Ενέργεια: Το limit up της ζήτησης και η ανισορροπία στις τιμές
Ο παρατεταμένος καύσωνας έχει στείλει στα ύψη τη ζήτηση ηλεκτρικού ρεύματος ασκώντας ανοδικές πιέσεις στις τιμές χονδρικής, με αύξηση κατά 27,2%, πάνω από τα 141 ευρώ/MWh στην αγορά επόμενης μέρας, με την Ελλάδα στην κορυφή της ευρωπαϊκής κατάταξης μαζί με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
Με φορτία που ξεπερνούν τα 10.000 MW και 10.500 MW τις τελευταίες ημέρες η ζήτηση έχει φτάσει στο “κόκκινο” δοκιμάζοντας τις αντοχές του συστήματος που αναταποκρίνεται αφενός με ηλεκτροπαραγωγή μέσω φωτοβολταϊκών την ημέρα, καθώς οι ανεμογεννήτριες δεν ευνοούνται από τους ασθενείς ανέμους και αφετέρου με μονάδες φυσικού αερίου και λιγνίτη τις βραδινές ώρες και τις ημέρες κορύφωσης της ζήτησης.
Σημειώνεται η συμμετοχή στο σύστημα των μονάδων φυσικού αερίου της Metlen στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας και των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Motor Oil στην Κομοτηνή, με συνολική ισχύ πάνω από 1,6 GW, καθώς και οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ, μεταξύ των οποίων οι μονάδες 1 και 2 του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου, οι οποίες προβλέπεται να αποσυρθούν τον Σεπτέμβριο καθώς και η Πτολεμαΐδα V.
Σημειώνεται ότι το φυσικό αέριο παραμένει βασικός τροφοδότης του συστήματος συμμετέχοντας στο ενεργειακό μίγμα με μερίδιο πάνω από 40% έναντι 35% των ΑΠΕ, 5% των υδροηλεκτρικών και 12% των εισαγωγών.
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα, παρά την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, το σύστημα ανταποκρίνεται χωρίς προβλήματα επιβεβαιώνοντας προς το παρόν τις προσδοκίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Υπενθυμίζεται ότι είχε προετοιμαστεί ο μηχανισμός στο πλαίσιο έκτακτης σύσκεψης υπό τον υπουργό Σταύρο Παπασταύρου, με τη συμμετοχή εκπροσώπων του ΑΔΜΗΕ, του ΔΕΔΔΗΕ και της ΡΑΑΕ. Υπάρχει επομένως εγρήγορση για πιθανούς κινδύνους ενώ το ενδιαφέρον είναι πάντα εστιασμένο και στις τιμές.
Η τιμή χονδρικής ρεύματος στην αγορά επόμενης ημέρας (Day-Ahead Market), σύμφωνα με τα στοιχεία της ΡΑΑΕ, διαμορφώνεται στα 141,63 ευρώ/MWh για την Ελλάδα όσο και για τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Υψηλότερες τιμές καταγράφονται μόνο στην Σλοβενία (149,37 ευρώ/MWh) και στο Κόσσοβο (141,87 ευρώ/MWh) ενώ στον αντίποδα, οι χαμηλότερες τιμές σημειώνονται σε χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης.
Υπενθυμίζεται ότι το θέμα αυτών των ανισορροπιών στις τιμές ανέδειξαν πρόσφατα οι βιομηχανικοί καταναλωτές ενέργειας της Ελλάδας (ΕΒΙΚΕΝ), της Βουλγαρίας (BFIEC) και της Ρουμανίας (ACER), οι οποίοι με επιστολή τους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή εφιστούσαν την προσοχή στον τρόπο λειτουργίας του ηλεκτρικού συστήματος της Αυστρίας που οδηγεί σε αύξηση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η κίνηση ήρθε λίγο μετά την πρώτη συνεδρίαση της ομάδας που σύστησε η ΕΕ για να αξιολογήσει το πρόβλημα. Οι βιομηχανικοί φορείς εξηγούσαν ότι συχνά οι δυναμικότητες από την Αυστρία προς την Ουγγαρία ήταν στα 0 MW, ειδικά στις πρωινές και βραδινές αιχμές και στο παρελθόν αυτή η παρέκκλιση είχε πολύ αρνητικές επιπτώσεις στις τιμολογιακές ζώνες προσφοράς της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Επίσης, στο θέμα παρενέβη και ο ευρωβουλευτής Νικόλας Φαραντούρης, που κατέθεσε ερώτηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Εξηγεί ότι με το άρθρο 16 παρ. 8 του Κανονισμού 2019/943, οι διαχειριστές συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας οφείλουν να διασφαλίζουν ελάχιστα επίπεδα διαθέσιμης δυναμικότητας και δεν επιτρέπεται να περιορίζουν τον διαθέσιμο όγκο της δυναμικότητας διασύνδεσης ως μέσο επίλυσης της συμφόρησης εντός της δικής τους ζώνης προσφοράς.
Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατή η χορήγηση παρεκκλίσεων για λόγους διατήρησης της ασφάλειας λειτουργίας του συστήματος, αποφεύγοντας όμως διακρίσεις μεταξύ εσωτερικών και διαζωνικών ανταλλαγών (παρ. 9 του ίδιου άρθρου). Ωστόσο, ο Αυστριακός Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς (APG) έχει λάβει έξι συνεχόμενες παρεκκλίσεις, παραμένοντας ουσιαστικά εκτός απαιτήσεων ενώ η συνεχόμενη χορήγηση παρεκκλίσεων επηρεάζει σημαντικά τον όγκο της δυναμικότητας που παρέχεται σε άλλα συμμετέχοντα κράτη στην αγορά ενέργειας, με επιπτώσεις στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στις αγορές επόμενης ημέρας μεταξύ της Νοτιοανατολικής και της Κεντρικής Ευρώπης.
