ΗΠΑ – Κίνα: Προσωρινή ανακωχή με… ανοικτές πληγές – Οι νέες ισορροπίες
Σε προσωρινή εκτόνωση οδηγείται ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας, με τις δύο υπερδυνάμεις να συμφωνούν σε 90ήμερη αναστολή των περισσότερων δασμών που είχαν επιβληθεί εκατέρωθεν, ως αποτέλεσμα της έντονης αντιπαράθεσης που αναζωπυρώθηκε το 2024 υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ.
Οι επιπλέον αμερικανικοί δασμοί μειώνονται από 145% σε 30%, ενώ οι ανταποδοτικοί δασμοί της Κίνας πέφτουν από 125% σε 10%. Παράλληλα, το Πεκίνο καταργεί περιορισμούς στις εξαγωγές κρίσιμων ορυκτών, ενώ η Ουάσινγκτον αποσύρει ορισμένα επιπλέον μέτρα σε χάλυβα και αλουμίνιο.
Ωστόσο, η συμφωνία εξαιρεί κομβικούς τομείς όπως τα ηλεκτρικά οχήματα, τα φωτοβολταϊκά και οι ημιαγωγοί, ενώ τερματίζεται η δυνατότητα απαλλαγής από δασμούς για μικρές εισαγωγές μέσω e-commerce — πλήγμα για κινεζικές πλατφόρμες όπως η Temu και η Shein.
Περιορισμένη εκεχειρία με ανοικτές πληγές
Παρότι η συμφωνία χαρακτηρίστηκε από τον Λευκό Οίκο ως «νίκη του αμερικανικού λαού», αναλυτές τονίζουν ότι πρόκειται για μια ανακωχή χωρίς δεσμευτικό ορίζοντα, ενώ παραμένουν ανοιχτά κρίσιμα ζητήματα:
Οι κρατικές επιδοτήσεις της Κίνας.
Η πνευματική ιδιοκτησία και η τεχνολογική κατασκοπεία.
Η παράνομη διακίνηση φαιντανύλης, με τους ΗΠΑ να διατηρούν ειδικό δασμό 20%.
Ο Αμερικανός ΥΠΟΙΚ, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν πως «καμία χώρα δεν επιθυμεί αποσύνδεση», ενώ το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας χαρακτήρισε τη συμφωνία «γέφυρα συνεργασίας».
Ανακούφιση στις αγορές, άνοδος στη Wall Street
Η συμφωνία έγινε δεκτή με ανακούφιση από τις διεθνείς αγορές. Ο S&P 500 και ο Nasdaq έκλεισαν στα υψηλότερα επίπεδα από τον Μάρτιο, ενώ το δολάριο ενισχύθηκε. Οι μετοχές ναυτιλιακών και εξαγωγικών εταιρειών κατέγραψαν σημαντικά κέρδη, λόγω της προοπτικής αναθέρμανσης των διατλαντικών ροών.
Ασύμμετρες εμπορικές ροές και νέες ισορροπίες
Το 2024, οι ΗΠΑ εισήγαγαν από την Κίνα προϊόντα αξίας 440 δισ. δολαρίων, ενώ εξήγαγαν αγαθά μόλις 145 δισ. δολαρίων, με τη σόγια, τα φαρμακευτικά και το πετρέλαιο να αποτελούν τους βασικούς άξονες. Αντίστοιχα, οι κινεζικές εξαγωγές περιλαμβάνουν ηλεκτρονικά, smartphones και παιχνίδια.
Η ασυμμετρία αυτή βρέθηκε στο επίκεντρο της στρατηγικής Τραμπ, που επιδιώκει να αυξήσει τις εγχώριες θέσεις εργασίας και τα έσοδα από δασμούς, ενθαρρύνοντας την εγχώρια κατανάλωση.
Οι επόμενες 90 ημέρες
Η συμφωνία προβλέπει ότι, εάν δεν υπάρξει πρόοδος, οι δασμοί ενδέχεται να επανακαθιερωθούν — αλλά σε ηπιότερα επίπεδα: 54% για τις ΗΠΑ και 34% για την Κίνα.
Ο George Saravelos της Deutsche Bank σχολίασε ότι η συμφωνία καθορίζει πλέον τα «όρια» των αμερικανικών δασμών: 10% για χώρες με ισορροπημένο εμπόριο (όπως το Ηνωμένο Βασίλειο) και έως 30% για χώρες με εμπορικό πλεόνασμα έναντι των ΗΠΑ, όπως η Κίνα.
