Η ΕΕ επιταχύνει την κατάργηση των ρωσικών εισαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξετάζει το ενδεχόμενο επιτάχυνσης της κατάργησης των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου, σε μία προσπάθεια οριστικής διακοπής των δεσμών με τον πρώην κορυφαίο ενεργειακό προμηθευτή της περιοχής.
Η επιτροπή βιομηχανίας του Κοινοβουλίου αναμένεται να ψηφίσει για τροπολογίες στον κανονισμό RePowerEU, οι οποίες περιλαμβάνουν τον τερματισμό των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου από τις αρχές του 2026 και την απαγόρευση όλων των ροών φυσικού αερίου έναν χρόνο αργότερα, σύμφωνα με πρόσωπα που γνωρίζουν το θέμα.
Η κίνηση αυτή, σύμφωνα με το Bloomberg, θα ευθυγραμμίσει το τέλος των εισαγωγών μέσω αγωγών με τη διακοπή παραδόσεων μέσω θαλάσσης, που έχει ήδη προβλεφθεί στο προτεινόμενο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ. Ωστόσο, ενώ οι κυρώσεις είναι εξαρχής προσωρινές, το RePowerEU αποτελεί ξεχωριστό, μακροπρόθεσμο σχέδιο για τη μόνιμη απεξάρτηση από τη Μόσχα.
Η παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου αναμένεται να αρχίσει να μετατοπίζεται σε πλεόνασμα στο δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους, μειώνοντας τον κίνδυνο η σταδιακή κατάργηση από την ΕΕ να οδηγήσει σε πίεση της προσφοράς και άνοδο των τιμών. Αυτό έχει συμβάλει στη διασφάλιση ευρείας πολιτικής υποστήριξης για έναν ολοκληρωμένο και μόνιμο διαχωρισμό από τη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε αρχικά προτείνει να σταματήσουν οι ροές αερίου μέσω αγωγών από τη Μόσχα στο τέλος του 2027. Η νωρίτερη κατάργηση έχει πλέον εγκριθεί από μέλη αρκετών πολιτικών ομάδων στο κοινοβούλιο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι οποίες ζήτησαν ανωνυμία καθώς οι διαπραγματεύσεις παραμένουν ιδιωτικές.
Σύμφωνα με τις τροποποιήσεις στον κανονισμό RePowerEU στη συνέλευση της ΕΕ, οι νέες αγορές θα απαγορευτούν από την αρχή του επόμενου έτους, ενώ τα ισχύοντα βραχυπρόθεσμα συμβόλαια θα εξαιρούνται έως τα μέσα Ιουνίου και τα μακροπρόθεσμα έως την 1η Ιανουαρίου 2027.
Η ΕΕ ακολουθεί πάγια πολιτική να μην σχολιάζει σχέδια κανονισμών.
Δύο διαδρομές για το RePowerEU
Σε ψηφοφορία που έχει προγραμματιστεί για τις 16 Οκτωβρίου, η επιτροπή θα επιδιώξει επίσης την απαγόρευση του ρωσικού πετρελαίου και των προϊόντων πετρελαίου από τις αρχές του επόμενου έτους. Στην αρχική της πρόταση, η Επιτροπή δεν όρισε συγκεκριμένη ημερομηνία κατάργησης του πετρελαίου, αλλά υποχρέωνε τα κράτη-μέλη να προετοιμάσουν σχέδια διαφοροποίησης των προμηθειών τους.
Το RePowerEU συζητείται αυτή τη στιγμή σε δύο παράλληλες διαδρομές: στο κοινοβούλιο και στα κράτη-μέλη. Όταν καθένα θα έχει καταλήξει σε διαπραγματευτική θέση, θα αρχίσουν συνομιλίες με την Επιτροπή για να οριστικοποιηθεί η μορφή του κανονισμού.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα του Bloomberg, παρά το γεγονός ότι η ΕΕ έχει ήδη μειώσει σημαντικά τις αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Μόσχα από το 2022, το μπλοκ εξακολουθεί να λαμβάνει περίπου το 15% του υγροποιημένου φυσικού αερίου από τη Ρωσία, καθιστώντας την τον δεύτερο μεγαλύτερο προμηθευτή μετά τις ΗΠΑ, με μηνιαίο κόστος μεταξύ 500 και 700 εκατ. ευρώ.
Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιβάλει δασμούς στις υπόλοιπες εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου που φτάνουν μέσω του αγωγού Druzhba στην Ουγγαρία και τη Σλοβακία — εφόσον αυτές δεν καταργηθούν. Η Βουδαπέστη και η Μπρατισλάβα παραμένουν μέχρι στιγμής απρόθυμες να διαφοροποιήσουν τις πηγές τους και έχουν μπλοκάρει μέτρα που θεωρούν ότι απειλούν την ενεργειακή τους ασφάλεια.
Ενώ το πακέτο κυρώσεων που κατατέθηκε τον περασμένο μήνα χρειάζεται ομόφωνη έγκριση από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, το μέτρο RePowerEU απαιτεί ειδική πλειοψηφία στο Συμβούλιο και απλή πλειοψηφία στο κοινοβούλιο.
