Γιατί ο χρυσός γίνεται το νέο ασφαλές καταφύγιο για επενδυτές το 2025
Η μεγαλύτερη άνοδος του χρυσού από τη δεκαετία του 1970 τροφοδοτείται από αυτό που οι αναλυτές αποκαλούν «χρυσό FOMO» (gold-plated Fomo), καθώς οι επενδυτές, φοβούμενοι ότι θα χάσουν αποδόσεις και ανησυχώντας για τον πληθωρισμό, αυξάνουν το βάρος του πολύτιμου μετάλλου στα χαρτοφυλάκιά τους.
Ειδικότερα, μετά την κήρυξη του εμπορικού πολέμου του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, που προκάλεσε μαζική στροφή σε ασφαλή στοιχεία ενεργητικού και κατακρήμνισε το δολάριο, η τιμή του χρυσού έχει εκτοξευθεί κατά 50% φέτος, φτάνοντας σε ιστορικό υψηλό στα 3.930 δολάρια ανά ουγγιά τη Δευτέρα 6/10.
Ακόμη και όταν η μεταβλητότητα στις αγορές εξαιτίας των δασμών υποχώρησε το καλοκαίρι, η τιμή του χρυσού επιταχύνθηκε, με άνοδο σχεδόν 12% μόνο τον Σεπτέμβριο, τη μεγαλύτερη μηνιαία αύξηση από το 2011.
Σύμφωνα με σημαντικούς διαχειριστές κεφαλαίων, βασικός καταλύτης υπήρξε η διεύρυνση του επενδυτικού ενδιαφέροντος: ολοένα μεγαλύτερο φάσμα επενδυτών ανεβαίνει στο «τρένο» των αυξανόμενων τιμών, μετά από χρόνια ρεκόρ αγορών από τις κεντρικές τράπεζες.
«Είναι χρυσό FOMO», δήλωσε ο Λούκα Παολίνι, επικεφαλής στρατηγικής επενδύσεων στην Pictet Asset Management, αναφερόμενος στον «φόβο να μείνεις εκτός» («fear of missing out») – το ίδιο φαινόμενο που τροφοδοτεί τεράστια κέρδη σε μετοχές τεχνολογικών κολοσσών και σε άλλες αγορές, όπως τα εταιρικά ομόλογα.
«Ο χρυσός έχει γίνει τόσο σημαντικός… που δεν μπορείς να τον αγνοήσεις. Έρχεται μια στιγμή που είναι αδύνατον να μην τον κατέχεις».
«Η αγορά έχει γίνει λίγο τρελή», σχολίασε η Νίκι Σιλς, αναλύτρια της εταιρείας εμπορίας και διύλισης πολύτιμων μετάλλων MKS Pamp, προσθέτοντας ότι ο «καθοριστικός παράγοντας» είναι οι τεράστιες εισροές σε ETFs που επενδύουν σε χρυσό – ένα φθηνό και δημοφιλές επενδυτικό όχημα για ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές.
Εισροές σε ETFs
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Χρυσού, οι καθαρές εισροές σε ETFs με φυσικό αντίκρισμα σε χρυσό εκτινάχθηκαν στα 13,6 δισ. δολάρια τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες, με το σύνολο για το 2025 να ξεπερνά ήδη τα 60 δισ. δολάρια, αριθμός ρεκόρ για ημερολογιακό έτος. Η ποσότητα χρυσού που κατέχουν τα ETFs αυτά ξεπερνά τους 3.800 τόνους, πλησιάζοντας τα επίπεδα της πανδημίας του 2020, όταν οι επενδυτές εγκατέλειπαν τα ριψοκίνδυνα περιουσιακά στοιχεία.
Πίσω από αυτήν την εκτίναξη, τη μεγαλύτερη από το πετρελαϊκό σοκ του 1979, βρίσκονται τα πρώτα σημάδια μιας δομικής αλλαγής: επενδυτές, από ιδιώτες έως συνταξιοδοτικά ταμεία, αρχίζουν να κατανέμουν μακροπρόθεσμα κεφάλαια σε πολύτιμα μέταλλα, όπως κάνουν με μετοχές και ομόλογα.
