Είναι τα social media… «βαποράκια» των τρομοκρατών;

Τι κοινό μπορεί να έχουν οι εξτρεμιστές του Ισλαμικού Κράτους (IS) και το ιδιωτικό μας απόρρητο; Προφανώς, έχουν μπει και τα δύο ξεκάθαρα στο «στόχαστρο» της Δύσης! Το κατέστησε σαφές ο νέος διευθυντής της βρετανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών και Παρακολούθησης GCHQ: του αγγλοσαξωνικού «μικρού αδελφού» δηλαδή της αμερικανικής NSA…

Πριν καν συμπληρώσει λοιπόν εβδομάδα στο νέο πόστο του, ο Ρόμπερτ Χάνιγκαν έσπευσε να μας ενημερώσει μέσα από άρθρο του στους Financial Times ότι κολοσσοί των social media, όπως το Facebook και το Twitter, πρακτικά βοηθούν τρομοκρατικές ομάδες -όπως το IS- να προμοτάρουν τη δράση τους και να στρατολογούν μαχητές.

Βρίσκονται όμως «σε άρνηση», υποστηρίζει, για τον βαθμό που οι τεχνολογίες τους γίνονται εργαλείο στα χέρια τρομοκρατών και εγκληματιών. Άρα -κατά τη λογική που πρεσβεύει του Χάνιγκαν και προφανώς όσων τον διόρισαν στην «κεφαλή» της GCHQ- οι τεχνολογικοί κολοσσοί οφείλουν εφεξής να συναινέσουν σε μία νέα μορφής συνεργασίας με τις κυβερνήσεις για τον έλεγχο του διαδικτύου, σε βαθμό… «εναγκαλισμού».

Ο Χάνιγκαν μιλά συγκεκριμένα για «ρυθμίσεις προς περαιτέρω διευκόλυνση της νόμιμης έρευνας από τις υπηρεσίες ασφαλείας και επιβολής του νόμου», ώστε «να δείξουμε πως είμαστε υπόλογοι για τα δεδομένα που χρησιμοποιούμε για την προστασία των ανθρώπων».

Και βάζοντας το «κερασάκι» του στην «τούρτα», μας πληφορορεί πως «το ιδιωτικό απόρρητο δεν ήταν ποτέ απόλυτο δικαίωμα»! Γι’ αυτό και «η συζήτηση επί του θέματος δεν πρέπει να αποτελέσει αιτία για την αναβολή στη λήψη επειγουσών και δύσκολων αποφάσεων»…

Προς το παρόν, οι θιγόμενες τεχνολογικές εταιρίες δεν έχουν σχολιάσει δημόσια. Όπως όμως ήταν φυσικό κι επόμενο, οι απροκάλυπτες αυτές δηλώσεις για κρατικό κυβερνοέλεγχο όλων και των πάντων ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων, κατ’ αρχάς στη Βρετανία.

«Είναι λυπηρό ο διευθυντής της GCHQ να αναφέρεται στο Ίντερνετ -το πιο καινοτόμο εργαλείο, που δίνει στην ανθρωπότητα τη μεγαλύτερη πρόσβαση στην εκπαίδευση και στην επικοινωνία που έχει ποτέ αυτή γνωρίσει- ως ένα δίκτυο ελέγχου και διοίκησης των τρομοκρατών», σχολίασε ο υποδιευθυντής της οργάνωσης Privacy International, Έρικ Κινγκ.

«Προτού ο Χάνιγκαν καταδικάσει τις προσπάθειες των εταιρειών για την προστασία του ιδιωτικού απορρήτου, ίσως θα έπρεπε να αναλογιστεί γιατί ασκείται τόσο δριμύα κριτική κατά της GCHQ, στον απόηχο των αποκαλύψεων του Έντουαρντ Σνόουντεν».

Είναι «τα βρώμικα παιχνίδια της, με τον εξαναγκασμό εταιρειών να παραδώσουν τα δεδομένα των πελατών τους» καταλήγει ο Κινγκ, που «έφεραν την GCHQ στο σημείο να χάσει την εμπιστοσύνη του κοινού και των ίδιων των εταιρειών» που παρέχουν τεχνολογικές υπηρεσίες.

Όσο για τις προοπτικές ενός νέου ρυθμιστικού πλαισίου; «Δεν είναι απαραίτητη μία ειδική συμφωνία μεταξύ των κυβερνήσεων και των εταιρειών», τονίζει η Τζούλιαν Γιορκ, υπεύθυνη του Τμήματος Ελευθερίας της Έκφρασης της διεθνούς οργάνωσης Electronic Frontier Foundation (EFF).

Οι αρμόδιες αρχές, επισημαίνει, «μπορούν να διεξάγουν έρευνες στο περιεχόμενο που έχει αναρτηθεί σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης κι έχουν ήδη τη δυνατότητα να υποβάλουν νομικά αιτήματα όσον αφορά τους χρήστες. Δίνοντας στις κυβερνήσεις ειδική πρόσβαση στο ιδιωτικό περιεχόμενο δεν θα συνιστά μόνον παραβίαση των προσωπικών δεδομένων, αλλά μπορεί επίσης να στρέψει τους τρομοκράτες σε “υπόγεια” δίκτυα, κάνοντας έτσι ακόμη πιο δύσκολη την επιβολή του νόμου».

Τελικά, σχολιάζει στην Guardian ο βουλευτής των Βρετανών Εργατικών Τομ Γουάτσον, οι δηλώσεις Χάνιγκαν ίσως να βοηθήσουν εξ αντανακλάσεως στο να μπει μία «κόκκινη γραμμή» στο ιδιωτικό απόρρητο και ορισμένες υπηρεσίες να καταφέρουν «να αποκαταστήσουν τη νομιμότητά τους στη μετά-Σνόουντεν εποχή».

Το πλέον σίγουρο, παρατηρεί, είναι πως «παραλογίζεται κανείς όταν υποστηρίζει πως επειδή το IS χρησιμοποιεί το Twitter, θα πρέπει να συγκεντρώνονται όλα τα μετα-δεδομένα μας χωρίς εισαγγελική εντολή»…