Γιατί τα χρήματά σου χάνουν αξία όταν «κάθονται» – Και πώς να τα προστατεύσεις
Αν ρωτήσεις κάποιον πού θα ήθελε να έχει τα χρήματά του σε περιόδους αβεβαιότητας, η απάντηση που θα ακούσεις συχνότερα είναι: «σε μετρητά». Και είναι λογικό. Το ρευστό φέρνει αίσθηση ασφάλειας. Όμως, αυτή η ασφάλεια κρύβει παγίδες και αν δεν καταλάβεις πώς λειτουργεί ο πληθωρισμός, μπορεί να δεις τις αποταμιεύσεις σου να χάνουν την αξία τους με την πάροδο του χρόνου.
Η παγίδα του ρευστού
Το ρευστό δεν έχει καμία διακύμανση. Δεν κινδυνεύει από «πτώσεις της αγοράς», δεν «φρικάρει» όταν οι ειδήσεις μιλάνε για ύφεση και κρίσεις. Όμως, δεν παράγει και πλούτο. Και κυρίως, δεν σε προστατεύει από έναν πιο ύπουλο εχθρό: τον πληθωρισμό.
Για να το πούμε απλά. Αν πριν 30 χρόνια είχες βάλει 10.000 ευρώ κάτω από το στρώμα, σήμερα αυτά τα λεφτά θα είχαν αγοραστική δύναμη περίπου 4.700 ευρώ. Δηλαδή θα μπορούσες να αγοράσεις σχεδόν τα μισά πράγματα που αγόραζες τότε. Αντίθετα, αν τα είχες επενδύσει σε έναν δείκτη όπως ο S&P 500, σήμερα θα άξιζαν πάνω από 90.000 ευρώ. Εντυπωσιακή διαφορά, έτσι;
Γιατί είναι κακό να έχεις πολλά μετρητά;
Αν κρατάς τα περισσότερα χρήματά σου σε ρευστό, είναι σαν να «πληρώνεις» ένα αόρατο κόστος κάθε χρόνο. Το κόστος αυτό είναι η απώλεια αγοραστικής δύναμης. Όσο υψηλότερος είναι ο πληθωρισμός, τόσο μικρότερη γίνεται η αξία των χρημάτων σου. Ένα απλό παράδειγμα: Ο καφές που κόστιζε 1 ευρώ πριν 20 χρόνια, σήμερα μπορεί να κοστίζει 5 ευρώ. Και θα συνεχίσει να ακριβαίνει.
Πότε είναι χρήσιμο το ρευστό;
Προφανώς, δεν λέμε να μηδενίσουμε τα μετρητά. Χρειαζόμαστε ένα «μαξιλάρι ασφαλείας» για τις απρόβλεπτες καταστάσεις. Είναι καλό να διατηρούμε 3 έως 6 μήνες εξόδων σε έναν λογαριασμό άμεσα προσβάσιμο. Αν, για παράδειγμα, χάσεις τη δουλειά σου, ή έχεις ένα έκτακτο ιατρικό έξοδο, το ρευστό είναι αυτό που θα σε σώσει.
Επίσης, αν πρόκειται να αγοράσεις κάτι σύντομα, όπως αυτοκίνητο ή ακίνητο, είναι καλό να έχεις αυτά τα χρήματα διαθέσιμα και όχι εκτεθειμένα στην αγορά.
Όμως δεν είναι όλο το ρευστό το ίδιο
Τα χρήματα κάτω από το στρώμα είναι το χειρότερο δυνατό σενάριο.
Κάποιες πιο αποδοτικές εναλλακτικές για τα «ασφαλή» σου χρήματα είναι (α) οι προθεσμιακοί λογαριασμοί που δίνουν ένα ελαφρώς καλύτερο επιτόκιο, χωρίς να δεσμεύεσαι για χρόνια ή (β) λογαριασμοί υψηλής απόδοσης οι οποίοι συχνά προσφέρουν μεγαλύτερο επιτόκιο από τις παραδοσιακές τράπεζες.
Η δύναμη της επένδυσης
Το να ξεκινήσεις να επενδύεις δεν χρειάζεται να είναι κάτι τρομακτικό. Ξεκινάς απλά, με έναν στόχο. Γιατί επενδύεις; Για σύνταξη; Για να αγοράσεις σπίτι; Για τα παιδιά σου; Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση θα σου δείξει και τον χρονικό ορίζοντα που έχεις, και το ρίσκο που μπορείς να αντέξεις.
Από εκεί και πέρα, μπορείς να επενδύσεις σε ένα ETF όπως το VUAA, να ξεκινήσεις με μικρά ποσά και να το κάνεις αυτόματα κάθε μήνα. Και όχι, δεν χρειάζεται να γίνεις επαγγελματίας επενδυτής. Το πιο σημαντικό είναι να ξεκινήσεις και να είσαι συνεπής.
Το ρευστό είναι σημαντικό, αλλά σε περιορισμένες δόσεις. Αν θέλεις να διατηρήσεις την αγοραστική σου δύναμη και να χτίσεις πλούτο για το μέλλον, πρέπει να σκεφτείς στρατηγικά και να επενδύσεις. Κράτα το απαραίτητο ποσό, για ανάγκες και στόχους του κοντινού μέλλοντος, και φρόντισε το υπόλοιπο να δουλεύει για σένα.
Ο πραγματικός κίνδυνος δεν είναι να χάσεις τα χρήματά σου στις επενδύσεις. Είναι να τα βλέπεις να «λιώνουν» μέρα με τη μέρα, ενώ απλά κάθονται. Ήρθε η ώρα να τα βάλεις να δουλέψουν.
