Γιατί το αλκοόλ σκοτώνει τις γυναίκες γρηγορότερα
Τον Ιανουάριο, κατά τις τελευταίες εβδομάδες της θητείας του, ο πρώην Γενικός Χειρουργός των ΗΠΑ, Dr. Vivek Murthy, κάλεσε να προστεθούν προειδοποιητικές ετικέτες στα αλκοολούχα ποτά που να αναδεικνύουν τη σύνδεσή τους με τον καρκίνο. Παρότι οι περισσότεροι Αμερικανοί αγνοούν ότι η κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, το 45% συμφωνεί πως περισσότερα από δύο ποτά την ημέρα είναι επιβλαβή, σύμφωνα με έρευνα της Gallup.
Το αλκοόλ έχει ταξινομηθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως καρκινογόνο Ομάδας 1, δηλαδή ότι προκαλεί καρκίνο στον άνθρωπο, ενώ δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο κατανάλωσης. Ωστόσο, η κατανάλωση συνεχίζει να αυξάνεται: παρατηρείται άνοδος στο binge drinking στους ηλικιωμένους, ενώ οι επισκέψεις στα επείγοντα λόγω αλκοόλ αυξήθηκαν σημαντικά στις μεσήλικες γυναίκες.
Παραδοσιακά, οι άνδρες κατανάλωναν περισσότερο αλκοόλ από τις γυναίκες, σύμφωνα με τον ΠΟΥ. Πλέον, όμως, σύμφωνα με το Πρόγραμμα του Yale για τις Φυλετικές Διαφορές στην Κατάχρηση Αλκοόλ, οι γυναίκες στις ΗΠΑ έχουν φτάσει τους άνδρες, τόσο σε ποσότητα κατανάλωσης όσο και σε επικίνδυνη χρήση.
Ανάμεσα στο 2016 και το 2021, οι θάνατοι που σχετίζονται με το αλκοόλ αυξήθηκαν κατά 35% στις γυναίκες και κατά 27% στους άνδρες, σύμφωνα με το CDC. Αντίστοιχα, οι επισκέψεις στα επείγοντα λόγω αλκοόλ αυξήθηκαν κατά 70% στις γυναίκες από το 2006 έως το 2014, ενώ οι νοσηλείες σχετικές με το αλκοόλ αυξήθηκαν κατά 70% στις γυναίκες από το 2000 έως το 2015, έναντι 43% στους άνδρες.
Γιατί οι γυναίκες πίνουν περισσότερο;
Οι λόγοι είναι πολλοί. Όπως εξηγεί η καθηγήτρια Ψυχιατρικής του Yale, Sherry McKee, η κοινωνική αλλαγή παίζει ρόλο:
«Οι γυναίκες πλέον κερδίζουν περισσότερα, καθυστερούν τον γάμο και την τεκνοποίηση. Αυτό δημιουργεί περισσότερο χώρο και χρόνο για κατανάλωση αλκοόλ.»
Επιπλέον, η στοχευμένη διαφήμιση παίζει ρόλο. Η κουλτούρα του «μαμά με κρασί» έχει κανονικοποιηθεί, εξηγεί η Kelly Cosgrove, καθηγήτρια Ψυχιατρικής και Νευροεπιστημών στο Yale.
Η πανδημία COVID-19 επίσης επηρέασε δραματικά τις γυναικείες συνήθειες κατανάλωσης αλκοόλ:
Μια μελέτη του 2020 έδειξε ότι οι ημέρες έντονης κατανάλωσης αλκοόλ (4 ποτά και άνω σε λίγες ώρες) αυξήθηκαν κατά 41% στις γυναίκες.
Γιατί το αλκοόλ επηρεάζει περισσότερο τις γυναίκες;
Ο οργανισμός των γυναικών μεταβολίζει το αλκοόλ διαφορετικά. Έχουν λιγότερο νερό και περισσότερο λιπώδη ιστό, που σημαίνει ότι το αλκοόλ διαχέεται λιγότερο — άρα η συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα είναι υψηλότερη. Επίσης, το ένζυμο που μεταβολίζει το αλκοόλ είναι 40% λιγότερο ενεργό στις γυναίκες.
Ακόμα κι αν μια γυναίκα και ένας άνδρας ίδιας ηλικίας και βάρους πιουν την ίδια ποσότητα, η γυναίκα θα έχει υψηλότερο BAC (αλκοολαιμία).
Κίνδυνοι για την υγεία των γυναικών
Οι γυναίκες διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο από:
-
Εγκεφαλικές βλάβες
-
Νοητική εξασθένηση
-
Καρδιαγγειακά προβλήματα
-
Βλάβες στο συκώτι
-
Κακή ανοσοποιητική λειτουργία
-
Ορμονικές διαταραχές, ακανόνιστη περίοδο
-
Καρκίνους — με κυρίαρχο τον καρκίνο του μαστού
Μια μελέτη του 2023 διαπίστωσε ότι οι άνδρες χρειάζονται 3,2 ποτά ημερησίως για αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου, αλλά οι γυναίκες μόλις 1,8 ποτά ημερησίως.
«Ούτε δύο ποτά την ημέρα είναι ασφαλή για μια γυναίκα», λέει η McKee.
Οι γυναίκες ζητούν λιγότερη βοήθεια — και οι έρευνες τις αγνοούν
Οι γυναίκες έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναζητήσουν βοήθεια για προβλήματα με το αλκοόλ, λόγω κοινωνικού στίγματος. Επίσης, οι περισσότερες κλινικές δοκιμές φαρμάκων έγιναν κυρίως σε άνδρες.
-
Μόλις 13% των συμμετεχόντων σε μελέτες απεξάρτησης ήταν γυναίκες
-
Στις δοκιμές του φαρμάκου disulfiram (FDA-approved), μόνο το 1% ήταν γυναίκες
-
Το naltrexone, παρότι αποτελεσματικό, προκαλεί περισσότερες παρενέργειες στις γυναίκες (ναυτία, αϋπνία)
Το Πρόγραμμα του Yale στοχεύει στη δημιουργία θεραπειών ειδικά για γυναίκες και προωθεί την εξατομικευμένη ιατρική.
«Είμαστε μόλις στην αρχή της κατανόησης των διαφορών στον εγκέφαλο και το σώμα ανδρών και γυναικών ως προς το αλκοόλ», λέει η Marina Picciotto.
«Η εξατομικευμένη προσέγγιση στην εξάρτηση είναι επιτακτική», προσθέτει η McKee.
