Γιατί ο Μάικλ Τζόρνταν μηνύει τη Nascar – Η δίκη που μπορεί να αλλάξει για πάντα τον αμερικανικό μηχανοκίνητο αθλητισμό
- Ο Μάικλ Τζόρνταν οδηγεί μια ιστορική αντιμονοπωλιακή μάχη εναντίον της Nascar, κατηγορώντας το άθλημα ότι ελέγχει πλήρως την αγορά και στερεί από τις ομάδες πραγματική δύναμη.
- Η υπόθεση αποκαλύπτει εσωτερικές κόντρες, οξύτατα μηνύματα και βαθιά ριζωμένη δυσπιστία μεταξύ ομάδων και διοίκησης.
- Η απόφαση της δίκης μπορεί να ανατρέψει δεκαετίες λειτουργίας της Nascar και να οδηγήσει σε ριζική αναδιάρθρωση του σπορ.
Σε μια υπόθεση που ήδη χαρακτηρίζεται «η πιο σημαντική δίκη στην ιστορία της Nascar», ο θρύλος του NBA Μάικλ Τζόρνταν βρέθηκε την Παρασκευή στο δικαστήριο για να καταθέσει εναντίον του οργανισμού που διευθύνει το κορυφαίο motorsport στις ΗΠΑ. Η υπόθεση, που έχει λάβει διαστάσεις-μαμούθ, θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει τον τρόπο λειτουργίας μιας από τις μεγαλύτερες αμερικανικές βιομηχανίες θεάματος.
Ο Τζόρνταν συνιδιοκτήτης της 23XI Racing μαζί με τον τρεις φορές νικητή του Daytona 500, Ντένι Χάμλιν υποστηρίζει ότι η Nascar διατηρεί μονοπωλιακό έλεγχο σε όλα: από τις πίστες και τα έσοδα μέχρι τους κανόνες και το ποιος επιτρέπεται να τρέχει κάθε εβδομάδα.
Απέναντι του βρίσκεται ο κολοσσός Nascar που υποστηρίζει πως δεν έχει παραβεί κανέναν αντιμονοπωλιακό νόμο και ότι η αγωγή απειλεί να «τινάξει στον αέρα» ένα επιχειρηματικό μοντέλο 76 ετών.
Τι βρίσκεται στο επίκεντρο της υπόθεσης
Η καρδιά της διαμάχης είναι τα charters – μια μορφή άδειας που λειτουργεί σαν «χρυσό εισιτήριο» για μόνιμη συμμετοχή στους αγώνες. Ο αριθμός τους είναι περιορισμένος, η αξία τους έχει εκτοξευθεί στα 45 εκατ. δολάρια, αλλά λήγουν και ανανεώνονται μόνο με όρους της Nascar.
Ο Τζόρνταν και η Front Row Motorsports αρνήθηκαν να υπογράψουν το νέο πολυετές συμβόλαιο charters που προτάθηκε το 2024, υποστηρίζοντας ότι τα οικονομικά δεδομένα δεν διασφαλίζουν καμία σταθερότητα. Ως αποτέλεσμα, αγωνίστηκαν ως «open entries» – χωρίς εγγυημένο έσοδο, χάνοντας, όπως λένε, εκατομμύρια.
Ο Τζόρνταν έχει επενδύσει 40 εκατ. δολάρια από την προσωπική του περιουσία στην ομάδα, αλλά εξακολουθεί να μην έχει εξασφαλισμένη θέση στο grid. «Δεν κατέχω πραγματικά τη θέση μου στο άθλημα – η Nascar την κατέχει», δήλωσε στο δικαστήριο.
Η θέση της Nascar
Η Nascar υποστηρίζει πως:
- οι νέες συμφωνίες charters αυξάνουν τα έσοδα των ομάδων
- το γεγονός ότι ομάδες μπορούν να τρέξουν ως “open entries” αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει μονοπωλιακός αποκλεισμός
- οι μεγαλύτεροι ιδιοκτήτες (Πένσκε, Χέντρικ) στηρίζουν το υπάρχον μοντέλο
Ωστόσο, τα προδικαστικά έγγραφα αποκάλυψαν ότι η Nascar εμφάνισε κέρδη άνω των 100 εκατ. δολαρίων το 2024 – κάτι που οι ομάδες θεωρούν ένδειξη άνισης κατανομής δυνάμεων.
