Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας: Ο άνθρακας αντέχει, αλλά όχι για πολύ ακόμη
Η παγκόσμια ζήτηση άνθρακα εκτιμάται ότι θα αυξηθεί ελαφρώς το 2025, κατά περίπου 0,5% σε σχέση με το 2024 – έτος που ήταν ήδη ρεκόρ – φτάνοντας τα 8,85 δισ. τόνους, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) για τον άνθρακα.
Όπως δήλωσε ο διευθυντής αγορών ενέργειας του ΙΕΑ, Κεϊσούκε Σανταμόρι, το 2025 οδεύει προς «ένα νέο ιστορικό ρεκόρ» στην κατανάλωση άνθρακα, σε μια συγκυρία όπου η κλιματική πίεση εντείνεται, με το 2025 να καταγράφεται ως η δεύτερη θερμότερη χρονιά στην ιστορία, μετά το 2024.
Παρά το νέο ρεκόρ, ο ΙΕΑ εκτιμά ότι η παγκόσμια ζήτηση άνθρακα έχει πλέον κορυφωθεί και θα αρχίσει να υποχωρεί ελαφρώς έως το 2030, επιστρέφοντας στα επίπεδα του 2023. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται στον αυξανόμενο ανταγωνισμό από άλλες πηγές ηλεκτροπαραγωγής.
Η ταχεία ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η σταδιακή επέκταση της πυρηνικής ενέργειας και η είσοδος μεγάλων ποσοτήτων υγροποιημένου φυσικού αερίου στην αγορά αναμένεται να περιορίσουν την ηλεκτροπαραγωγή από άνθρακα – η οποία σήμερα αντιστοιχεί στα δύο τρίτα της συνολικής κατανάλωσης – ήδη από το 2026. Αντίθετα, η χρήση άνθρακα στη βιομηχανία προβλέπεται να παραμείνει πιο ανθεκτική.
Διαφοροποιήσεις ανά περιοχή
Στην Κίνα, τον μεγαλύτερο καταναλωτή άνθρακα παγκοσμίως, που αντιστοιχεί στο 56% της συνολικής ζήτησης, η κατανάλωση το 2025 εκτιμάται ότι θα παραμείνει σταθερή σε σχέση με το 2024. Ωστόσο, ο ΙΕΑ επισημαίνει ότι τα πρότυπα κατανάλωσης σε βασικές αγορές αποκλίνουν από τις πρόσφατες τάσεις.
Στην Ινδία, οι έντονοι και πρόωροι μουσώνες οδήγησαν σε μείωση της ζήτησης άνθρακα, μόλις για τρίτη φορά τα τελευταία 50 χρόνια. Στον αντίποδα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, η αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και πολιτικές που επιβραδύνουν το κλείσιμο ανθρακικών μονάδων – στο πλαίσιο της ενεργειακής στρατηγικής Τραμπ – οδήγησαν σε αύξηση της κατανάλωσης, μετά από 15 χρόνια συνεχούς πτώσης.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ζήτηση άνθρακα μειώθηκε μόλις κατά 3%, έναντι μέσης μείωσης 18% το 2023 και το 2024, εξέλιξη που αποδίδεται στη χαμηλή παραγωγή υδροηλεκτρικής και αιολικής ενέργειας κατά το πρώτο εξάμηνο.
