Η μετά το Brexit συμφωνία ΕΕ και Βρετανίας – Τι προβλέπεται για την ενέργεια και τις αμυντικές δαπάνες
- 19/05/2025, 11:28
- SHARE

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Βρετανία κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία για την άμυνα και την ασφάλεια, την αλιεία και την κινητικότητα των νέων πριν από τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου τη Δευτέρα, ανοίγοντας το δρόμο για τη συμμετοχή βρετανικών εταιρειών σε μεγάλες αμυντικές συμβάσεις της ΕΕ, δήλωσαν αξιωματούχοι της ΕΕ.
Οι εκπρόσωποι των κυβερνήσεων της ΕΕ στις Βρυξέλλες έλαβαν το κείμενο της Κοινής Συμφωνίας μεταξύ της Βρετανίας και της ΕΕ και το έγγραφο εγκρίνεται τώρα και από τις 27 κυβερνήσεις της ΕΕ, δήλωσαν αξιωματούχοι στο Reuters.
Ανάσα για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά
Μεταξύ των βασικών σημείων της συμφωνίας βρίσκεται η νέα συμφωνία SPS (υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών μέτρων), η οποία, μειώνοντας τη γραφειοκρατία στα σύνορα, απλοποιεί τη διακίνηση τροφίμων και ποτών. Η αποκατάσταση της ομαλής ροής αγαθών, κυρίως μεταξύ Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές και μεγαλύτερη ποικιλία στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Παράλληλα, η συμφωνία επιτρέπει την εξαγωγή προϊόντων όπως μπιφτέκια και λουκάνικα προς την ΕΕ. Πρόκειται για προϊόντα που είχαν σταματήσει να εξάγονται μετά το Brexit, προκαλώντας σοβαρές απώλειες στην εν λόγω βιομηχανία.
Προστασία της ενέργειας και της βιομηχανίας
Ένα ακόμη κρίσιμο στοιχείο της συμφωνίας αφορά τη σύνδεση των Συστήματων Εμπορίας Εκπομπών Ρύπων των δύο πλευρών. Η ρύθμιση αυτή αναμένεται να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια του Ηνωμένου Βασιλείου και να προστατεύσει τις επιχειρήσεις από τον επικείμενο «φόρο άνθρακα» της ΕΕ, ο οποίος, χωρίς συμφωνία, θα κόστιζε στις βρετανικές επιχειρήσεις 800 εκατομμύρια στερλίνες κάθε χρόνο.
Ειδική μέριμνα δόθηκε και στον τομέα της χαλυβουργίας, με προσαρμοσμένο καθεστώς που προστατεύει τις εξαγωγές από νέους δασμούς της ΕΕ. Έτσι το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση της Ντάνουνιγκ Στριτ , θα εξοικονομήσει ετησίως στο κλάδο 25 εκατομμύρια στερλίνες.
Οφέλη για πολίτες και ταξιδιώτες
Η συμφωνία όμως έχει και απτά οφέλη για τους πολίτες:
- Βρετανοί τουρίστες θα μπορούν να χρησιμοποιούν περισσότερα eGates στην Ευρώπη, μειώνοντας έτσι την αναμονή στα σύνορα.
- Εισάγεται εκ νέου το «διαβατήριο κατοικίδιου» για σκύλους και γάτες, καταργώντας έτσι τη χρονοβόρα διαδικασία πιστοποιητικών υγείας.
- Παράλληλα ξεκινούν συνομιλίες για το πρόγραμμα ανταλλαγής νέων. Το πρόγραμμα αυτό θα δίνει τη δυνατότητα στους νέους να ζήσουν, να εργαστούν και να ταξιδέψουν στην Ευρώπη με ευελιξία. Πρόκειται για ένα καθεστώς ανάλογο με αυτό που ισχύει μεταξύ Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας.
Εστίαση στην ασφάλεια και τη μετανάστευση
Η συμφωνία προβλέπει επίσης πρόσβαση στα βιομετρικά δεδομένα προσώπων της ΕΕ για την ενίσχυση της διασυνοριακής ασφάλειας. Την ίδια στιγμή εντείνεται η συνεργασία για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένων των επιστροφών και της αντιμετώπισης των επικίνδυνων διελεύσεων από την θάλασσα της Μάγχης.
Υπογράφθηκε επίσης νέα Συμφωνία Ασφάλειας και ‘Αμυνας που θα επιτρέψει στη βρετανική αμυντική βιομηχανία να συμμετάσχει στο προτεινόμενο ευρωπαϊκό ταμείο «SAFE» ύψους 150 δισ. στερλινών.
«Ήρθε η ώρα να κοιτάξουμε μπροστά. Να αφήσουμε πίσω τις παλιές διαμάχες και να βρούμε κοινές, λογικές λύσεις που ωφελούν τον βρετανικό λαό. Η Βρετανία επιστρέφει στη διεθνή σκηνή με μια κυβέρνηση στην υπηρεσία των εργαζομένων», δήλωσε μεταξύ άλλων ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ. Ο Υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Νικ Τόμας-Σίμοντς υπογράμμισε: «Σήμερα ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις μας με την ΕΕ – ένα κεφάλαιο που αποδίδει για τους εργαζόμενους σε ολόκληρο το ΗΒ.»
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα θα συναντηθούν αργότερα τη Δευτέρα στο Λονδίνο.
«Υπάρχει συμφωνία … για τα διάφορα κείμενα και τις παράλληλες πτυχές της συνόδου κορυφής ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
«Απ’ ό,τι καταλαβαίνω, όλα τα κράτη μέλη φαίνεται να είναι ευχαριστημένα με όσα έχουν τεθεί στο τραπέζι, καθώς η σύνοδος κορυφής πρόκειται να ξεκινήσει. Υπάρχει τώρα μια εν εξελίξει γραπτή διαδικασία για να υπάρξει η επίσημη συμφωνία όλων των κρατών μελών, αλλά αυτό δεν θα πρέπει να δημιουργήσει κανένα πρόβλημα» ανέφερε διπλωματική πηγή.
Η Βρετανία είναι έτοιμη να συμφωνήσει τη Δευτέρα την πιο σημαντική αναπροσαρμογή των δεσμών με την Ευρωπαϊκή Ένωση μετά το Brexit, επιδιώκοντας στενότερη συνεργασία στο εμπόριο και την άμυνα για να βοηθήσει στην ανάπτυξη της οικονομίας και να ενισχύσει την ασφάλεια στην ήπειρο.
«Με τα θετικά σημάδια που προέρχονται από τους διαπραγματευτές στο Λονδίνο τις τελευταίες ημέρες και ώρες, το σκηνικό είναι πλέον έτοιμο για μια πολύ επιτυχημένη και εποικοδομητική επανεκκίνηση των σχέσεων, από την οποία θα επωφεληθούν τόσο η ΕΕ όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο» πρόσθεσε η πηγή.