Η ανθρώπινη πλευρά της τεχνολογίας και του ψηφιακού μετασχηματισμού
Μετά από δύο χρόνια πανδημίας, έχουμε πλέον ξεκάθαρη εικόνα για τις αλλαγές που έχουν έρθει στη ζωή και την καθημερινότητά μας. Αν επικεντρωθούμε στον χώρο της εργασίας και τις μεταβολές που έχουν επέλθει από αυτή τη συγκυρία, το κοινό συμπέρασμα όλων αφορά στην επιτάχυνση των εξελίξεων, με τη βοήθεια φυσικά και της τεχνολογίας. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, ως ένα δεδομένο που συζητιέται αρκετά χρόνια, αλλά είχε ξεκινήσει να δρομολογείται στις επιχειρήσεις ακόμη και πριν από την πανδημία, έχει πλέον προχωρήσει με γοργούς ρυθμούς, σε σημείο σε πολλές περιπτώσεις να απαιτείται ένας αγώνας δρόμου ώστε να ακολουθήσει κάποιος τους ιλιγγιώδεις ρυθμούς με τους οποίους τρέχουν πλέον τα πράγματα. Εδώ, ωστόσο, κρύβεται ένας κίνδυνος για τις επιχειρήσεις: να εστιάσουν μόνο στον τεχνολογικό τους μετασχηματισμό και να παραμελήσουν τον άνθρωπο – τον πελάτη αλλά και τον υπάλληλό τους.
Ένα white paperπου δημιούργησε το Found.ationμε την υποστήριξη του ευρωπαϊκού οργανισμού EIT Digital, ρίχνει φως ακριβώς σε αυτήν την πτυχή του ψηφιακού μετασχηματισμού.
Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων στο τρένο του ψηφιακού μετασχηματισμού
Όπως αναφέρεται σε έρευνα που δημοσιεύεται στο φετινό Digital Transformation in Greece report, μία πρωτότυπη μελέτη του Found.ationκαι του ευρωπαϊκού οργανισμού EIT Digital, ένα σημαντικό ποσοστό (78%) των επιχειρήσεων ισχυρίζονται ότι πλέον εκτελούν projects που περιλαμβάνουν αντικείμενο που αφορά στον ψηφιακό μετασχηματισμό ή αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου οδικού χάρτη DT και περισσότερο από το 70% των εργαζομένων που ερωτήθηκαν συμμετέχει ενεργά σε αυτά τα projects. Το 97,7% μάλιστα τόνισε ότι η πανδημία επιτάχυνε τις προσπάθειές τους για ψηφιακή μετάβαση σε κάποιο βαθμό. Και όλα αυτά, καθώς το μέλλον αναμένεται να είναι ακόμη πιο συναρπαστικό, με τεχνολογίες όπως το blockchain, το AI, το IoT, το metaverse, να ετοιμάζονται να αλλάξουν για πάντα το επιχειρηματικό τοπίο, καθώς και άλλες πτυχές της ζωής μας.
Ο ανθρώπινος παράγοντας κομβικό σημείο των εξελίξεων
Αναδεικνύοντας τη σημασία του ανθρώπινου παράγοντα στη διαδικασία μετασχηματισμού των επιχειρήσεων, οφείλει κανείς να του δώσει την πρέπουσα βαρύτητα. Είναι γεγονός πως καμία επιχειρηματική αλλαγή δεν μπορεί να συμβεί αν οι άνθρωποι δεν είναι έτοιμοι να την υποδεχτούν στον ίδιο ρυθμό. Όσο και αν οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν τη δυναμική να αλλάξουν την εργασία, δεν μπορούν να το επιτύχουν χωρίς τη συνδρομή του ανθρώπινου παράγοντα. Οι νέες τεχνολογίες, όσο εντυπωσιακές και αν ακούγονται, σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να αποτελέσουν απειλή για τους ανθρώπους – όσο δεν είναι εξοικειωμένοι μ’ αυτές – ή να τους κάνουν να νιώσουν ότι μένουν πίσω. Το κλειδί για να κάνουν οι άνθρωποι βήματα μπροστά είναι, φυσικά, η αναβάθμιση των δεξιοτήτων τους. Και όσο και αν η επένδυση σε νέα ταλέντα, σε ανθρώπους που έχουν τα skills εκείνα που σήμερα θεωρούνται απαραίτητα, είναι ένα χρήσιμο βήμα για μία επιχείρηση, αλλο τόσο – ίσως και πιο σημαντικό – είναι το να αναβαθμίσει το ήδη υπάρχον προσωπικό της, το να αποκτήσουν δηλαδή οι εργαζόμενοί της τις δεξιότητες που θα τους κάνουν να μπορούν να αξιοποιήσουν τα εργαλεία που έχουν ήδη στα χέρια τους.
