Η Ευρώπη δεν θα θυσιάσει την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση: Οι προειδοποιήσεις της Επιτρόπου Ριμπέρα

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί –και δεν πρέπει– να συμμετάσχει σε έναν «αγώνα προς τα κάτω» στον τομέα της ρύθμισης, προειδοποιεί η αρμόδια επίτροπος ανταγωνισμού και εκτελεστική αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Τερέσα Ριμπέρα. Σε μια περίοδο έντονων πιέσεων τόσο από τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και από ευρωπαϊκούς βιομηχανικούς κύκλους, η Ριμπέρα καλεί τις Βρυξέλλες να υπερασπιστούν πιο αποφασιστικά το ρυθμιστικό τους μοντέλο, θεωρώντας το βασικό πυλώνα της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

Οι δηλώσεις της έρχονται σε μια συγκυρία κατά την οποία η κεντροδεξιά ηγεσία της ΕΕ προωθεί μια ατζέντα «απλούστευσης» των κανονισμών, με στόχο την κατευναστική προσέγγιση της Ουάσιγκτον και των ευρωπαϊκών βιομηχανιών. Ωστόσο, κατά τη Ριμπέρα, οι τομείς που σήμερα βρίσκονται περισσότερο στο στόχαστρο –η πράσινη μετάβαση και η ψηφιακή ρύθμιση– είναι ακριβώς εκείνοι που καθορίζουν τη μελλοντική ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Ρύθμιση ως συγκριτικό πλεονέκτημα

Η Ευρώπη, υποστηρίζει η Ισπανίδα αξιωματούχος, έχει οικοδομήσει την παγκόσμια επιρροή της όχι μέσω χαλαρών κανόνων, αλλά μέσω υψηλών προτύπων. Από την προστασία του περιβάλλοντος και τις βιώσιμες αλυσίδες εφοδιασμού έως τη ρύθμιση των ψηφιακών πλατφορμών και της τεχνητής νοημοσύνης, η ΕΕ έχει καταφέρει να λειτουργεί ως παγκόσμιος «ρυθμιστικός νομοθέτης», επηρεάζοντας κανόνες και πρακτικές πέρα από τα σύνορά της.

Η πίεση από την κυβέρνηση Τραμπ, η οποία έχει απειλήσει με δασμούς και κυρώσεις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις εάν δεν χαλαρώσουν οι σχετικοί κανόνες, δεν θα πρέπει –κατά τη Ριμπέρα– να οδηγήσει σε υποχώρηση. Η Ευρώπη οφείλει να ακούει τους συνομιλητές της, αλλά όχι να θυσιάζει τις αξίες και την ταυτότητά της. Χωρίς αυτές, προειδοποιεί, η ΕΕ δεν θα έχει πραγματική διαπραγματευτική ισχύ.

Σύγκρουση στο εσωτερικό της Κομισιόν

Η στάση της Ριμπέρα τη φέρνει συχνά σε λεπτή ισορροπία με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία τα τελευταία χρόνια δείχνει διατεθειμένη να επανεξετάσει ή και να αποσύρει ορισμένους κανονισμούς που παλαιότερα στήριζε. Από τον Δεκέμβριο του 2024, όταν ανέλαβε τα καθήκοντά της, η Ριμπέρα έχει τοποθετηθεί ξεκάθαρα υπέρ της αυστηρής εφαρμογής του ψηφιακού κανονιστικού πλαισίου και των πράσινων πολιτικών, ακόμη και όταν αυτό προκαλεί πολιτικές ή οικονομικές τριβές.

Το τελευταίο διάστημα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εντείνει την επιβολή των ψηφιακών κανόνων, ανοίγοντας έρευνες κατά κολοσσών όπως η Amazon και η Microsoft στον τομέα του cloud, αλλά και ελέγχους στα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης της Google και της Meta. Παράλληλα, επιβλήθηκε βαρύ πρόστιμο στην πλατφόρμα X για παραβίαση κανόνων διαφάνειας.

«Ευρωπαϊκοί πρωταθλητές» και όρια

Ένα ακόμη πεδίο αντιπαράθεσης αφορά τη χαλάρωση των κανόνων συγχωνεύσεων, στο πλαίσιο μιας βιομηχανικής στρατηγικής για τη δημιουργία «ευρωπαϊκών πρωταθλητών», ιδιαίτερα σε κλάδους όπως οι τηλεπικοινωνίες και οι τράπεζες. Παρότι η Κομισιόν αναθεωρεί τις κατευθυντήριες γραμμές της, η Ριμπέρα ξεκαθαρίζει ότι δεν πρόκειται να δοθεί «λευκή επιταγή» στις μεγάλες επιχειρήσεις. Η καινοτομία και το μέλλον της οικονομίας θα ληφθούν υπόψη, αλλά χωρίς να υπονομεύεται ο ανταγωνισμός.

Η Ριμπέρα αναγνωρίζει ότι υπάρχει περιθώριο βελτίωσης και απλούστευσης των διαδικασιών, ωστόσο επιμένει πως η Ευρώπη πρέπει να παραμείνει συνεπής στις αξίες της. Κατά την άποψή της, η υπερβολική υποχώρηση υπό εξωτερικές και εσωτερικές πιέσεις εγκυμονεί τον κίνδυνο να αποδυναμώσει το ίδιο το ευρωπαϊκό εγχείρημα.

Σε έναν παγκόσμιο οικονομικό ανταγωνισμό όπου πολλοί επιλέγουν τη χαλάρωση των κανόνων ως εύκολη λύση, η Ευρώπη καλείται να αποδείξει ότι τα υψηλά πρότυπα δεν είναι βάρος, αλλά εργαλείο ισχύος και βιώσιμης ανάπτυξης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Crypto: Γιατί το bitcoin μπορεί να πάει και… χαμηλότερα
• Ελπίδες για συμφωνία Ουκρανίας–Ρωσίας: Το μήνυμα Τραμπ μετά τις συνομιλίες στη Φλόριντα
• Κίμπερλι Γκίλφοϊλ: Τιμή μου που συμμετείχα στο Fortune Greece CEO Initiative Forum