Ένας μήνας παραπάνω καύσωνα: Η μισή ανθρωπότητα ζει ήδη τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης
Το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού βίωσε έναν επιπλέον μήνα ακραίας ζέστης μέσα σε ένα μόλις έτος, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Δράσης κατά της Ζέστης (2 Ιουνίου). Η έρευνα αποδίδει το φαινόμενο αποκλειστικά στην κλιματική αλλαγή που προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του World Weather Attribution, του Climate Central και του Ερυθρού Σταυρού, και βασίστηκε σε ανάλυση της περιόδου από 1η Μαΐου 2024 έως 1η Μαΐου 2025. Οι ερευνητές όρισαν τις «ημέρες ακραίας ζέστης» ως εκείνες κατά τις οποίες η θερμοκρασία υπερέβη το 90% του μέσου όρου της περιόδου 1991–2020 σε κάθε περιοχή. Συγκρίνοντας τα δεδομένα με έναν υποθετικό κόσμο χωρίς ανθρωπογενή υπερθέρμανση, διαπιστώθηκε ότι περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια άνθρωποι βίωσαν τουλάχιστον 30 επιπλέον ημέρες καύσωνα.
«Με κάθε τόνο CO₂ που εκπέμπεται, η ζέστη επηρεάζει όλο και περισσότερους ανθρώπους», δήλωσε η Φριντερίκε Ότο, κλιματολόγος στο Imperial College London και συντάκτρια της έκθεσης. Η χρήση ορυκτών καυσίμων παραμένει βασικός μοχλός της υπερθέρμανσης του πλανήτη, με συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία και την ευημερία σε κάθε ήπειρο — ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου καταγράφεται και η μεγαλύτερη έλλειψη δεδομένων.
Το 2024 αναδείχθηκε ως η θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί, ξεπερνώντας το 2023, ενώ ο Ιανουάριος του 2025 ήταν επίσης ο θερμότερος στην ιστορία των μετρήσεων. Κατά μέσο όρο, η παγκόσμια θερμοκρασία την τελευταία πενταετία είναι κατά 1,3°C υψηλότερη από τα προβιομηχανικά επίπεδα, ενώ το 2024 ξεπέρασε για πρώτη φορά το συμβολικό όριο του +1,5°C που θέτει η Συμφωνία του Παρισιού.
Η μελέτη κατέγραψε 67 σοβαρά επεισόδια ακραίας ζέστης, όλα με αποτύπωμα κλιματικής αλλαγής. Το μεγαλύτερο πλήγμα δέχθηκε το νησί Αρούμπα στην Καραϊβική, με 187 ημέρες ακραίας ζέστης — 45 περισσότερες από όσες θα σημειώνονταν σε έναν κόσμο χωρίς υπερθέρμανση.
Παράλληλα, υπογραμμίζεται η έλλειψη επαρκών στοιχείων για τις επιπτώσεις στην υγεία: ενώ η Ευρώπη κατέγραψε 61.000 θανάτους σχετιζόμενους με τη ζέστη το καλοκαίρι του 2022, άλλες περιοχές δεν διαθέτουν ανάλογη τεκμηρίωση. Πολλοί θάνατοι αποδίδονται λανθασμένα σε άλλες παθήσεις, αποκρύπτοντας την πραγματική κλίμακα της κρίσης.
Η επιστημονική κοινότητα εκπέμπει σήμα κινδύνου: η ακραία ζέστη είναι πλέον μέρος της καθημερινότητας για δισεκατομμύρια ανθρώπους και τα περιθώρια αντίδρασης στενεύουν.