Αντί του παραδοσιακού μείγματος 60/40 (μετοχές/ομόλογα), η Morgan Stanley προτείνει μια κατανομή 60/20/20, όπου ο χρυσός έχει ίσο βάρος με τα ομόλογα. Μια τέτοια στροφή θα μπορούσε να οδηγήσει τρισεκατομμύρια δολάρια σε επενδύσεις σε χρυσό, σηματοδοτώντας σημαντική αλλαγή σε σχέση με το μόλις 2% που σήμερα κατανέμουν οι διαχειριστές κεφαλαίων στο πολύτιμο μέταλλο, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Bank of America.
«Για πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό», δήλωσε ο Μάικλ Γουίντμερ, επικεφαλής ερευνών μετάλλων στην BofA, «παρατηρούμε αυξημένο ενδιαφέρον από πελάτες που εξετάζουν τη διακράτηση χρυσού μακροπρόθεσμα».
Ορισμένοι πελάτες, σύμφωνα με τη Βαλερί Νοέλ, επικεφαλής trading της ελβετικής ιδιωτικής τράπεζας Syz Group, επιλέγουν συναλλαγές όπου στοιχηματίζουν κατά του δολαρίου αγοράζοντας ταυτόχρονα χρυσό.
«Οι επενδυτές θέλουν να “σορτάρουν” το δολάριο, αλλά δεν είναι σίγουροι ποιο νόμισμα να αγοράσουν — και αυτή η αβεβαιότητα οδηγεί κατευθείαν στον χρυσό», σημείωσε η Σιλς της MKS Pamp.
Ο χρυσός, ο οποίος σε αντίθεση με τα ομόλογα δεν προσφέρει εισόδημα, θεωρείται από κάποιους παραδοσιακούς επενδυτές δύσκολο να αποτιμηθεί ή να προβλεφθεί. Ο Γουόρεν Μπάφετ τον είχε κάποτε χαρακτηρίσει «ούτε ιδιαίτερα χρήσιμο ούτε παραγωγικό». Οι επενδυτές στράφηκαν μαζικά στον χρυσό όταν οι κεντρικές τράπεζες εφάρμοσαν ποσοτική χαλάρωση μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, αλλά οι φόβοι για υπερπληθωρισμό αποδείχθηκαν αβάσιμοι και ο χρυσός δεν ξεπέρασε το υψηλό του 2011 έως το καλοκαίρι του 2020.
Ωστόσο, η αστάθεια στις αγορές ομολόγων, εν μέσω ανησυχιών για ρεκόρ εκδόσεων κρατικού χρέους στις ανεπτυγμένες χώρες, καθιστά τα ομόλογα λιγότερο ελκυστικά ως εργαλείο αντιστάθμισης κινδύνου και προσθέτει ξανά λάμψη στον χρυσό.
«Αυτό που βλέπουμε στις αγορές ομολόγων λειτουργεί σαν παράγοντας ώθησης προς τον χρυσό», δήλωσε η Μάγια Μπαντάρι, επικεφαλής επενδύσεων πολλαπλών κατηγοριών για την περιοχή EMEA στη Neuberger Berman. «Ο χρυσός δείχνει πλέον πιο ελκυστικός ως μέσο διαφοροποίησης σε σχέση με τα ομόλογα».
Ένας ακόμη παράγοντας είναι οι φόβοι ορισμένων επενδυτών ότι οι κυβερνήσεις θα αντιμετωπίσουν τα ιστορικά υψηλά επίπεδα χρέους επιτρέποντας στον πληθωρισμό να παραμείνει πάνω από τον στόχο -ουσιαστικά υποτιμώντας τα περιουσιακά στοιχεία- ειδικά υπό την πίεση του Τραμπ προς τη Fed να διατηρήσει τα επιτόκια χαμηλά.
Η αγορά ομολόγων, ωστόσο, δεν προεξοφλεί απώλεια ελέγχου του πληθωρισμού. Αντίθετα, σύμφωνα με τη Φραντσέσκα Φορναζάρι, επικεφαλής λύσεων συναλλάγματος στην Insight Investment, ο χρυσός χρησιμοποιείται ως «αντιστάθμιση ακραίου κινδύνου» (tail hedge). «Δεν θεωρούμε απώλεια της ανεξαρτησίας της Fed ως βασικό μας σενάριο», πρόσθεσε, «αλλά θέλουμε να έχουμε μια κάλυψη γι’ αυτό το ενδεχόμενο».
