Έκθεση Ντράγκι έναν χρόνο μετά: Η Ευρώπη παραμένει απροετοίμαστη για τις μεγάλες προκλήσεις
Ένα χρόνο μετά την έκθεση του Μάριο Ντράγκι για την ανταγωνιστικότητα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προχωρήσει σε σειρά πρωτοβουλιών, όμως η υλοποίηση παραμένει πίσω, ενώ οι εθνικές κυβερνήσεις δείχνουν απροθυμία να στηρίξουν ουσιαστικά τη φιλοδοξία των Βρυξελλών.
Ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ δεν κρύβει τη δυσαρέσκειά του, υπογραμμίζοντας ότι η ΕΕ είναι «κακώς προετοιμασμένη» απέναντι στις παγκόσμιες προκλήσεις, ειδικά μετά το «σκληρό ξύπνημα από τον Τραμπ».
Η Κομισιόν πρότεινε ταμείο 409 δισ. ευρώ για τη βιομηχανική αναζωογόνηση, όμως η Ursula von der Leyen βρέθηκε αντιμέτωπη με αντιστάσεις από κράτη-μέλη και επιτρόπους που δεν θέλουν περικοπές σε επιδοτήσεις αγροτών ή περιφερειών. Το συνολικό μέγεθος του προϋπολογισμού, μόλις 1,26% του ΑΕΕ της ΕΕ, θεωρείται πολύ μικρό για να ανταποκριθεί στις ανάγκες που είχε επισημάνει ο Draghi.
Η νέα «Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων» προσθέτει ιδέες στη δεκαετή Ένωση Κεφαλαιαγορών, αλλά παραμένει σε μεγάλο βαθμό θεωρητική.
Βασικές προτάσεις, όπως η ενοποίηση της εποπτείας και η άρση εθνικών φραγμών, δεν έχουν προχωρήσει, ενώ αντιστάσεις από κράτη και βιομηχανία αναμένεται να επιβραδύνουν περαιτέρω τις εξελίξεις.
Ο Ντραγκι υπερασπίζεται την έκδοση κοινού ευρωπαϊκού χρέους, όπως το πρόγραμμα ανάκαμψης της πανδημίας. Ωστόσο, η Γερμανία και η Ολλανδία παραμένουν αντίθετες. Παρά τα μικρά βήματα με την αμυντική χρηματοδότηση, η ΕΕ απέχει πολύ από το να εκδίδει ομόλογα σε τακτική βάση, όπως οι ΗΠΑ.
Η Επιτροπή υιοθέτησε την πρόταση για βιομηχανικό σχέδιο στον κλάδο, αλλά οι περισσότερες δεσμεύσεις παραμένουν στα χαρτιά. Οι Κινέζοι κατασκευαστές συνεχίζουν να κερδίζουν έδαφος, ενώ οι ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες καθυστερούν.
Ο Ντράγκι είχε μιλήσει για επενδύσεις μισού τρισ. ευρώ σε δίκτυα ενέργειας. Αντί αυτού, η ΕΕ στράφηκε σε εισαγωγές αμερικανικής ενέργειας ύψους 750 δισ. δολαρίων, προκαλώντας αντιδράσεις από οικολογικές οργανώσεις. Η επίδραση στις τιμές παραμένει ασαφής.
Το προσχέδιο «Telecoms Act» συνάντησε σοβαρές αντιδράσεις από κράτη και ρυθμιστικές αρχές. Οι εθνικές κυβερνήσεις απορρίπτουν τις ριζικές αλλαγές που προτείνει ο Ντράγκι, καθιστώντας αβέβαιο το μέλλον του σχεδίου.
Η Επίτροπος Ribera προχώρησε σε αναθεώρηση του πλαισίου κρατικών ενισχύσεων και κανόνων συγχωνεύσεων, όμως η εφαρμογή θα καθυστερήσει ως το 2027 και η ουσία μένει περιορισμένη.
Η ΕΕ διατηρεί αμυντική στάση απέναντι στην Κίνα και τις ΗΠΑ. Παρά την πρόταση Draghi για πιο ενεργητική εμπορική πολιτική, η υπόθεση των δασμών στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα παραμένει η μόνη κίνηση μέχρι σήμερα.
Παρά τις κοινές δηλώσεις και τις εξαγγελίες για υποδομές, λίγα έχουν υλοποιηθεί για να ενισχυθεί η άμυνα της Ευρώπης απέναντι στις κυβερνοεπιθέσεις και τις υβριδικές απειλές.
Παρά τον νέο Επίτροπο Βιομηχανίας Άμυνας, οι κυβερνήσεις κρατούν τον έλεγχο. Ο Ντράγκι ζητά ομοσπονδιοποίηση επενδύσεων, αλλά η λέξη αυτή παραμένει πολιτικό ταμπού. Περαιτέρω, η πρόταση για Biotech Act αναμένεται έως το τέλος του έτους, με στόχο την ενίσχυση της καινοτομίας και την αντιμετώπιση της υποεπένδυσης σε σχέση με ΗΠΑ και Κίνα. Παρά την πρόοδο, τα διαθέσιμα κονδύλια παραμένουν χαμηλά.
Η Επιτροπή προχώρησε σε μεγάλη χαλάρωση περιβαλλοντικών κανόνων, ικανοποιώντας τη βιομηχανία αλλά προκαλώντας έντονες αντιδράσεις από οικολογικές οργανώσεις.
Η γεωργία δεν αποτέλεσε προτεραιότητα για τον Draghi, ωστόσο ο νέος προϋπολογισμός προβλέπει μείωση 20% στις επιδοτήσεις, κάτι που προκαλεί αντιδράσεις.
Συνεπώς, ένα χρόνο μετά την παρουσίαση της έκθεσης Ντράγκι, η ΕΕ έχει προχωρήσει σε ανακοινώσεις και στρατηγικά σχέδια, αλλά η υλοποίηση παραμένει απογοητευτική. Οι μεγάλες προτάσεις για κοινό χρέος, επενδύσεις στην ενέργεια και εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς σκοντάφτουν στις εθνικές αντιστάσεις, αφήνοντας τον ίδιο τον Draghi να επαναλαμβάνει ότι η Ευρώπη κινδυνεύει να μείνει πίσω στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.