Δεν είναι μόνο οι τεχνολογικές δεξιότητες απαραίτητες
Η πρόκληση για τις σημερινές επιχειρήσεις είναι να ενδυναμώσουν τους ανθρώπους τους – και μάλιστα όχι μόνο σε επίπεδο τεχνολογικών skills. Όσο σημαντικές δεξιότητες είναι από τη μία ο προγραμματισμός και το data science, τόσο είναι και η δημιουργική σκέψη, η προσαρμοστικότητα, οι επικοινωνιακές δεξιότητες και η επιχειρηματική νοοτροπία.
Όπως αναφέρεται στην έρευνα του Digital Transformation in Greece report σχετικά με τις δεξιότητες προσωπικού, η αναλυτική και καινοτόμος σκέψη είναι η πιο σημαντική ικανότητα που χρειάζονται οι εργαζόμενοι για να υποστηρίξουν το ταξίδι του ψηφιακού μετασχηματισμού ενός οργανισμού. H ψυχική και σωματική ευημερία των εργαζομένων θεωρείται επίσης κορυφαία προτεραιότητα.
Οι πιο πρόσφατες έρευνες στον τομέα της εργασίας αναδεικνύουν την τάση των εργαζομένων να αναζητούν πλέον επιμορφωτικά σεμινάρια ανάμεσα στις παροχές που τους προσφέρει ο εργοδότης τους, πολύ συχνά με τη μορφή σύντομων και στοχευμένων εκπαιδεύσεων που κινούνται θεματικά γύρω από σύγχρονες πρακτικές και εργαλεία. Μέσα από αυτήν την τάση γίνεται εμφανές ότι η πολυτιμότερη δεξιότητα για έναν εργαζόμενο είναι η ικανότητά του να προσαρμόζεται και να μαθαίνει διαρκώς.
Μια νέα δομή στις επιχειρήσεις και στις ομάδες εργασίας
Πέρα από την κατανόηση και τη φροντίδα που πρέπει να δείχνουν οι επιχειρήσεις προς τους εργαζομένους τους, υπάρχουν κι άλλοι τρόποι για να μπορέσουν να τους κάνουν να αισθανθούν αποδοτικοί και παραγωγικοί στην εργασία τους. Οι παραδοσιακές οργανωτικές δομές συχνά τοποθετούν τους εργαζόμενους σε μια ιεραρχική κλίμακα και σε μια ομάδα εργασίας που περιμένει από αυτούς να προσφέρουν κάθε δεξιότητά τους σε αυτήν (π.χ. τη δημιουργικότητα, τη μεθοδικότητα και τη διαχείριση ανθρώπων). Ωστόσο, μια φρέσκια προσέγγιση είναι η δημιουργία ομάδων εργασίας που ενσωματώνουν κάθε φορά τα μέλη με βάση μια συγκεκριμένη δεξιότητά τους, η οποία είναι απαραίτητη στο συγκεκριμένο project. Με αυτόν τον τρόπο, το «ταλέντο» διαμοιράζεται διαρκώς και με δυναμικό τρόπο σε διαφορετικά projects, προσφέροντας κάθε δεξιότητα τη στιγμή και στο σημείο που είναι απαραίτητη.
Οι επιχειρήσεις οφείλουν να λειτουργούν σαν ζωντανοί οργανισμοί, οι οποίοι θα είναι περισσότερο ευπροσάρμοστοι και ευέλικτοι, θα προσφέρουν στον κάθε εργαζόμενο την αίσθηση της «κυριότητας» και της αναγνώρισης της δουλειάς τους αντί να συγκεντρώνεται η ευθύνη και οι αποφάσεις μόνο στα διευθυντικά στελέχη, ενώ τα ηγετικά στελέχη θα διατηρούν καθοδηγητικό και συμβουλευτικό ρόλο, υποστηρίζοντας και δημιουργώντας καλύτερες προϋποθέσεις για να ακούγονται και να υλοποιούνται όλες οι ιδέες και προσπάθειες που αξίζουν. Ακόμη και σε περίπτωση αποτυχίας, οι υπάλληλοι θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως μαθητευόμενοι που μέσα από μια κατάσταση έγιναν ικανότεροι και όχι ως εκτελεστικά όργανα που δεν λειτούργησαν όπως αναμενόταν.
Η ανθρώπινη πλευρά της τεχνολογίας και του ψηφιακού μετασχηματισμού αναλύεται εκτενώς στο White Paper – People Powered Evolutionπου αναπτύσσει τα συμπεράσματα ενός workgroup που διοργάνωσε το Found.ation, με την υποστήριξη του EIT Digital, με τη συμμετοχή 20 πρωτοπόρων της καινοτομίας και της ψηφιακής αλλαγής του ελληνικού οικοσυστήματος. Διαβάστε περισσότερα insights και προτάσεις, κατεβάζοντας δωρεάν το πλήρες white paper.