Οι αποκαλύψεις που προκάλεσαν σοκ
Η διαδικασία ανταλλαγής εγγράφων άνοιξε τον ασκό του Αιόλου: emails, μηνύματα και εσωτερική επικοινωνία που ποτέ δεν προορίζονταν για τη δημοσιότητα.
Αποκαλύφθηκε ότι:
- στελέχη της Nascar αποκάλεσαν τον Ρίτσαρντ Τσίλντρες «ηλίθιο» και «redneck»
- κάποιος εκτελεστικός ανέφερε πως «οι οπαδοί της Nascar δεν μπορούν να διαβάσουν»
- έγινε συζήτηση για το πώς θα «σκοτώσουν» την SRX σειρά του Τόνι Στιούαρτ
- στέλεχος της 23XI αστειεύτηκε ότι «ο Τζιμ Φρανς πρέπει να πεθάνει» για να αλλάξουν οι όροι
- σύμβουλος του Τζόρνταν έγραψε ότι ο Χάμλιν «δεν είναι καλός επιχειρηματίας»
- ο Τζόρνταν αστειεύτηκε ότι «χάνει στο καζίνο περισσότερα από όσα πληρώνει τον οδηγό του»
Τα μηνύματα αυτά έχουν επιδεινώσει τις σχέσεις των ομάδων με την ηγεσία της Nascar σε πρωτοφανές επίπεδο.
Ποιοι κατέθεσαν στη δίκη
Ο Τζόρνταν παρέστη πλήρως στη διαδικασία – κάτι σπάνιο για ενάγοντα – και μίλησε για την αγάπη του για τους αγώνες και την ανάγκη «δίκαιης συνεργασίας».
Ο Χάμλιν κατέθεσε ότι τα κόστη εκτοξεύονται, ενώ η υπάρχουσα δομή ωφελεί μόνο μία πλευρά. Ο Μπομπ Τζένκινς (Front Row) αποκάλυψε ζημιές άνω των 60 εκατ. δολαρίων.
Από την άλλη, ο πρόεδρος της Nascar, Στιβ Ο’Ντόνελ, υπερασπίστηκε το σύστημα, λέγοντας ότι οι ζημιογόνες μεγάλες διοργανώσεις (LA, Σικάγο, Μεξικό) ήταν επενδύσεις ανάπτυξης.
Η Χέδερ Γκιμπς είπε ότι υποχρεώθηκε να υπογράψει το νέο charter deal «με το πιστόλι στον κρόταφο».
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι – και για ποιον
Οι συνέπειες αυτής της δίκης μπορεί να είναι κολοσσιαίες:
Αν νικήσει ο Τζόρνταν και η Front Row, το δικαστήριο θα μπορούσε να διατάξει:
- υποχρεωτική πώληση της Nascar ή των πιστών από την οικογένεια France
- μονιμοποίηση των charters
- πλήρη αναδιάρθρωση ή κατάργηση του τρέχοντος συστήματος
- αλλαγές στη διοίκηση και στη διακυβέρνηση του σπορ
Αν νικήσει η Nascar, οι 23XI και Front Row ενδέχεται να μη μπορούν να συνεχίσουν μετά το 2026, ενώ οι διαθέσιμες άδειες πιθανότατα θα πουληθούν – με private equity funds ανάμεσα στους μνηστήρες.
Τι ακολουθεί
Η δίκη θα συνεχιστεί για ακόμη μία εβδομάδα στη Βόρεια Καρολίνα. Συμβιβασμός μπορεί να υπάρξει ανά πάσα στιγμή, ακόμη και μετά την ετυμηγορία. Οποιαδήποτε πλευρά μπορεί να ασκήσει έφεση.
Όπως και να εξελιχθεί, η υπόθεση έχει ήδη αποκαλύψει βαθιά ρήγματα στο οικοσύστημα του αθλήματος. Το γεγονός ότι ο Μάικλ Τζόρνταν βρίσκεται καθημερινά στο δικαστήριο δείχνει πόσο υψηλά είναι τα διακυβεύματα – όχι μόνο για τις ομάδες αλλά και για το μέλλον ολόκληρης της Nascar.
