Γιατί ο CEO της startup με τη μεγαλύτερη αποτίμηση αξίας παγκοσμίως αποφάσισε να παραιτηθεί μόλις στα 38 του;

του Eamon Barrett

Ο Zhang Yiming, ο 38χρονος ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της μητρικής εταιρείας του TikTok, Bytedance, ανακοίνωσε την Τετάρτη τα σχέδιά του να παραιτηθεί από τον ρόλο του ως επικεφαλής του τεχνολογικού ομίλου αξίας περίπου 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

«Από τις αρχές του τρέχοντος έτους, έχω περάσει πολύ χρόνο σκεπτόμενος πώς να τροφοδοτήσω καλύτερα πραγματικές μακροπρόθεσμες επιτυχίες, οι οποίες δεν μπορούν απλώς να βασίζονται σε μια σταθερή αλλά σωρευτική πρόοδο», ανέφερε ο Zhang σε επιστολή του προς τους εργαζομένους, παραδεχόμενος ότι «του λείπουν κάποιες από τις δεξιότητες που χαρακτηρίζουν έναν ιδανικό μάνατζερ».

Ο Zhang δήλωσε ότι η αποχώρησή του από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της πιο πολύτιμης νεοφυούς επιχείρησης στον κόσμο θα του επέτρεπε να «έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο σε πιο μακροπρόθεσμες πρωτοβουλίες». Ο συνιδρυτής της ByteDance και σημερινός επικεφαλής του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού, Liang Rubo, θα αναλάβει τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου αργότερα φέτος, μετά από μια εξάμηνη μεταβατική περίοδο.

Αν και το σημείωμα του Zhang προς τους υπαλλήλους είναι εκπληκτικά ειλικρινές, η ξαφνική αποχώρηση του νεαρού δισεκατομμυριούχου έρχεται εν μέσω ενός πιο σκληρού περιβάλλοντος λειτουργίας για τους Κινέζους διευθύνοντες συμβούλους στον κλάδο της τεχνολογίας. Οι ρυθμιστικές αρχές έχουν αυξήσει τον έλεγχο επί των κάποτε ευνοούμενων τεχνολογικών κολοσσών της Κίνας και οι εργαζόμενοι του τεχνολογικού τομέα αντιδρούν στα εξαντλητικά ωράρια εργασίας.

Η επιβίωση σε αυτό το μεταβαλλόμενο τοπίο είναι ένα απαιτητικό έργο για οποιονδήποτε διευθύνοντα σύμβουλο, πόσο μάλλον για κάποιον που – όπως παραδέχεται ο Zhang – δεν ενδιαφέρεται να «διαχειρίζεται στην πραγματικότητα ανθρώπους».

Ο Zhang ίδρυσε την Bytedance το 2012 ως ιστότοπο συγκέντρωσης ειδήσεων με την ονομασία Today’s Headlines, γνωστή και ως Toutiao. Οι έξυπνοι αλγόριθμοι του ιστότοπου, ικανοί να προσαρμόζουν την αρχική σελίδα ώστε να ταιριάζει καλύτερα στα ενδιαφέροντα κάθε θεατή, σημείωσαν τεράστια επιτυχία και η Bytedance έγινε γρήγορα μία από τις πιο πολύτιμες νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνολογίας της Κίνας.

Ο Zhang αξιοποίησε την ανάπτυξη του Toutiao για να λανσάρει το TikTok – την εφαρμογή ανταλλαγής βίντεο που έχει γίνει η κορυφαία εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης για τους εφήβους των ΗΠΑ – καθώς και μια σειρά άλλων προϊόντων. Όμως, δεν έφτασαν όλα τα προϊόντα της Bytedance τη δημοτικότητα του TikTok, μεταξύ των καταναλωτών ή των ρυθμιστικών αρχών.

Το 2018 το Πεκίνο διέταξε την Bytedance να κλείσει έναν ιστότοπο ανταλλαγής αστείων για την κυκλοφορία «χυδαίου και ανάρμοστου περιεχομένου», αναγκάζοντας τον Zhang να προβεί σε μια σπάνια δήλωση μεταμέλειας. «Αυτό το προϊόν ακολούθησε τον λάθος δρόμο και είχε περιεχόμενο που παρέκκλινε από τις βασικές σοσιαλιστικές αξίες», δήλωσε ο Zhang στον προσωπικό του λογαριασμό μετά την απαγόρευση του ιστότοπου.

