlin κ.α.) αλλά πλέον μπήκαν στο club και άλλα σήματα της αγοράς όπως Πλαίσιο, Public, Media Markt, Kωτσόβολος κ.α..
Πάντως ήδη μεγάλοι παίκτες του λιανεμπορίου έχουν ανακοινώσει ότι δεν θα υποστηρίξουν click away. Ειδικά στην αγορά παιχνιδιού, που είναι στο επίκεντρο αυτές τις ημέρες, ενώ κάποια μικρά μαγαζιά και αλυσίδες παιχνιδιών όπως π.χ. ο Μουστάκας θα υιοθετήσουν την υπηρεσία (κάτι που άλλωστε κάνουν και τα supermarket σε όλο το διάστημα του lockdown για τη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων), κάποιοι άλλοι και μάλιστα με ηγετικό μερίδιο στην αγορά, όπως η Jumbo δεν θα το πράξουν. Η τελευταία προέβη σε σχετική ενημέρωση, μία εβδομάδα περίπου μετά την απόφασή της να αποσύρει και την διαφημιστική της καμπάνια αφού δεν ήταν μεταξύ των επιλέξιμων επιχειρήσεων για επανεκκίνηση – όταν άνοιξαν τα εποχιακά καταστήματα 7 Δεκεμβρίου. Μεταξύ άλλων σημειώνει σε μήνυμα προς τους πελάτες της ότι τα φυσικά καταστήματα στην Ελλάδα με κρατική εντολή θα παραμείνουν κλειστά μέχρι νεωτέρας και η υπηρεσία “Click Away” δεν υφίσταται καθώς δεν υπάρχουν οι ανάλογες υποδομές.
Αν και οι επιχειρηματίες τελούν εν αναμονή της εξειδίκευσης του συγκεκριμένου μέτρου και της δημοσίευσής του σε ΦΕΚ, γίνεται σαφές ότι δεν εξυπηρετεί το σύνολο των καταστημάτων. Μεγάλες εταιρείες που δέχονται μεγάλο αριθμό πελατών ημερησίως είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν προβλήματα με ουρές καταναλωτών έξω από τα καταστήματά τους κι από την άλλη μικρές εταιρείες υστερούν στη δυνατότητα διαχείρισης τηλεφωνικών ή διαδικτυακών παραγγελιων. Τόσο η υποστήριξη της υποδοχής των παραγγελιών όσο και η επιτήρηση των πελατών που θα φτάνουν στα καταστήματα για να παραλάβουν και να πληρώσουν, ώστε ο αριθμός τους και οι αποστάσεις μεταξύ τους να είναι εντός προδιαγραφών, απαιτεί υποδομές.
Ο Ιωάννης Παπαδόπουλος, πρόεδρος του ΣΕΒΠΠΑ (Συνδέσμου Ελλήνων Βιοτεχνών Παιδικών Παιχνιδιών και Αμαξών), αναφέρει στο Fortune Greece ότι το click away είναι απαγορευτικό για μεγάλα καταστήματα αλλά παρόλαυτά φαίνεται να διευκολύνει κάποιες μικρές εταιρείες. Το ερώτημα βέβαια που θέτει είναι πόσοι από τους μικρούς παίκτες της αγοράς διαθέτουν υποδομές να υποστηρίξουν ηλεκτρονικές παραγγελίες και πωλήσεις. Προβλέπει ότι θα υπάρξουν δυσκολίες.
Το ψηφιακό ράφι των “μικρών” και ο αθέμιτος ανταγωνισμός
Αλλά και ο Σταύρος Καφούνης, πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών (ΕΣΑ) αναφέρει στο Fortune Greece ότι η υπηρεσία click away μπορεί να λειτουργήσει μόνο συμπληρωματικά διευκολύνοντας κάποιους επιχειρηματίες που έχουν ήδη e-shop και δεν καλύπτει συνολικά την αγορά, κάτι που μπορεί να συμβεί μόνο όταν ανοίξουν τα καταστήματα. Στο πλαίσιο αυτό έχει καταθέσει δέσμη μέτρων ενώ από την πλευρά του ο Εμπορικός Σύλλογος Πειραιώς (ΕΣΠ) από τα μεσάνυχτα της Παρασκευής 11 Δεκεμβρίου έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιο “Ηλεκτρονικό Εμπόριο εντός 24 ωρών” σε στρατηγική συνεργασία με τις πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου (marketplaces) Public.gr και Skroutz.gr, υπό τον σχεδιασμό και τον συντονισμό της συμβουλευτικής ομάδας ηλεκτρονικού επιχειρείν της Convert Group. Η δράση, που εφαρμόζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, έχει στόχο να δώσει σε μικρές επιχειρήσεις με γρήγορες και απλές διαδικασίες ψηφιακό ράφι εντός 24 ωρών ώστε να ανταποκριθούν άμεσα σε online παραγγελίες των καταναλωτών.
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), Γιώργος Καρανίκας κάνει ανοιχτά λόγο για αθέμιτο ανταγωνισμό σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι “…για την συντριπτική πλειονότητα των εμπορικών επιχειρήσεων – ιδιαίτερα στους μεγάλους κλάδους της ένδυσης και της υπόδησης – οι οποίες δεν διαθέτουν ηλεκτρονικό κατάστημα, ο εορταστικός τζίρος χάνεται οριστικά και αμετάκλητα. Καμία αναπλήρωση των απωλειών δεν θα επέλθει με τηλεφωνικές παραγγελίες, καθώς κανείς πελάτης δεν πληρώνει αν δεν βλέπει τι αγοράζει. Δημιουργείται έτσι μία άνιση αγορά δύο ταχυτήτων, η λειτουργία της οποίας είναι πασιφανές ότι δεν πληροί τους κανόνες του θεμιτού ανταγωνισμού”.
Ας σημειωθεί ότι στο σύνολο της αγοράς μόνο το 17% των επιχειρήσεων διαθέτει e-shop, σύμφωνα με τον Γιώργο Καββαθά, πρόεδρο της Γενικής Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε.) και πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (Π.Ο.Ε.Σ.Ε.). Προειδοποιεί δε ότι δεν θα επωφεληθούν από το μέτρο πολλές επιχειρήσεις που κάνουν αυτές τις ημέρες 30-40% του ετήσιου κύκλου εργασιών τους. Αν και τονίζει με κάθε αφορμή ότι η δημόσια υγεία είναι πάνω από οτιδήποτε, θεωρεί ότι το μοντέλο με το οποίο λειτουργεί η αγορά στο lockdown αναδύει φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού και πλήττει την οικονομική δημοκρατία. Περιγράφει δε μια ασφυκτική κατάσταση για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας. Με πτώση τζίρου 40-50% στο εννεάμηνο, πριν το δεύτερο lockdown, είναι αδύναμες να διαχειριστούν συσσωρευμένες υποχρεώσεις, λειτουργικά έξοδα αλλά και το Δώρο στους εργαζομένους, μια υποχρέωση που δεν αναβάλλεται (πρέπει να καταβληθεί έως 21/12).
