Η πρώτη «βαριά καμπάνα» από την Κομισιόν για τον ΟΠΕΚΕΠΕ
Καμπανάκι για την αξιοπιστία του ελληνικού συστήματος διαχείρισης ευρωπαϊκών κονδυλίων χτύπησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επιβάλλοντας πρόστιμο ύψους 392,2 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα για κακοδιαχείριση των κοινοτικών αγροτικών ενισχύσεων την περίοδο 2016-2023. Η απόφαση αφορά κυρίως ανεπαρκείς ελέγχους από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, τον Οργανισμό Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων.
Όπως αναφέρει η Καθημερινή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στηρίχθηκε στο άρθρο 52 του Κανονισμού 1306/2013 και στο άρθρο 55 του Κανονισμού 2021/2116, καταγράφοντας παραβιάσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη χρηματοδότηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).
Η σοβαρότερη διάσταση της απόφασης είναι ότι χαρακτηρίζει το πρόβλημα ως συστημικό, επιβάλλοντας οριζόντια διόρθωση 5% στις μελλοντικές επιδοτήσεις. Επιπλέον, για συγκεκριμένα έτη (2018-2020), το ποσοστό ανεβαίνει στο 10% όσον αφορά ενισχύσεις που καταβλήθηκαν σε νέους γεωργούς, χωρίς να πληρούνται οι προβλεπόμενοι έλεγχοι και όροι.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, τα μεγαλύτερα ποσά καταλογισμών αφορούν στρεμματικές ενισχύσεις των ετών 2021 (79 εκατ. ευρώ) και 2022 (76 εκατ. ευρώ). Το συνολικό ποσό των καταλογισμών, 392.195.733 ευρώ, αντιστοιχεί περίπου στο 1/4 του ετήσιου ποσού άμεσων ενισχύσεων που αναμένεται να λάβει η χώρα το 2025 – δηλαδή κοντά στα 1,9 δισ. ευρώ.
Το μεγάλο ερώτημα είναι ποιος θα επωμιστεί το κόστος. Αν δεν εντοπιστούν συγκεκριμένες παρανομίες από μεμονωμένους αγρότες –κάτι που θεωρείται δύσκολο, αφού δεν έγιναν έλεγχοι– τότε το ποσό θα πρέπει να καλυφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό. Εναλλακτικά, ενδέχεται να εφαρμοστεί οριζόντια περικοπή 5% στις ενισχύσεις όλων των αγροτών, κάτι που θα προκαλούσε μεγάλο πολιτικό κόστος και ισχυρές αντιδράσεις στον αγροτικό τομέα.
Στελέχη του αγροτικού χώρου προειδοποιούν ότι αυτό είναι μόνο η αρχή, καθώς αναμένονται νέοι καταλογισμοί από τις Βρυξέλλες, γεγονός που επιβαρύνει περαιτέρω την εικόνα της Ελλάδας ως διαχειριστή ευρωπαϊκών κονδυλίων, και ειδικά των αγροτικών.