Παρά τις κάποιες συγκρούσεις ως προς το περιεχόμενο, ωστόσο, η Bytedance έχει ως επί το πλείστον ξεφύγει από τον έλεγχο των κινεζικών ρυθμιστικών αρχών, οι οποίες βρίσκονται στο μέσον μιας εκστρατείας για την κυριαρχία στο Big Tech. Η καταστολή ξεκίνησε όταν οι ρυθμιστικές αρχές μπλόκαραν την αρχική δημόσια προσφορά ύψους 310 δισεκατομμυρίων δολαρίων της Ant Group, θυγατρικής της Alibaba, τον περασμένο Νοέμβριο, αφότου ο ιδρυτής Jack Ma παραπονέθηκε ότι οι χρηματοπιστωτικοί κανονισμοί της Κίνας ήταν αναχρονιστικοί.

Έκτοτε, η Κρατική Διοίκηση για τη Ρύθμιση της Αγοράς (SAMR) – η αντιμονοπωλιακή αρχή της Κίνας – έχει θέσει υπό έλεγχο έναν αριθμό τεχνολογικών κολοσσών, συμπεριλαμβανομένης της Alibaba του Ma και της κορυφαίας εταιρείας παροχής service-on-demand Meituan. Αν και οι ρυθμιστικές αρχές δεν έχουν ακόμη ξεχωρίσει την Bytedance από τους ομολόγους της, η νεοσύστατη επιχείρηση συμπεριλήφθηκε σε έναν κατάλογο 34 τεχνολογικών επιχειρήσεων τις οποίες η SAMR προειδοποίησε ότι πρέπει να διορθώσουν την αντι-ανταγωνιστική συμπεριφορά τους τον Απρίλιο.

«Ακολουθήστε το παράδειγμα της Alibaba», ανέφερε η SAMR σε ανακοίνωσή της σχετικά με τη συνάντηση με τις 34 επιχειρήσεις, αναφερόμενη στις μεταρρυθμίσεις που υποσχέθηκε η Alibaba μετά την επιβολή αντιμονοπωλιακού προστίμου ύψους 2,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την SAMR στον ηγέτη του ηλεκτρονικού εμπορίου νωρίτερα τον ίδιο μήνα.

Υπό τον Zhang, η Bytedance έχει κάνει περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη κινεζική εταιρεία τεχνολογίας για να πλήξει την ηγεμονία των ΗΠΑ, κυριαρχώντας στην αγορά με την εξαιρετικά επιτυχημένη εφαρμογή TikTok. Αλλά η επιτυχία του TikTok έχει προφανώς εξασφαλίσει στην Bytedance ελάχιστη υποστήριξη από το Πεκίνο.

Πέρυσι, καθώς οι ΗΠΑ απειλούσαν να απαγορεύσουν το TikTok εκτός αν η Bytedance πουλούσε την εφαρμογή σε αμερικανική εταιρεία, το Πεκίνο δημιούργησε έναν νέο κανόνα που θα απαιτούσε από τη Bytedance να ζητήσει ρυθμιστική έγκριση πριν προβεί στην πώληση. Η έγκριση δεν δόθηκε, θέτοντας σε κίνδυνο την πιο πολλά υποσχόμενη επιχειρηματική δραστηριότητα της εταιρείας.

Σύμφωνα με το The Information, ο Zhang «αιφνιδιάστηκε» από την παρέμβαση του Πεκίνου, επειδή η εταιρεία «δεν είχε φροντίσει ενεργά» να καλλιεργήσει τις σχέσεις της με τις κινεζικές ρυθμιστικές αρχές και να διαβουλευθεί μαζί τους σχετικά με το μέλλον του TikTok. Οι δυσκολίες διαχείρισης των απαιτήσεων τόσο των κινεζικών όσο και των αμερικανικών ρυθμιστικών αρχών φέρεται να ανάγκασαν τη Bytedance να καθυστερήσει και την αναμενόμενη δημόσια προσφορά.

«Προκειμένου να παραμείνουν επιτυχημένοι, οι διευθύνοντες σύμβουλοι των εταιρειών τεχνολογίας πρέπει να αφιερώνουν πολλή ενέργεια στη διατήρηση καλών σχέσεων με την κυβέρνηση», λέει ο Lian Jye Su, κύριος αναλυτής της ABI Research στη Σιγκαπούρη. «Δεν θέλουν όλοι οι διευθύνοντες σύμβουλοι να αφιερώνουν τον χρόνο και την ενέργειά τους σε αυτό το καθήκον ή δεν έχουν τις κατάλληλες δεξιότητες για να το κάνουν».