Δύο χρόνια μετά τη 7η Οκτωβρίου: Ένα διχασμένο Ισραήλ και μια Γάζα που αγωνίζεται να επιβιώσει
- Δύο χρόνια μετά την επίθεση της Χαμάς, ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει.
- Το Ισραήλ αντιμετωπίζει εσωτερικές αντιδράσεις και διεθνή πίεση.
- Η Γάζα παραμένει σε ανθρωπιστική καταστροφή χωρίς προοπτική ανοικοδόμησης.
Δύο χρόνια μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, που άνοιξε τον πιο αιματηρό κύκλο βίας στη Μέση Ανατολή των τελευταίων δεκαετιών, το Ισραήλ μοιάζει πιο διχασμένο και απομονωμένο από ποτέ. Οι επιχειρήσεις στη Γάζα έχουν στοιχίσει τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους, έχουν καταστρέψει υποδομές, πόλεις και οικογένειες, χωρίς ωστόσο να έχουν επιτύχει τον δηλωμένο στόχο: την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων, μεταδίδουν οι New York Times.
Η σφοδρότητα της ισραηλινής αντίδρασης έχει προκαλέσει διεθνή κατακραυγή, με κατηγορίες για γενοκτονία και ραγδαία αύξηση του αντισημιτισμού παγκοσμίως. Την ίδια ώρα, το κίνημα εποικισμού στη Δυτική Όχθη επεκτείνεται, περιορίζοντας ακόμη περισσότερο το όραμα για παλαιστινιακή κρατική υπόσταση.
Μια ατελείωτη σύγκρουση ταυτότητας
Ο εκτοπισμός, η μνήμη και η απώλεια παραμένουν κοινά βιώματα για τους δύο λαούς. Από το Ολοκαύτωμα και τη Νάκμπα του 1948 μέχρι τις σύγχρονες συγκρούσεις, οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι ανταγωνίζονται στη ρητορική του πόνου και της θυματοποίησης. Η 7η Οκτωβρίου άνοιξε ξανά αυτές τις πληγές, ωθώντας τις δύο πλευρές σε ακόμη μεγαλύτερη εχθρότητα και δυσπιστία.
Στους γείτονες του Ισραήλ, η εικόνα που κυριαρχεί είναι αυτή ενός κράτους με αυτοκρατορικές φιλοδοξίες, έπειτα από τα πλήγματα του Νετανιάχου εναντίον της Χεζμπολάχ και του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Μέσα στο ίδιο το Ισραήλ όμως, δεν υπάρχει αίσθηση νίκης — μόνο εξάντληση και οργή.
Οι όμηροι και η αγωνία των οικογενειών
Περίπου 20 Ισραηλινοί όμηροι παραμένουν στη Γάζα, ενώ οι σοροί 25 ακόμη δεν έχουν επιστραφεί, έπειτα από 725 ημέρες αιχμαλωσίας. Στο Κάιρο ξεκίνησαν χθες νέες διαπραγματεύσεις για ανταλλαγή ομήρων με Παλαιστίνιους κρατούμενους, χωρίς ωστόσο να διαφαίνεται άμεση πρόοδος.
Την ίδια ώρα, εκατοντάδες χιλιάδες Ισραηλινοί βγαίνουν συχνά στους δρόμους απαιτώντας από την κυβέρνηση να τερματίσει τον πόλεμο. «Βλέπουμε την κυβέρνηση Νετανιάχου ως εχθρό μας», δηλώνουν οι γονείς των ομήρων, κατηγορώντας τον πρωθυπουργό ότι «παρατείνει τον πόλεμο για πολιτική επιβίωση».
Το «σχέδιο Τραμπ» για τη Γάζα
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει προτείνει μια μορφή διεθνούς κηδεμονίας για τη Γάζα, με στόχο – όπως λέει – να ανοίξει «έναν δρόμο προς την ειρήνη». Η πρότασή του περιλαμβάνει την οικονομική μεταμόρφωση της περιοχής σε παράκτιο τουριστικό και εμπορικό κέντρο, υπό διεθνή εποπτεία και με περιορισμένη συμμετοχή των Παλαιστινίων στη διακυβέρνηση.
Όμως η ιδέα αντιμετωπίζεται με δυσπιστία και οργή: πολλοί τη θεωρούν υποτιμητική για έναν πληθυσμό που ζει μέσα στα ερείπια και την πείνα, χωρίς καμία προοπτική για αυτοδιάθεση.
Μια Γάζα που αναπνέει μέσα στα συντρίμμια
Μετά από δύο χρόνια πολέμου, ολόκληρες πόλεις έχουν σβηστεί από τον χάρτη, η κοινωνική συνοχή έχει διαλυθεί, και ένας στους 34 κατοίκους της Γάζας έχει σκοτωθεί. Οι περισσότεροι παλεύουν απλώς για να επιβιώσουν, χωρίς να μπορούν να φανταστούν το μέλλον.
