Ενίσχυση του σχήματος 3+1 φέρνει το νέο αμερικανικό νομοσχέδιο για την Ανατολική Μεσόγειο
- Το State Reauthorization Act περιλαμβάνει διατάξεις για την παράταση και θεσμοθέτηση του σχήματος 3+1 (ΗΠΑ, Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ).
- Προβλέπει τη δημιουργία Διυπηρεσιακής Ομάδας Συνεργασίας για την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο.
- Η ομάδα θα συνεδριάζει δύο φορές τον χρόνο με εκπροσώπους των τεσσάρων χωρών.
Σημαντικές προβλέψεις για την ενίσχυση του σχήματος 3+1 και την ενεργότερη συμμετοχή των ΗΠΑ στα ζητήματα ασφάλειας της Ανατολικής Μεσογείου περιλαμβάνει η πρώιμη εκδοχή του νομοσχεδίου State Reauthorization Act που βρίσκεται στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Οι διατάξεις του βασίζονται στο νομοσχέδιο που είχε καταθέσει νωρίτερα η βουλευτής Νικόλ Μαλλιωτάκη, με στόχο τη διεύρυνση της συνεργασίας σε τομείς αντιτρομοκρατίας και θαλάσσιας ασφάλειας. Οι διπλωματικές προβλέψεις ενσωματώθηκαν στο State Reauthorization Act, ενώ οι αμυντικές εντάχθηκαν στο νομοσχέδιο για τον αμερικανικό αμυντικό προϋπολογισμό (NDAA).
Κεντρική διάταξη του νομοσχεδίου αποτελεί η παράταση της διακοινοβουλευτικής ομάδας συνεργασίας 3+1 (ΗΠΑ–Ελλάδα–Κύπρος–Ισραήλ) έως το 2027, επεκτείνοντας τη διάρκεια της θεσμικής σχέσης που είχε εγκριθεί με τον Νόμο για την Αμυντική και Διακοινοβουλευτική Εταιρική Σχέση ΗΠΑ–Ελλάδας του 2021. Παράλληλα, προβλέπεται η δημιουργία υποομάδας ασφάλειας με συμμετοχή 6 βουλευτών και 6 γερουσιαστών.
Για πρώτη φορά, το νομοσχέδιο θεσμοθετεί και σε επίπεδο εκτελεστικής εξουσίας το σχήμα 3+1, με τη σύσταση Διυπηρεσιακής Ομάδας Συνεργασίας για την Ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο. Στην ομάδα θα συμμετέχουν εκπρόσωποι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, του Υπουργείου Άμυνας και του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας, οι οποίοι θα συνεδριάζουν δύο φορές τον χρόνο με αξιωματούχους από την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ για ζητήματα τρομοκρατίας, ενεργειακής και θαλάσσιας ασφάλειας.
Το νομοσχέδιο επεκτείνει επίσης τη συνεργασία με την Κύπρο, μέσω ρύθμισης που εισήγαγε ο βουλευτής Κρις Πάππας σχετικά με το εμπάργκο πώλησης όπλων. Η διάταξη δεν αίρει το εμπάργκο, αλλά αυξάνει τη διάρκεια ανανέωσής του από ένα σε πέντε έτη, δίνοντας τη δυνατότητα για μακροπρόθεσμο εξοπλιστικό σχεδιασμό στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής έχει ολοκληρώσει την εξέταση του νομοσχεδίου, το οποίο θα οδηγηθεί στην Ολομέλεια μετά την επανέναρξη λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Στη Γερουσία, ωστόσο, ο πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων Τζιμ Ρις δεν έχει ακόμη καταθέσει αντίστοιχο σχέδιο, αφήνοντας αβέβαιη την τελική πορεία των διατάξεων.
