Fortune Θέμα: Το νέο lockdown και οι προσδοκίες για τον τζίρο των «Χριστουγέννων»

Fortune Θέμα: Το νέο lockdown και οι προσδοκίες για τον τζίρο των «Χριστουγέννων»
Workers install a festive Christmas-themed window display in a Harvey Nichols store in central Manchester, north west England on November 4, 2020, as the country prepares for a second Covid-19 lockdown in an effort to combat soaring infections. - England heads into a second national lockdown on November 5. (Photo by Oli SCARFF / AFP) Photo: AFP
Χαμηλές οι προσδοκίες των επιχειρηματιών - Περιορισμένες επενδύσεις σε διαφήμιση και στοκ - Η πτώση της κατανάλωσης και η απαισιοδοξία.

Με την κυβέρνηση να κλιμακώνει τη στρατηγική αντιμετώπισης της εξάπλωσης του Covid-19, οι μόνες ελπίδες να περισωθεί ο χριστουγεννιάτικος τζίρος των καταστημάτων είναι η απόλυτη αποτελεσματικότητα του νέου lockdown σε συνδυασμό με τη νέα δέσμη μέτρων στήριξης της ρευστότητας των επιχειρήσεων και της απασχόλησης.

Αν και τα μέτρα δεν αναμένεται να αποτιμηθούν πριν το τέλος του μήνα οι προσδοκίες των επιχειρήσεων για τόνωση των εσόδων τους από την Χριστουγεννιάτικη αγορά, η οποία σημειωταίον υπολογίζεται περί τα 3,5 δισ. ευρώ, περιορίζονται ενώ αναβαθμίζεται και ο κίνδυνος για βαθύτερη ύφεση. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι όλες οι επιχειρήσεις του λιανεμπορίου, από μεγάλους ομίλους και αλυσίδες μέχρι μικρές επιχειρήσεις αντλούν σημαντικό μέρος των εσόδων τους το τελευταίο δίμηνο της χρονιάς, το ποσοστό αυτό ξεπερνά το 20-25% του τζίρου σε πολλές περιπτώσεις.

Πέρα από την περίοδο της εορταστικής αγοράς τα τελευταία χρόνια ο τζίρος των εταιρειών ενισχύεται αυτό το διάστημα και από τις πωλήσεις της Black Friday η οποία διαρκεί σχεδόν μία εβδομάδα. Φέτος τα πράγματα είναι διαφορετικά, με τις χαμηλές προσδοκίες των επιχειρηματιών να αποτυπώνονται στο χαμηλό ρίσκο που αναλαμβάνουν. Επενδύουν λιγότερο στη διαφήμιση αλλά και στο στοκ.

Στο ναδίρ η κατανάλωση

Αναφορικά με το περιβάλλον που διαμορφώνεται στην αγορά θα πρέπει να σημειωθεί ότι ήδη η κατανάλωση έχει βρεθεί στο ναδίρ με έναν στους δύο Έλληνες να βλέπει το εισόδημα του να μειώνεται, 6 στους 10 (62%) «μόλις που τα βγάζουν πέρα», ενώ ένας στους 10 (9%) αντλεί από τις αποταμιεύσεις του. Αυτά τα στοιχεία αντλούμε από την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ για τον Οκτώβριο, η οποία δείχνει υποχώρηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης για τέταρτο συνεχή μήνα – στοιχεία που αποτυπώνονται στα έσοδα των επιχειρήσεων.

Οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας επιδεινώνονται όπως και οι αντίστοιχες για την οικονομική τους κατάσταση, ενώ εντονότερα υποχωρούν οι εκτιμήσεις για μείζονες αγορές και η πρόθεση για αποταμίευση. Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης παρουσίασε περαιτέρω υποχώρηση τον Οκτώβριο, ως αποτέλεσμα της επιδείνωσης των επιδημιολογικών δεδομένων στην Ελλάδα, ιδίως στην Αττική και στην Θεσσαλονίκη, που οδήγησε στην κλιμάκωση των μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας και ευρύτερα.

Τα στοιχεία αυτά αποτυπώνονται στην αγορά, με την δραματική συρρίκνωση των πωλήσεων των καταστημάτων. Ενδεικτικές είναι οι εξελίξεις στον κλάδο της εστίασης όπου πολλές επιχειρήσεις προβλέπεται να βάλουν οριστικό λουκέτο.

Η νέα υποχώρηση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, όπως αποτυπώνεται στη μελέτη του ΙΟΒΕ, διατηρεί τους Έλληνες καταναλωτές στην πρώτη θέση της ευρωπαϊκής κατάταξης ως προς τους περισσότερο απαισιόδοξους καταναλωτές, με διαφορά από τις υπόλοιπες χώρες. Την Ελλάδα ακολουθούν η Σλοβενία και η Βουλγαρία. Στην τέταρτη θέση βρίσκονται οι καταναλωτές της Κύπρου ενώ την πεντάδα κλείνει η Πορτογαλία. Τη χαμηλότερη κατάταξη, που αντιστοιχεί σε τιμές του δείκτη που συνεπάγονται αισιοδοξία, εμφάνισαν η Σουηδία, η Δανία και η Λιθουανία, οι οποίες ήταν οι μοναδικές χώρες με θετικό πρόσημο τον Οκτώβριο.

Στην Ελλάδα επίσης, το 50% των νοικοκυριών εκτίμησε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ υπάρχει κι ένα 3% που θεωρεί πως επήλθε μικρή βελτίωση. Όσο για τις προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες το 46% (από 48%) αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση ενώ το 7% (από 5%) προβλέπει μικρή βελτίωση.

Υποχώρηση καταγράφει όμως και η πρόθεση για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες. Το 81% των νοικοκυριών δεν θεωρεί πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο, ενώ το 18% τη θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή.

Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) υποχώρησε, με το 58% των καταναλωτών (από 61%) να προβλέπει ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες.

Ενίσχυση παρουσίασε τον Οκτώβριο η πρόθεση αγοράς αυτοκινήτου εντός των επόμενων 12 μηνών, αλλά παρόλαυτά, το 94,2% (από 96,9%) των καταναλωτών στην Ελλάδα δηλώνει ότι δεν είναι πιθανό να αγοράσει αυτοκίνητο εντός του προσεχούς 12μήνου. Επίσης, οριακή βελτίωση σημειώνεται τον Οκτώβριο σε σχέση με τον Ιούλιο στην πρόθεση για αγορά ή κατασκευή κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών, αλλά μόλις το 3,3% (από 1,2%) των νοικοκυριών δηλώνει ότι ίσως να προβεί σε αγορά ή κατασκευή κατοικίας τον επόμενο χρόνο. Επίσης σημαντικές δαπάνες για βελτίωση/ανανέωση κατοικίας σχεδιάζει μόλις το 11,7% (από 11,8%).