Καγκελάριος Μερτς, όπως πλανητάρχης Τραμπ;

Μπορεί η εκλογή του Χριστιανοδημοκράτη Φρίντριχ Μερτς στο αξίωμα του ομοσπονδιακού καγκελάριου να ήταν επεισοδιακή, ωστόσο από την πρώτη κιόλας μέρα ο νέος Γερμανός καγκελάριος εργάστηκε σκληρά, πραγματικά σκληρά. Αν και δεν υπέγραψε ευθύς εξαρχής πληθώρα διαταγμάτων όπως ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, μετέβη σε πολλές χώρες, συμμετείχε σε συναντήσεις με αρχηγούς κρατών και προέβη σε βαρύγδουπες και αποφασιστικές δηλώσεις για την Ουκρανία ή το μεταναστευτικό, που προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις από όλο το φάσμα των πολιτικών κομμάτων καθώς και τη δυσαρέσκεια των γειτονικών χωρών.

Κυνηγώντας το αμερικανικό όνειρο;

Πριν από δύο εβδομάδες, ο καγκελάριος Μερτς δήλωσε ότι «με την εβδομάδα εργασίας τεσσάρων ημερών και την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής δεν μπορεί να διατηρηθεί η ευημερία της Γερμανίας». Στη δήλωση αυτή υποβόσκει μια χροιά κατηγορίας και απόδοσης ευθυνών. Είναι λοιπόν οι Γερμανοί τεμπέληδες; Πόσες εβδομαδιαίες ώρες εργασίας θεωρούνται ενδεδειγμένες προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγικότητα; Θα προσανατολιστεί σύντομα το γερμανικό εργασιακό πρότυπο στο αμερικανικό, με τη δυνατότητα εργασίας 60 ωρών την εβδομάδα, την ετήσια άδεια των 10 ημερών και την πενιχρή άδεια μητρότητας; Όποιος εργάζεται σκληρά, πάντα δικαιώνεται στο τέλος και μπορεί να πραγματοποιήσει το ένα και μοναδικό του (αμερικανικό) όνειρο: να αποκτήσει πλούτο.

Ισχύει όμως όντως στις μέρες μας αυτό το αφήγημα, με το οποίο γαλουχήθηκαν γενιές και γενιές Αμερικανών και το οποίο μεταλαμπαδεύτηκε και στην Ευρώπη; Οι Αμερικανοί δεν γίνονται πιο πλούσιοι, ούτε και οι Γερμανοί. Η στεγαστική κρίση και ο καλπάζων πληθωρισμός δεν αφήνουν περιθώρια για γεμάτα πορτοφόλια. Ούτε και για όνειρα.

Εξίσωση χωρίς τον συντελεστή burnout

Μήπως παραλείψατε όμως να αναφέρετε κάτι σημαντικό, κ. Μερτς; Ο λόγος για το σύνδρομο εργασιακής εξουθένωσης, το διαβόητο burnout, που «καίει» τους εργαζόμενους στη Γερμανία. Ένας στους πέντε εργαζόμενους εμφανίζει συμπτώματα χρόνιας κόπωσης, αδυναμίας συγκέντρωσης και συναισθηματικής εξάντλησης. Περισσότεροι από τους μισούς εργαζόμενους ζουν με τον φόβο του burnout. Πολλοί ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των εργαζομένων και τον αρνητικό αντίκτυπο που αυτό συνεπάγεται για την εγχώρια οικονομία. Η εργασία μέχρι τελικής πτώσης δεν δικαιώνει κανέναν λοιπόν. Η δουλειά ως αγγαρεία δεν αποτελεί κίνητρο. Και ακόμα κι αν καταφύγουμε στο κιτ επιβίωσης 72 ωρών της ΕΕ, μία μπάρα ενέργειας δεν αρκεί για να μας προφυλάξει από τη μάστιγα των καιρών, που ακούει στο όνομα burnout.

Η μερική κάλυψη των κενών θέσεων εργασίας από εξειδικευμένους μετανάστες θα συνέβαλε ενδεχομένως στην τόνωση της οικονομίας. Οι μετανάστες δεν έχουν την «πολυτέλεια» του burnout, δεν θα απουσιάζουν κατά μέσο όρο 30 ημέρες τον χρόνο από την εργασία τους εξαιτίας της υπερεξάντλησης.

Η Γερμανία όμως τα τελευταία χρόνια δεν δέχεται με ανοιχτές αγκάλες τους μετανάστες και ύστερα μάλιστα από την αυστηρότερη μεταναστευτική πολιτική που χάραξε ο ομοσπονδιακός καγκελάριος, τα προβλήματα στον τομέα της εργασίας θα επιδεινωθούν, αν συνυπολογίσουμε το οξύ δημογραφικό πρόβλημα και τον μεγάλο αριθμό συνταξιούχων, ο οποίος θα αυξηθεί δραματικά τα επόμενα χρόνια. Να περιμένουμε λοιπόν και στη Γερμανία μια υιοθέτηση του αμερικανικού μοντέλου, όπου πολλοί άνθρωποι εργάζονται μέχρι τα βαθιά γεράματα;

Πέρα από τα πρωτεία στην ευρωπαϊκή οικονομία, η νέα κυβέρνηση φιλοδοξεί να αναδείξει τη Γερμανία και σε κορυφαία στρατιωτική δύναμη. Όραμα και επιδίωξη του ομοσπονδιακού καγκελάριου είναι να καταστήσει την Μπούντεσβερ τον ισχυρότερο συμβατικό στρατό της Ευρώπης. Είναι γνωστό ότι οι γερμανικές ένοπλες δυνάμεις παρουσιάζουν εδώ και χρόνια σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό και εξοπλισμό. Μένει να φανεί αν το Ειδικό Ταμείο για την Άμυνα και ο υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους, ο πιο δημοφιλής πολιτικός της χώρας, θα καταφέρουν να αντεπεξέλθουν σ’ αυτή τη μεγάλη πρόκληση.

Οικονομική ευημερία vs ευεξία